Adamczak Feliks ( 1909- 1937?), urodzony 9 listopada 1909 r. w Gostyniu. W latach 1920-1928 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1928r. Prawdopodobnie zmarł przed wojną w 1937 roku.

Agopszowicz Antoni (1919- 2006), urodził się 15 kwietnia 1919 r. we Lwowie, syn Mikołaja Hasso – Agopszowicza herbu Wiernik oraz Marii von Scholz. Do Gostynia wraz z rodziną przeniósł się z Leszna pod koniec 1932 roku.

W latach 1932-1937 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1937r. Studia prawnicze rozpoczął na Uniwersytecie Poznańskim w 1938 roku. Po żołnierskim udziale w kampanii wrześniowej znalazł się w Warszawie, gdzie spędził lata okupacji, m. in. kontynuując studia w ramach tajnego nauczania i uczestnicząc w stopniu podporucznika w Powstaniu Warszawskim. Po upadku Powstania trafił do niewoli, z której wrócił w 1946 roku. W 1947 ukończył studia, a dwa lata później uzyskał tytuł doktora prawa na Uniwersytecie Poznańskim. Do roku 1968 wykonywał zawód radcy prawnego i adwokata. Jednocześnie publikował rozprawy naukowe, co w 1965 roku zaowocowało stopniem naukowym docenta na Wydziale Prawa UAM w Poznaniu.

Antoni Agopszowicz pracował na samodzielnym stanowisku naukowym w Głównym Instytucie Górnictwa.  W 1974 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego a w 1981 profesora zwyczajnego.

W latach 1981-1984 profesor Agopszowicz pełnił funkcje dziekana Wydziału Prawa i Administracji  Uniwersytetu Śląskiego, był długoletnim Kierownikiem Katedry Prawa Górniczego oraz Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego. Wybitny specjalista i długoletni praktyk z zakresu prawa górniczego, prawa samorządu terytorialnego oraz prawa cywilnego. Autor wielu cennych monografii, rozpraw i oryginalnych publikacji naukowych. Był aktywnym Członkiem Polskiej Akademii Nauk w Katowicach oraz licznych towarzystw i komisji naukowych. Profesor Antoni Agopszowicz był promotorem wielu prac magisterskich oraz doktorskich, a także bardzo dobrym organizatorem procesu dydaktycznego i badań naukowych. Uczestnik Powstania Warszawskiego oraz członek Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej. Odznaczony : Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotą Odznaką za zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego. Zmarł 2 listopada 2006r. w Katowicach.

Andrzejewski Stanisław (1917- ?), urodził się 3 kwietnia 1917r. w Starej Krobi, był synem Ignacego i Zofii. W latach 1928-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1936r. Ojciec był muzykantem, grał w orkiestrze i na różnych imprezach. W 1920 r. opuścił rodzinę i wyjechał do Francji. Stanisława Andrzejewskiego wychowywała matka. Ożenił się z warszawianką, mieli dwoje dzieci i wyjechali do Anglii. W Anglii zaciągnął się do wojska, został wysokim rangą oficerem. Dalsze losy nieznane.

Informacje od Jana Radoły ze Starej Krobi

Antkowiak Antoni ( 1916- 1939/1945 ), urodził się 30 maja 1916r. w Chojnie koło Rawicza. Ojciec Antoni ,woźny Kasy Skarbowej w Gostyniu, zamieszkały przy ulicy 3 Maja. W latach 1929-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1936r. Zginął w czasie wojny.

Informacja: tablica przed szkołą

Bąk Ignacy ( 1907 -1954), urodził się 12 lipca 1907 roku w Sułkowicach. Jego rodzicami byli Szymon i Franciszka z d. Sarbinowska. Ignacy Bąk pochodził z wielodzietnej rodziny, miał siedmioro braci i jedną siostrę. W latach 1921-1929 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1929 roku zdał maturę (z wyróżnieniem), otrzymując „złoty medal”. W czasie nauki mieszkał w konwikcie oo. Filipinów na Świętej Górze.

Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości rozpoczął studia na Uniwersytecie Poznańskim w Poznaniu na Wydziale Lekarskim. Po ukończeniu studiów w 1935 roku rozpoczął pracę w Ostrzeszowie na oddziale ginekologiczno – położniczym. W czasie okupacji a także po wojnie mieszkał w Lututowie, gdzie pracował jako lekarz w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej. Bardzo często odwiedzał swoją rodzinę w Sułkowicach. Ignacy Bąk był kawalerem. Zmarł 2 listopada 1954r. Został pochowany w rodzinnym grobowcu w Krobi.

Informacje od Agnieszki Bąk uczennicy LO w Gostyniu

Balcerek Marian ( 1913—1993), urodził się 10 stycznia 1913r. w Krzywiniu, syn Romana z zawodu rolnika i Bronisławy z d. Grycz. W latach 1923-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1932r. Mieszkał w tym czasie w konwikcie księży Filipinów na Świętej Górze. Po maturze wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu. Święcenia kapłańskie otrzymał 11 czerwca 1938r. w Bazylice Archikatedralnej w Poznaniu.

Pierwszą placówką duszpasterską była parafia w Poniecu, tam też został do wybuchu II wojny światowej. Aresztowany przez Niemców 12 marca 1940 roku został osadzony w obozie przejściowym w Bruczkowie. 15 sierpnia 1940r. przewieziony do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie, w grudniu tego roku do obozu koncentracyjnego w Dachau i oznaczony numerem 21876. Po wyzwoleniu obozu przez wojska alianckie, pełnił w latach 1945-1948 funkcję kapelana obozów byłych więźniów we Frankfurcie. Z dniem 16 sierpnia 1948r. otrzymał w administrację parafię Krzycko Małe i Gołanice, którą pełnił do 1984r. Z powodu przejść obozowych podupadał na zdrowiu i przeszedł na emeryturę. Będąc na emeryturze, mieszkał w Lesznie i jak zdrowie pozwalało służył pomocą w kościele św. Mikołaja i kościele św. Jana Zmarł 9 czerwca 1993r. w Lesznie. Pochowany został zgodnie z życzeniem na cmentarzu w Krzycku Małym.

Informacje: Nekrologi: oprac. ks. Konrad Kaczmarek

Banaszak Edmund (1911- 1979) pochodził z Żytowiecka, urodzony tam 20 lutego 1911r. jako syn Czesława, piekarza i Jadwigi z Śliwińskich, którzy mieli siedmioro dzieci. Rodzina chlubiła się powołaniami kapłańskimi. Edmund Banaszak, po ukończeniu szkoły powszechnej w rodzinnej wiosce, zgłosił się do Gimnazjum Miejskiego w Gostyniu,

gdzie przez wiele lat, od 13 lutego 1920r. do maja 1929r., nie tylko pobierał naukę, ale znajdował się pod znakomitym wpływem wychowawczym ks. Franciszka Olejniczaka, świątobliwego kapłana, znakomitego pedagoga i ofiarnego społecznika. Od niego uzyskał po maturze krótką, lecz trafną opinię: ,, Sprawowanie się jego było nienaganne. Z usposobienia prosty, trochę zamknięty w sobie, ale wewnątrz bardzo rzetelny, oznaczał się wielką pracowitością. Będzie, da Bóg, dobrym i wytrwałym pracownikiem na niwie Bożej”.

Po założeniu matury 22 maja 1929r. w gostyńskim Gimnazjum Edmund zgłosił się do Seminarium Duchownego. Studia seminaryjne odbywał w latach 1929- 1934r. Święcenia kapłańskie przyjął 17 czerwca 1934r. w katedrze poznańskiej z rąk ks. Kard. Augusta Hlonda. Pracę duszpasterską rozpoczął 1 lipca 1934r. jako wikariusz w Obornikach. Mimo silnego zaangażowania się w działalność parafialną znalazł czas, by dobrze przygotować się do egzaminu wikariuszowskiego, na którym z teologii moralnej i prawa kanonicznego otrzymał notę optime. Po dwóch latach, 1 lipca 1936r. został przeniesiony na wikariat w Wieleniu nad Notecią.

Z powodu choroby gardła przeniesiony został na kapelanię u SS. Elżbietanek w Pokrzywnie. Z dniem 1 lutego 1937r. otrzymał wikariat w Kaszczorze, gdzie pracował przeszło dwa lata.

Od 1 lipca 1939r. znalazł się w wikariacie w Strzelcach Wielkich gdzie przeżyłł wybuch drugiej wojny światowej, pierwsze miesiące okupacji, a 12 marca 1940r. aresztowanie przez niemiecką policję. Chwilowo osadzono go w gostyńskim więzieniu, potem internowano w byłym klasztorze w Bruczkowie, skąd 14 sierpnia został przewieziony do Fortu VII w Poznaniu, a dwa dni później wywieziony do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Otrzymał numer obozowy 1667. Z buchenwaldzkich kamieniołomów przeniesiono go 8 grudnia 1940r. do Dachau. W tym obozie przeżył dodatkową gehennę, poddawany przez pół roku okrutnym doświadczeniom z zarazkami malarii.

Po wyzwoleniu obozu koncentracyjnego 29 kwietnia 1945r. oddał się pracy duszpasterskiej wśród Polaków w Niemczech. Od czerwca 1945r. do lipca 1946r. był kapelanem obozu dla przesiedleńców polskich w Kolonii nad Renem. Po powrocie do archidiecezji objął 1 października 1946r. wikariat przy kościele Matki Boskiej Bolesnej w Poznaniu. Zgodnie z przepisami diecezjalnymi złożyl w 1947r. egzamin proboszczowski.

Jego pierwszą samodzielną placówką duszpasterską była parafia Krerowo, którą objął 1 października 1947r. W Krerowie znalazł trudne warunki działania. Kościół parafialny został w czasie wolny spalony, a choć przystąpiono do jego odbudowy bezpośrednio po zakończeniu działań wojennych, większość prac czekała na wykonanie. Nowy proboszcz umiejętnie łączył sprawy administracyjne i budowlane z duszpasterskimi. Przeprowadził odbudowę kościoła, całkowicie odrestaurował jego wnętrze. Jedno z pomieszczeń na probostwie zamienił na salkę katechetyczną. Kiedy proboszcz otrzymał pieniądze będące próbą zadośćuczynienia za doświadczenia prowadzone na nim w obozie koncentracyjnym, znaczną część pieniędzy przeznaczył na kościół parafialny, między innymi kupił wszystkie cztery dzwony. Ze swoich pieniędzy dawał też na cele dobroczynne. A to, co mu zostało przy końcu życia, zapisał w testamencie na Seminarium Duchowne w Poznaniu. Hojny na cele kościelne i dobroczynne, był bardzo skromny w życiu osobistym. Prosił też w testamencie, by go pochowano w prostej sosnowej trumnie, w grobie nie murowanym. W 1966r. otrzymał od Księdza Arcybiskupa wyróżnienie, tytuł radcy duchownego honorowego. Był przez osiem lat zwyczajnym spowiednikiem Sióstr w Środzie.

Pracował niemal do ostatnich chwil swego życia, ale poczuł jego zbliżający się koniec. W nocy z 20/21 listopada udał się do kościoła, udzielił sobie Komunii św., przeniósł Najświętszy Sakrament do tabernakulum w zakrystii, gdzie przechowywany był ostatnio ze względu na prace malarskie w kościele. A potem zadzwonił po pogotowie ratunkowe i i zabrało go do szpitala w Środzie. Wkrótce stracił przytomność i zmarł tego samego dnia 21 listopada 1979r. Został pochowany na cmentarzu parafii krerowskiej, której poświęcił 32 lata swego kapłańskiego życia.

Informacje z ,,Miesięcznika Kościelnego Archidiecezji Poznańskiej- Nr 11-12/ 1980

Oprac. ks. Marian Banaszak

Baranowski Aleksander( 1918- 1939/1945), urodził się 7 kwietnia 1918r. w Dębieńcu w województwie pomorskim. Ojciec jego Stefan Baranowski był administratorem w dobrach rodziny Stablewskich w Zalesiu, mieszkali w Wygodzie, miał braci Stefana i Jerzego. W latach 1929-1937 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał egzamin dojrzałości w 1937 r. Powołany został do służby wojskowej w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Zginął w czasie wojny.

Informacja: tablica przed szkołą.

Bogusz Leszek (1919-1944), urodził się 3 stycznia 1919r. w Paleśnicy w krakowskim, ojciec Marian był nauczycielem w Gostyniu.

W latach 1929-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1938 roku zdał maturę. W tymże roku wyjechał do Lwowa na studia politechniczne.

Studiował jeden rok, wybuchła wojna. Lata wojny spędził w Warszawie, był korepetytorem dzieci u znajomej rodziny. Studiował również na tajnym nauczaniu. Jednocześnie zaangażował się w pracę podziemną Armii Krajowej w batalionie Kilińskiego, pod pseudonimem ‘’Gryzoń’’.

Zginął w czasie Powstania Warszawskiego 5 września 1944r. podczas wielkiego bombardowania poczty głównej, zginął zasypany gruzami tegoż obiektu. Początkowo grób Leszka Bogusza i jego towarzyszy walki znajdował się blisko ruin poczty.

W 1947r. warszawiacy dokonali ekshumacji ciał na cmentarz wojskowy. Rodzina Boguszów mieszkała na wsi w tarnowskim i miała mały kontakt z synem w Warszawie. Po wojnie długo oczekiwali jego powrotu, nie mieli o nim żadnych informacji. Dopiero ktoś odwiedzający cmentarz wojskowy w Warszawie odczytał jego nazwisko na jednej z tablic i sprawa się wyjaśniła. Miejsce to oznaczone zostało B – 24-6-4 Żołnierze AK Batalionu Kilińskiego. Grobem Leszka Bogusza zajmują się siostry salezjanki z tego samego zgromadzenia, co jego siostra Barbara.

Informacje od znajomego rodziny z Gostynia

Boratyński Wacław (1908 – 1939), urodził się 28 sierpnia 1908 r. w Ryglicach w powiecie tarnowskim jako syn budowniczego Leona i Julii z domu Piotrowskiej. Rychło stracił ojca, który zginął podczas I wojny światowej. Opiekunów znalazł wtedy w starszym rodzeństwie, gdyż matka musiała ciężko pracować na utrzymanie siedmiorga nieletnich dzieci.

Wacek był dzieckiem niezwykle spokojnym, nie sprawiał kłopotów wychowawczych. Już w wieku przedszkolnym rysikiem na tabliczce rysował konie i rycerzy w zbrojach. Przypadek sprawił, że jego talent zauważył ks. Pabis (także rodem z Ryglic) z kongregacji o.o. filipinów w Głogówku k. Gostynia. Postanowił zaopiekować się biednym, lecz uzdolnionym chłopcem. Młodego przybysza z Małopolski wnet zapisano do Gimnazjum Miejskiego w Gostyniu , gdzie uczył się w latach 1921-1928, i umieszczono w konwikcie (internacie) na Świętej Górze. Tutaj zachęcony przez profesora geografii i utalentowanego rysownika Władysława Kołomłockiego, doskonalił z roku na rok swój talent plastyczny. Zdał maturę w 1928r. w Gimnazjum w Gostyniu. Następnie podjął studia w Szkole Przemysłu Artystycznego w Krakowie. Po zaaklimatyzowaniu się w nowym środowisku i zdobyciu określonej pozycji adeptów sztuk plastycznych, sprawnie operując różnymi technikami, młody Boratyński włączył się w 1929 roku do prac grupy artystów pod nazwą „Szczep Herbu Rogate Serce”, zorganizowanej przez rzeźbiarza Stanisława Szukalskiego. Rok później został pierwszym jego szczepowym. Stosowane do zwyczaju „szczepowców”, którzy występowali pod przybranymi imionami słowiańskimi lub pseudosłowiańskimi, Wacek przyjął przydomek „Pracowit z Ryglic”, podkreślając swój rodowód i artystyczną pracowitość. Tym też przydomkiem artysta sygnował swoje prace. Pod wpływem Szukalskiego Boratyński wypracował swój własny styl w technice rysunkowej. Powstał wtedy bogaty zbiór jego prac – przeważnie precyzyjnie wykonanych, rzeźbiarsko modelowanych rysunków ołówkiem, czasem kredką i sepią. Podejmował owe tematy z historii Polski i mitologii słowiańskiej oraz ze współczesności. Artysta przedstawił je z właściwą ‘’szczepowcom’’ fantastyką oraz skłonnością do alegorii i symboliki. Do cenniejszych prac Boratyńskiego z tego okresu należy zaliczyć m.in. takie rysunki jak: „Troska”, „Skarga”, „Ostatni dar dla Rzeczpospolitej” (tryptyk „Cecora”), „Łokietek Wygnaniec”, „Władysław Warneńczyk, „Batory”, „Zaniedbany ogień”, „Młodość” (symboliczny autoportret z lat chłopięcych), „Idealista”, „Polowanie z chartami”, „Obłuda”, „Przyziemskie pragnienia”, „Witeź”, „Pierwszy i ostatni z rodu”, „Heretyk”. Dzieła swoje wystawiał z „szukalszczykami” w Krakowie, Katowicach, Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Lwowie, Zakopanem, Bydgoszczy oraz za oceanem w Chicago (1933,1938). Twórca pisał także artykuły do wydawanego przez szukalszczyków czasopisma „Krak”, a w 1932 roku był nawet jego redaktorem. Ulubioną techniką, jaką posługiwał się Boratyński, był rysunek ołówkiem. Doskonale władał również piórkiem, kredką, akwarelą. Tą ostatnią techniką odtwarzał głównie krajobraz Podkarpacia – ulubionych stron rodzinnych. Dużo czasu poświęcał artysta sztuce użytkowej – projektowaniu i wykonywaniu polichromii. Od 1935r. współpracował z Księgarnią św. Wojciecha w Poznaniu, dla której przygotowywał projekty okładek i ilustracje. W 1937 uzyskał I nagrodę w konkursie Ministra Poczty i Telegrafu na serię znaczków pocztowych o tematyce historycznej. Nieobjęty mobilizacją w 1939 roku, brał ochotniczo udział jako oficer rezerwy w wojnie obronnej. Zmarł na skutek odniesionych ran 25 września 1939r. w szpitalu polowym we Lwowie.

Informacje: Czub R., Dudek A. Nowa Gazeta Gostyńska nr 36/2008, Wielkopolski słownik biograficzny.

Busza Władysław (1912- 1967), urodził się 4 maja 1912r. w Gostyniu, syn Andrzeja i Wandy z d. Tyrakowskiej. W latach 1923-1931 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931r. Studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego. Dyplom lekarza uzyskał w 1937r. Staż odbył w szpitalu we Włocławku w 1938 roku. W roku 1939 był asystentem w szpitalu w Ostrowie i w Wolsztynie.

Okres okupacji przeżył w górach w okolicy Myślenic i Pcimia, gdzie był lekarzem w oddziałach partyzanckich. Zaraz po wojnie rozpoczął pracę w szpitalu miejskim w Pruszczu Gdańskim, gdzie był dyrektorem.

Około roku 1947 wrócił do Wielkopolski. Pracował jako lekarz w Lesznie, a od 1 stycznia 1949r. w szpitalu w Poniecu jako chirurg, internista i ginekolog do 31 lipca 1964r. Następnie przeprowadził się do Gryfowa koło Lwówka Śląskiego, gdzie pracował do września 1967r. Kolejnym miejscem pracy Władysława Buszy była Przychodnia Kolejowa w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie pracował 5 miesięcy. Zmarł nagle na serce 4 października 1967r.

Pochowany na cmentarzu w Gostyniu. Dwukrotnie żonaty, miał syna Macieja (ur. w 1957r.)

Informacje od siostrzenic z Gostynia i z dokumentacji szpitala w Gostyniu

Bzdęga Jan urodził się 23 grudnia 1907 roku w Rotthausen w Westfalii jako syn małorolnego chłopa Jana i Janiny Chudej, rodem z Żychlewa. Do szkoły powszechnej uczęszczał najpierw w Domachowie, a następnie w Sułkowicach. Ukończył ją z wyróżnieniem. Za namową nauczyciela kontynuował naukę w Miejskim Gimnazjum Klasycznym w Gostyniu. Przedwczesna śmierć ojca-górnika sprawiła, iż sytuacja materialna rodziny stała się krytyczna. Zmusiło to go, jako najstarszego z rodzeństwa, do przerwania nauki i podjęcia pracy zarobkowej w charakterze urzędnika pocztowego. Jego wielka przygoda z folklorem biskupiańskim rozpoczęła się w roku 1927, kiedy to nawiązał współpracę z dwoma poznańskimi czasopismami – „Wielkopolaninem” i „Orędownikiem”. Tu ukazały się jego pierwsze artykuły o Biskupiźnie. Siedem lat później z inspiracji prof. Lucjana Kamieńskiego na ziemię krobską zawitali studenci muzykologii z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, by prowadzić tutaj swoje badania. W grupie tej była Jadwiga Sobieska, wybitna później znawczyni folkloru wielkopolskiego. Za jej namową Jan Bzdęga zaczął pracować społecznie. W roku 1932 założył w Domachowie Kółko Regionalne, które dało początek Biskupiańskiemu Zespołowi Folklorystycznemu „In crudo”. Jego członkami zostali mieszkańcy Domachowa i okolic. W 1934 roku zawarł związek małżeński z nauczycielką, Jadwigą Zielińską. Dwa lata później małżonkowie zamieszkali w Poznaniu, rodzinnym mieście Jadwigi. Krótko potem przyszły na świat ich dzieci: Joanna Bożena i Jan Ludosław. Maturę złożył Jan Bzdęga jako eksternista w 1938 roku. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej rozpoczął studia na Uniwersytecie Poznańskim na Wydziale Socjologii u profesora Floriana Znanieckiego.

Źródło: Muzeum w Gostyniu

Więcej na stronie: Muzeum w Gostyniu

Chełmikowska Irena ( 1912 – 1940), urodzona 6 czerwca 1912 roku w Pijanowicach, córka Hieronima miejscowego ogrodnika i Antoniny z domu Mazurkiewicz. Po ukończeniu szkoły powszechnej od 1923 roku pobierała naukę w Gimnazjum w Gostyniu, maturę zdała w 1932 roku.

Z całą rodziną: z siostrą Wandą, Heleną, Marią i bratem Kazimierzem przenieśli się około 1920r. do Góry koło Jaraczewa. Krótko po maturze przebywała u krewnych w Gostyniu, następnie wyjechała do Poznania i mieszkała u Wiktorii Dembińskiej przy ulicy Garbary. Początkowo uczy się w szkole laborantów medycznych, później rozpoczyna pracę w laboratorium medycznym przy ulicy Marcinkowskiego. Jednocześnie jest wolnym słuchaczem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Na początku wojny przyjeżdża do Gostynia, by opiekować się swoimi dziadkami, nieco później mieszka krótko w Piaskach, po czym na początku roku 1940 wyjeżdża do rodziców do Góry. W tym czasie zostaje zainfekowana wirusem, który doprowadza do zapalenia opon mózgowych, trafia do szpitala w Marysinie, przebywa tam krotko. Umiera w kwietniu 1940r. Pochowana zostaje w Górze koło Jarocina.

Informacje od Hanny Pełczyńskiej, córki siostry I. Chełmikowskiej

Chudy Walenty ( 1909- 1988), urodził się 12 lutego 1909r. w Posadowie, syn Stanisława i Agnieszki. W latach 1922-1931 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931r.

Od 1931 r. studiuje historię sztuki w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. W czasie wojny powołany został do służby wojskowej. Po wojnie pracuje w Mosinie, następnie w Gimnazjum w Rawiczu. Przeprowadza się do Świdnicy, gdzie pracuje na stanowisku kierownika cechu rzemiosł różnych. Zmarł 27 września 1988r. w Świdnicy.

Informacje od rodziny z Posadowa

Cichocki Czesław ( 1918-?), urodził się 9 lipca 1918 roku w Gostyniu, syn Jana, który był robotnikiem. W latach 1929-1937 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1937 roku zdał maturę. Dalsze losy nieznane.

Ciesielski Witold ( 1913-1945), urodził się 1 listopada 1913 r. w Śmiglu. W 1934r. zdał maturę w Gimnazjum w Gostyniu. Następnie studiował farmację na Uniwersytecie Poznańskim.

Pracował w aptece w Śmiglu. W czasie okupacji był komendantem Armii Krajowej na Lubelszczyźnie. W Krakowie ożenił się z Eugenią Dzieciuchowicz z Gostynia. Choroba płuc w warunkach wojennych stała się przyczyną przedwczesnej śmierci. Zmarł w Krakowie 12 czerwca 1945r. i tam został pochowany. W 1949r. dokonano ekshumacji, zwłoki spoczęły w grobowcu rodzinnym w Śmiglu.

Informacje od rodziny ze Śmigla

Czabajski Marian (1909 -1939/1945), urodził się 27.05. 1909 roku w Gostyniu. Uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu w latach 1921-1928. Egzamin maturalny zdał w 1928 roku. Mieszkał we Wronkach, gdzie był właścicielem cegielni. Został zamordowany w czasie wojny w Szamotułach.

Informacje od A. Czabajskiego z Gostynia

Dembiński Henryk Antoni h. Nieczuja (1911-1986), urodził się 4 września 1911r. w Przysusze. Syn Henryka Dembińskiego h. Nieczuja ( 1866-1915) i Zofii z Tyszkiewiczów (1874-1958). W latach 1927-1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1930 roku zdał maturę. W 1935r. ukończył studia prawnicze w Lublinie i we Lwowie.

Jako najmłodszy z ośmiorga rodzeństwa, został właścicielem Przysuchy. Zarządzał majątkiem ziemskim liczącym ok. 120 ha, którego funkcjonowanie oparte było na tradycyjnych uprawach rolnych (głównie zbóż), na gospodarowaniu zasobami leśnymi, sadownictwie, plantacji chmielu oraz stawowej hodowli ryb. 1 lutego ożenił się z Marią Anną hr. Gołuchowską (1916-1996).

W 1938r. spędził dwa miesiące w wojsku. 1 sierpnia 1939r. został zmobilizowany. Wrócił do Przysuchy w październiku 1939r. po ucieczce z transportu jenieckiego. W 1940r. został aresztowany przez Niemców, posądzony o kontakty i wspomaganie działającego w lasach przysuskich Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego pod dowództwem mjr Henryka Dobrzańskiego – Hubala. Do końca 1942 r. był więziony w obozie koncentracyjnym Natzweiler. Zwolniony skutkiem nadzwyczajnych starań rodziny, powrócił do Przysuchy. W marcu 1945r. rodzina H. Dembińskiego musiała opuścić dwór przysuski i objęty reformą rolną majątek ziemski. Wyjechali do Łodzi, gdzie Henryk Dembiński podjął pracę w przemyśle papierniczym. W 1948r. przeniósł się z rodziną do Warszawy. Ukończył na Politechnice Warszawskiej Studium Urbanistyczne, podjął pracę urbanisty – ekonomisty w instytucjach odbudowy stolicy, planujących przebudowę Warszawy i okolic Radzymina. W 1975r. przeszedł na emeryturę, pracował nadal jako prezes i administrator Spółdzielni Mieszkaniowej. Zmarł 4 marca 1986r. w Warszawie.

Opr. Katarzyna Markiewicz na podstawie materiałów Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze: ,, Dembińscy z Przysuchy’’

Dembiński Zygmunt (1910-1985), urodził się 3 września 1910 roku w Borkowicach (w kieleckim). Rodzicami Zygmunta byli – Stefan Józef i Maria Karolina z Książąt Czetwertyńskich.

Wychowywał się w pałacu w Borkowicach. Zygmunt, jako mały chłopiec, pobierał nauki w domu. Następnie uczył się w szkole oo. Bernardynów w Belgii, w miejscowości Saint Andre. Do domu rodzinnego w Borkowicach przyjeżdżał tylko na wakacje. Na drugi etap szkoły średniej został przyjęty do Gimnazjum w Gostyniu, mieszkał w Konwikcie oo.Filipinów na Świętej Górze w latach 1927-1929. W tym Gimnazjum Klasycznym zdał maturę w 1929 roku. Następnie studiował na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Francuskiego w Grenoble. Studia na francuskim uniwersytecie ukończył w roku 1933 i obronił pracę doktorską nt.: „ Role miast Gdyni i Gdańska dla państwa polskiego”. Po powrocie z Grenoble zamieszkał w Gdyni. W latach 1933/34 odbywał praktykę bankową w Banku Zachodnim w Gdyni. |Pierwszą poważną pracą zawodową Zygmunta Dembińskiego była praca w Holenderskim Biurze Maklerskim „Ameryceb Scantig Life”. Do wybuchu wojny w 1939 roku był kierownikiem biura eksportu w/w firmie maklerskiej.

We wrześniu 1939 roku kilka razy zgłaszał się jako ochotnik do wojska, ale nie został przyjęty; miał kategorię „D”. W pierwszych dniach wojny przyjechał do Borkowic i jako jedyny mężczyzna z najbliższej rodziny tu się znajdującej – zdecydował o jej wyjeździe, ponieważ wojska niemieckie szybko się zbliżały. Po zakończeniu działań wojennych zamieszkał w Warszawie. Na przełomie miesiąca grudnia 1939 roku i stycznia 1940 roku – przystąpił do ZWZ – A.K. Miał początkowo pseudonim „W-50”, a następnie „Roszkowski”. Pracował dla organizacji Wywiadowczej „ Muszkieterzy” pod kierownictwem Witkowskiego– tzw. „Inżyniera”.

Po aresztowaniu przez gestapo Garlickiego – Zygmunt Dembiński został kierownikiem organizacji „Krata”. Był wówczas jedyną osobą, mającą prawo szyfrowania i wysyłania korespondencji dotyczącej spraw więziennych na Pawiaku. Utrzymywał stały, tajny kontakt z upoważnionymi i głęboko utajnionymi członkami AK. Wielokrotnie zaprzysiężeni emisariusze organizacji „Krata” ratowali więźniów politycznych Pawiaka. Powstanie Warszawskie zastało Zygmunta Dembińskiego w mieszkaniu na Staszica, które pierwszego dnia powstania zostało całkowicie odcięte od reszty miasta przez Niemców. W powstaniu nie brał więc udziału i wyszedł z Warszawy 28 września, gdy zaczęła się ewakuacja ludności. Po zakończeniu wojny osiadł w Katowicach. W 1957 r. zawarł związek małżeński z Zofią Borkowską. Nie mieli wspólnych dzieci, adoptował jej córkę Natalię Borkowską. Pracował w przemyśle stalowym. Do 1980 roku pracował w różnych przedsiębiorstwach państwowych oraz społecznie w parafii św. Dominika w Warszawie, w pobliżu której mieszkał.

Zygmunt Dembiński umarł nagle na zawał serca dnia 20 grudnia 1985 roku w Warszawie. Został pochowany w kaplicy cmentarnej w Borkowicach, ukochanej przez niego wsi kieleckiej.

Informacje od Stefana Dembińskiego z Warszawy

Dopieralanka Czesława ( 1916 -1997), urodziła się 7 lipca 1916 roku w Gostyniu jako dziewiąte dziecko Marianny i Marcina Dopierałów, ojciec Czesław był woźnym Sądu Grodzkiego w Gostyniu. Po ukończeniu szkoły podstawowej, podjęła w wieku 11 lat naukę w Gimnazjum w Gostyniu.. Maturę zdała w 1935 roku – jedna z dwóch dziewcząt i 12 chłopców. Należała do organizacji młodzieżowej „Sokół’’, której hasłem przewodnim były słowa: „Bóg Honor i Ojczyzna’’. Pragnęła kontynuować naukę, jednak sytuacja materialna rodziców na to nie pozwalała.

W 1935 roku z powodu bezrobocia nie mogła dostać pracy biurowej w Gostyniu. Wyjechała do brata do Gdyni i tam pracowała na poczcie jako urzędniczka. Wybuch wojny w 1939 roku zniszczył jej plany życiowe. Okres okupacji hitlerowskiej przeżyła z rodziną w Gostyniu. Straciła w tym czasie siostrę i brata – powstańca wielkopolskiego.

Po wojnie Czesława Dopierała podjęła pracę w Urzędzie Powiatowej i Miejskiej Rady Narodowej w Gostyniu na różnych stanowiskach. Była osobą bardzo religijną, za co w czasach stalinowskich i później była prześladowana i pozbawiona możliwości awansowania w pracy. Na emeryturę przeszła po przepracowaniu 39 lat w tym samym urzędzie. Zmarła w wieku 81 lat w 1997 roku. Została pochowana na cmentarzu w Gostyniu.

Informacje od pp. Sokołowskich z Gostynia

Dworak Kazimierz ( 1905- 1981) urodzony w chłopskiej rodzinie 23 stycznia 1905r. Pochodził z Masłowa koło Śremu. Syn Leonarda i Franciszki z Bartkowiaków. W 6 roku życia stracił tragicznie ojca, co pozostawiło głęboki ślad w jego psychice. Z matką, która powtórnie wyszła za mąż, przeniósł się na Śląsk i tam ukończył szkołę powszechną praz rozpoczął naukę gimnazjalną w Recklinghausen.

Po śmierci matki powrócił w 1920r. do Polski i kontynuował naukę w Gostyniu (w latach 1921-1927), dzięki pomocy kilku tutejszych obywateli, a zwłaszcza wielkiego społecznika ks. Franciszka Olejniczaka, dyrektora gostyńskiego gimnazjum. Umieszczony został w konwikcie Księży Filipinów. Maturę złożył w Gostyniu 9 czerwca 1927r. Studia w seminarium rozpoczął 1 lutego 1928 r.

Święcenia kapłańskie przyjął 12 czerwca 1932r. w katedrze poznańskiej z rąk kard. A. Hlonda. Pracę duszpasterską rozpoczął na wikariacie w Grabowie nad Prosną od 1 lipca 1932r. natomiast 1 lipca 1933r. został przeniesiony do Pniew. W 1935r. objął wikariat w Środzie. Ksiądz wikariusz cieszył się ogólnym zaufaniem młodzieży, której poświęcał wiele godzin swego wolnego czasu, spełniał też punktualnie i z należytą godnością funkcje kapłańskie w kościele, a jego kazania świadczyły o pilnym przygotowaniu sie i były głoszone z powagą i zapałem.

Na kolejnym wikariacie w Krotoszynie( od 1 kwietnia 1936r.) przygotował się do egzaminu proboszczowskiego. Z tej okazji otrzymał w październiku 1937r. opinię od dziekana z Kobylina, że przez cały czas pobytu w krotoszyńskiej parafii prowadził się wzorowo i gorliwie poświęcał duszpasterstwu.

Zmienione warunki istnienia i działalności Kościoła Katolickiego na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką sprawiły, że niedługo cieszył się z samodzielnej pracy duszpasterskiej w parafii Rusko, której administratorem został 1 kwietnia 1939r. Gdy 30 listopada 1939r. wracał z Poznania, gdzie w parafii Św. Michała pomagał w słuchaniu spowiedzi, dowiedział się w Jarocinie, że gestapo zamierza go aresztować. Nie pojechał więc do Ruska, lecz wrócił do Poznania i stąd 20 grudnia 1939r. przedostał się do Generalnego Gubernatorstwa. Obawa przed aresztowaniem sprawiła, że i tam ukrywał się, często zmieniając miejsce pobytu. Pomagał wszakże w duszpasterstwie parafialnym między innymi w Skierniewicach, Jędrzejowie, Korczynie Starym, Wiślicy, Kocicy i Jurkowie. W 1944r rezydował w Częstochowie, skąd powrócił do Wielkopolski na pierwszą wieść o jej wyzwoleniu.

Na podstawie tymczasowej nominacji objął 8 marca 1945r. administrację parafii w Noskowie wraz z obowiązkami wikariusza substytuta parafii w Potarzycy. Gdy przeprowadzono stabilizację w obsadzaniu stanowisk kościelnych, otrzymał probostwo w Lusowie z dniem 15 listopada 1945r. Prowadził jednocześnie duszpasterstwo przy kościele sukursalnym w Przeźmierowie, przygotowując ten ośrodek do utworzenia samodzielnej parafii.

15 grudnia 1965r. został proboszczem w Konojadzie, gdzie duszpasterzował i kierował parafią do 1 października 1978r. Wtedy bowiem przeszedł w stan spoczynku, lecz nadal mieszkał na probostwie konojadzkim. Po dwutygodniowym pobycie w szpitalu kościańskim zmarł 24 października 1981r. Emerytowany proboszcz konojadzki, zmarł w 49 roku kapłaństwa i 77 roku życia. Został pochowany w Konojadzie.

Informacja z ,, Miesięcznika Katolickiego Archidiecezji Poznańskiej”- Nr 4/1983

Oprac. ks. Marian Banaszak

Dworczak Franciszek ( 1921 – ?), urodził się 4 lutego 1921 roku w Gostyniu, syn Franciszka, zamieszkałego na ul. Nad Kanią 1. W 1939 roku zdał maturę Gimnazjum w Gostyniu. Dalsze losy nieznane.

Emerykówna Alina (1915- ? ), urodziła się 7 października 1915r. w Obodówce w Rosji. Ojciec pracował w Cukrowni w Gostyniu. Mieszkali na ul. Cukrowniczej. W latach 1925-1933 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała maturę w 1933 r. Całą rodzinę wysiedlono w grudniu 1939r. w okolice Rawy Mazowieckiej. Rodzice zmarli w czasie wojny, zostali pochowani na cmentarzu w Rawie Mazowieckiej.

Informacja od p. Franciszka Glinki, byłego pracownika cukrowni w Gostyniu

Fiałkowski Ildefons ( 1910- ?) , urodził się 9 stycznia 1910r. w Siemowie, syn Franciszka i Ewy Glinkowskich.W latach 1922-1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1930r. Dalsze losy nieznane.

Fojtowicz Stanisław ( 1915-1994), urodził się 15 kwietnia 1915r. w Gostyniu. W latach 1925-1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1933r. W okresie przed i powojennym był pracownikiem administracyjnym Starostwa Powiatowego w Gostyniu. Zmarł w 1994r. w Gostyniu. Informacja z działu kadr Starostwa Powiatowego w Gostyniu.

Fumatówna Wanda ( 1914-?), urodziła się 9 lipca 1914r. w Markanstadt w Niemczech. W latach 1926-1933 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1933 roku zdała maturę. Dalsze losy nieznane.

Galiński Bogdan (1919- 1939/1945 ), urodził się 1 października 1912r. w Łabiszynie w poznańskim. W latach 1925-1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1933r. Poległ w czasie wojny.

Informacja: tablica przed szkołą.

Gawron Mieczysław (1910-1990), urodził się 22 kwietnia 1910r. w Mors – Hochstadt w Niemczech, syn naczelnika kolei. W latach 1924- 1931 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931r. Prowadził orkiestrę miejską. Po maturze wstąpił do seminarium duchownego.

Po świeceniach był przez rok w Studziannie. W czasie wojny przebywał w obozie koncentracyjnym Auschwitz, posiadał numer obozowy 137687. W 1944 przeniesiony został do obozu w Buchenwaldzie. Po wojnie wyjechał do USA, nie wrócił do kraju. Odwiedzał trzy razy Polskę. Serdeczny przyjaciel ks. Władysława Nathera. Zmarł w 1990roku w USA.

Informacje z Internetu i od ks. Mariana Gosy ze Świętej Góry

Goćwiński Stanisław ( 1916-1983), urodził się 21 kwietnia 1916r. w Krobi, syn Wacława i Kazimiery. Do Gimnazjum w Gostyniu uczęszczał w latach 1927-1935, gdzie zdał maturę w 1935 roku. W tym czasie mieszkał w konwikcie na Świętej Górze. Następnie studiował w latach 1935-1938 w Akademii Handlowej w Poznaniu.

W czasie wojny był na robotach w Niemczech. 5 grudnia 1952r. ożenił się z Mieczysławą Jurdzińską. Pracował w Państwowym Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego nr 1 w Poznaniu na stanowisku kierownika bazy sprzętu, do 1981r, do czasu przejścia na emeryturę. Zmarł 23 maja 1983r. w Poznaniu i tam został pochowany. Dzieci: Andrzej ( ur.1953 ) elektronik, Grzegorz ( ur. 1956) lekarz.

Informacje od syna Grzegorza Goćwińskiego ze Śremu

Golniewicz Mieczysław (1908- 1962), urodzony 10 grudnia 1908 w Gostyniu. Był synem rzemieślnika Kazimierza i Ludwiki z domu Smoczyk. Do szkoły powszechnej i gimnazjum ,,typu klasycznego dawnego” uczęszczał w Gostyniu oraz w Lesznie. W Gimnazjum gostyńskim uczył się w latach 1925-1929, zdał maturę 22 maja 1929 r. Przewodniczącym Państwowej Komisji Egzaminacyjnej był wówczas wieloletni dyrektor Gimnazjum w Gostyniu ks. Franciszek Olejniczak.

Studia filozoficzno- teologiczne alumn Golniewicz odbył w Gnieźnie i Poznaniu. Koledzy seminaryjni jednogłośnie podkreślali, jego niezwykłą pogodę ducha, dobroć serca i koleżeńskość.,, W Jego towarzystwie panował zawsze wesoły i miły nastrój ”. ,,Przebywał wielką część dnia na probostwie , pracując pilnie w archiwum i bibliotece. Chętnie głosił wykłady w organizacjach kościelnych. Podjął się prowadzenia uciążliwej pielgrzymki pieszej do Górki Duchownej”.

Dobrze zapowiadający się alumn Mieczysław Golniewicz przyjął święcenia kapłańskie z rąk ks. Kardynała Hlonda w poznańskiej katedrze 17 czerwca 1937 r.

W dniu wybuchu wojny ks. wik. Golniewicz namaszczał ciężko rannych i konających po ostrzelaniu Leszna przez Niemców. Tropiony przez Gestapo, ukrywał się u krewnych w Nowym Dworze, następnie kilka razy zmieniał miejsce zamieszkania. Przedzierał się też w tym czasie w przebraniu do klasztoru w Lubiniu , gdzie zanosił wiadomości oraz słowa otuchy i pocieszenia aresztowanym i internowanym księżom. Zadenuncjowany żandarmerii niemieckiej, został ujęty na początku 1942 r. Gestapo zawiodło ks. Golniewicza do matki i tu zmusiło do przywdziania sutanny oraz okrycia głowy biretem, a następnie prowadziło przez ulicę rodzinnego Gostynia. W Lesznie prześladowcy znów kazali ubrać się księdzu wikaremu w sutannę i w pantoflach, na urągowisko, prowadzili po ulicach tego miasta. Bito Go i katowano do utraty przytomności. 8 miesięcy przebywał w słynnym Forcie VII Poznania. Kiedy torturowany i bity krzyczał z bólu, Niemiec mówił szyderczo: ,, Twój Jezus więcej cierpiał i nie krzyczał, a ty krzyczysz”? Od rozstrzelania uratowało ks. Golniewicza pisemne oświadczenie Niemców z Bielawa o uratowaniu im życia przez Niego w czasie zamętu i ucieczki wrześniowej 1939r. Ostatecznie wywieziono Go do obozu koncentracyjnego w Dachau.

Przewieziono ks. Golniewicza do obozu ze złośliwą adnotacją w aktach: ,, Spion und Pandit” i dlatego nie szczędzono Mu specjalnych prześladowań i szykan, znęcano się nad Nim. Znosił to wszystko, jak zwierzał się nieraz ks. adm. Hełce, ,, z miłości ku Chrystusowi i Matce Bożej, w intencji rychłego uproszenia wolności dla Ojczyzny i Narodu polskiego”.

W obozie często zapadał na zdrowiu. Przechodził zapalenie płuc, zbrodnicze ,,doświadczenia” z malarią, co dotkliwie odbiło się na zdrowiu, a zwłaszcza zaatakowało wątrobę. Przeszedł 2 operacje, jedną z nich przeprowadził kapo rewiru, przestępca kryminalny, który nie był lekarzem. Skutki były tragiczne, bo uczyniły księdza kaleką do końca życia. Cierpiał dodatkowo wiele z powodu tego kalectwo w obozie, był narażony przez nie na mnóstwo nieprzyjemności. Po wojnie owo ukryte kalectwo dawało się stale we znaki, choć oczywiście nie w takim stopniu jak w czasie kaźni obozowej. Jeden z konfratrów obozowych charakteryzując ks. Golniewicza powiedział, iż był On pogodny, nie załamywał się, podtrzymywał innych na duchu, wierzył w Opatrzność i ufał Panu Bogu, że nas wyprowadzi z tego piekła na ziemi. Mimo strasznego głodu, dzielił się chlebem z bardziej głodnymi kapłanami. Cierpliwie znosił dodatkowe przykrości od esmanów i kapów, spowodowane tuszą i wzrostem. Ks. adm. Swoboda stwierdza, iż zmarły zachował zawsze ,,swój miły uśmiech i wspaniałą postawę katolickiego kapłana”.

Uwolniony w kwietniu 1945r., już 4 lipca objął placówkę duszpasterską w obozie Pinneberg k. Hamburga. Pracował też w innych obozach byłych polskich jeńców wojennych, których wtedy wielu znajdowało się w rejonie Hamburga. W Pinnebergu powstały 2 polskie gimnazja- w technicznym zmarły był prefektem. Na wiosnę 1947r. przeniósł się do Hamburga. Tam swoją troską otoczył polskie dzieci w szkółkach, młodzież akademicką, a także pokaźną liczbę Polaków zamieszkałych głównie w Wilhelmbrucke. W tamtejszym kościele parafialnym odprawiał w niedziele i święta Msze św. Po wielu latach przerwy rozbrzmiał znowu w niemieckim kościele polski śpiew religijny.

Zostawszy dziekanem Polaków strefy północnej Niemiec, ks. Golniewicz usilnie zabiegał, by gromadzić rozproszonych rodaków. Otrzymawszy kościół św. Józefa w Hamburgu, postarał się o erekcję polskiej parafii. Prócz tego w śródmieściu Hamburga, w kościele Najświętszej Maryi Panny, niedaleko dworca miał konfesjonał z napisem ,,polski kapłan” i tam regularnie spowiadał. Zorganizował chór parafialny, który upiększał nabożeństwa w Hamburgu i okolicy i dobrze zaopatrzoną bibliotekę parafialną, cieszącą się dużą poczytnością. Opiekował się więźniami.

Ks. abp Gawlina reasumując zasługi ks. Golniewicza, pisał: ,, na każdym…stanowisku okazał się Ksiądz Dziekan racowitym, gorliwym i mądrym duszpasterzem. W dowód wdzięczności i uznania nadaję Księdzu Dziekanowi przywilej noszenia rokiety, mantoletu i pierścienia kanonickiego”. Wizytacja arcypasterska przekonała Księdza Arcybiskupa ,, ponownie o wybitnych zaletach kapłańskich i ofiarnej pracy Księdza Dziekana”.

Zmarły mieszkał w Hamburgu samotnie, zajmując skromny pokoik z kuchenką. Trudne warunki życia, brak należytej opieki domowej ,przyczyniły się niewątpliwie do przyspieszenia śmierci Kapłana, któremu Niemcy zniszczyli w Dachau zdrowie.

Długie miesiące przeleżał ks. kanonik Golniewicz w Marienkrankenhaus Hamburga.

Zmarł 27 lutego 1962r. Zwłoki spoczęły na cmentarzu Hamburg-Ohlsdorf. Zmarły przedwcześnie kapłan był męczennikiem XX wieku za wiarę i Chrystusa, bo w niemieckim obozie koncentracyjnym zbrodnicze doświadczenia i tortury stosowane wobec Niego stworzyły w Jego organizmie dogodne warunki do powstawania i rozwoju choroby.

Katolicka Agencja Prasowa w NRF doniosła 7 marca 1962 r. o śmierci i pogrzebie śp. Ks. Golniewicza. Podkreślono związek przyczynowy między szczepieniami malarii w Dachau a przedwczesnym zgonem.

Informacje z ,, Miesięcznika Katolickiego Archidiecezji Poznańskiej,,- Nr 6/1963 Opr. ks. dr Bogdan Sikorski

Górski Marian ( 1910 – 1982), urodził się w roku 1910 w Dolsku, w rodzinie rzemieślniczej. W latach 1921-1929 uczył się w Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1929r. W roku 1935 ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie t w roku 1937 uzyskał stopień naukowy doktora medycyny. Po ukończeniu studiów pracował w Zakładzie Chemii Fizjologicznej pod kierunkiem prof. Stefana Dąbrowskiego oraz jako wolontariusz w II Klinice Chorób Wewnętrznych u prof. Wincentego Jezierskiego.

W latach 1938-1939 przebywał na stypendium Funduszu Kultury Narodowej w Paryżu prowadząc badania nad biochemiczną charakterystyką chorób wątroby pod kierunkiem profesorów Fiessingera i Carnota. Po powrocie do kraju w sierpniu 1939 roku, kontynuuje pracę w II Klinice Chorób Wewnętrznych w Poznaniu. Wysiedlony przez okupanta z Poznania w grudniu 1939 roku, zostaje w styczniu 1940 roku aresztowany przy próbie przejścia granicy polsko-węgierskiej. Osadzony w więzieniu w Sanoku przebywa tam do końca maja 1940 roku. Po wyjściu z więzienia podjął pracę lekarza we wsi Ropa, w powiecie gorlickim. W marcu 1943 roku przeniósł się do Krosna n/Wisłokiem, gdzie objął w miejscowym szpitalu funkcje ordynatora oddziału wewnętrznego i zakaźnego. Ewakuowany we wrześniu 1944 roku do Gorlic, prowadzi oddział chorób wewnętrznych do marca 1945 roku. Wraca do Poznania i w maju 1945 habilituje się w zakresie chorób wewnętrznych, uzyskując w sierpniu 1945 roku nominację na docenta patologii szczegółowej i terapii chorób wewnętrznych. We wrześniu 1948 roku zostaje powołany na kierownika I Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych w Akademii Lekarskiej w Gdańsku, początkowo jako zastępca profesora, a od 1949 roku profesor nadzwyczajny. W roku 1958 zostaje mianowany profesorem zwyczajnym. Pierwszą Kliniką Chorób Wewnętrznych kieruje nieprzerwanie aż do przejścia na emeryturę (wrzesień 1981).

Niezwykle aktywna i ofiarna była działalność profesora Górskiego w życiu Akademii Medycznej w Gdańsku, w której pełnił kolejno funkcję dziekana Wydziału Lekarskiego (1953- 1956), prorektora do spraw klinicznych (1956-1965), prorektora do spraw nauki (1965-1968) i wreszcie najwyższą godność rektora AMG (1968-1972). Ponad 30 lat pracy zawodowej i społecznej prof. Górskiego związane jest z Gdańskiem. Działalnością swoją , daleko wykraczającą poza mury uczelni, zyskał powszechne uznanie i szacunek w społeczeństwie, czego wyrazem był wybór na posła Ziemi Gdańskiej (bezpartyjnego!), nadanie honorowej odznaki „Zasłużony dla Ziemi Gdańskiej”, czy przyznanie w plebiscycie prasowym zaszczytnego tytułu Gdańszczanina roku 1972 i Nagrody Naukowej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku. W uznaniu wybitnych zasług był wielokrotnie odznaczany, w m.in. Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Medalem Kopernika nadanym przez Polską Akademię Nauk.

Bogaty jest dorobek naukowy prof. Górskiego. W jego skład wchodzi 126 prac publikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz współautorstwo w sześciu podręczników. Prof. Górski był promotorem 26 prac doktorskich. Pod Jego kierownictwem 9 pracowników Kliniki uzyskało habilitację, a 5 z nich tytuł profesora, 6 zostało kierownikami klinik.

Aktywna działalność naukowo-dydaktyczna znajdowała wysoką ocenę w różnych środowiskach, czego wyrazem było nadanie Prof. tytułu doktora honoris causa Akademii Medycznej w Gdańsku i Akademii Medycznej w Białymstoku, a także nadanie członkostwa honorowego Polskiego Towarzystwa Lekarskiego i Towarzystwo Internistów Polskich.

Mimo pełnienia wielu odpowiedzialnych funkcji i wyróżniającej pozycji w środowisku, Profesora cechowała ujmująca skromność, poczucie taktu i kultura osobista, życzliwość dla otoczenia, a zwłaszcza niezwykła wprost serdeczność w stosunku do powierzonych Jego opiece chorych, w tym szczególnie chorych w podeszłym wieku.

Prof. dr hab. med. Marian Górski zmarł w 1982 roku.

Biogram przygotowany przez prof. dr. hab. Romana Kaliszana, absolwenta LO w Gostyniu, pracownika naukowego Akademii Medycznej w Gdańsku.

Gościniak Władysław( 1915- 1938r.) urodzony 10 czerwca 1915r. w Jerce. W latach 1925-1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1933r. zdał maturę. Następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu. W trakcie nauki wyjechał do Rzymu na dalsze studia. W 1938r. został profesjonowany do Lubinia, pełnił tam posługę duszpasterską. Zmarł 30 czerwca 1938r. Pochowany w Lubiniu koło Krzywinia.

Informacje od rodziny z Jerki

Grabarski Marian ( 1909- ?), urodził się 31stycznia 1909r. w Gostyniu. W latach 1919-1929 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1929 roku. Dalsze losy nieznane.

Grunt Franciszek( 1914 -1995), urodził się dnia 7 sierpnia 1914 roku w Gelsenkirchen (Niemcy),w wielodzietnej rodzinie górniczej jako syn Wojciecha i Marii z domu Sperling. Po zakończeniu I Wojny Światowej cała rodzina powróciła do niepodległej Polski. Pierwsze nauki pobierał w Publicznej Szkole Powszechnej w Gostyniu (woj. poznańskie).

W czerwcu 1927 roku zdał egzamin wstępny do Prywatnego Gimnazjum w Gostyniu (typ staroklasyczny ).W maju 1937 roku zdał egzamin dojrzałości w tymże Gimnazjum. W październiku 1937r.powołany został do czynnej służby wojskowej w Gnieźnie, skąd po ukończeniu Kursu Podchorążych Rezerwy 17 dywizji Piechoty przy 69 pułku piechoty, przeniesiony został do 70 p.p.w Pleszewie (woj. poznańskie) z tytułem kpr. podchorążego.

We wrześniu 1938 roku zdał egzamin wstępny do Państwowego Pedagogium w Poznaniu, studiując jeden rok na wydziale przyrodniczo – geograficznym. Z chwilą rozpoczęcia działań wojennych staje w szeregach Armii Polskiej.Walczy pod Kołem, Kutnem, nad rzeką Bzurą, a po wyjściu z okrążenia pod Warszawą.

W dniu 22 września 1939 roku dostaje się do niewoli niemieckiej w Puszczy Kampinoskiej. Po kilkudniowym pobycie w obozie w Sochaczewie zostaje przetransportowany na miesięczny pobyt do obozów przejściowych w Krotoszynie i Ostrowie Wlkp. W listopadzie tegoż roku wywieziony zostaje do Niemiec i umieszczony w obozie Bathorn (Stalag VI C) nad granicą holenderską.

W listopadzie 1941 ucieka z niewoli niemieckiej. Przez szereg tygodni pracuje w różnych zawodach na terenie Holandii, Belgii. W lutym 1942 r. obejmuje pracę nauczycielską w ochronce polskiej w Ostricourt w północnej Francji (dep.du Nord). Schwytany przez Niemców na linii demarkacyjnej w Chalon, zostaje ponownie osadzony w obozie. Przebywa – 6 tygodni w więzieniu w Chalon, 4 – tygodnie w obozie Vesoul oraz miesiąc w obozie koncentracyjnym w Ludwigsburgu. Po skierowaniu do obozu Hoffnungsthal (Stalag VI G) skazany zostaje, za pierwszą ucieczkę na dwutygodniowy areszt przez sąd wojskowy w Bonn.

W lipcu 1942 r. za znieważenie godła i dystynkcji niemieckich, zostaje skazany ponownie i wywieziony do specjalnego obozu karnego Rosrath (Stalag VI J). Po nieudanej ucieczce z Rosrath, przeniesiony zostaje ponownie do obozu w Hoffnungsthal.

We wrześniu 1942 r., jeszcze przed ogłoszeniem wyroku, ucieka po raz trzeci do Belgii. Po miesięcznym pobycie w Liege, pracuje jako nauczyciel, w jednej ze szkół belgijskich. Zmuszony jest uciekać do Francji. W październiku zostaje schwytany przez żandarmerię niemiecką na dworcu w Epinal i osadzony w więzieniu. Po czterotygodniowym pobycie w Epinal, ucieka z więzienia i przybywa do Besancon, gdzie pracuje jako robotnik w fabryce sztucznego jedwabiu.

W lutym 1943 r. po otrzymaniu rozkazu z komendantury niemieckiej, celem udania się na przymusowe roboty do Niemiec, opuszcza Francję i ucieka do Szwajcarii. Od lutego do kwietnia pracuje w biurze pomocy dla jeńców polskich w Bernie. W kwietniu 1943 r. zostaje przyjęty na wydział filozoficzny na uniwersytecie w Zurychu, równocześnie pracuje jako nauczyciel biologii w zakresie siódmej klasy szkoły powszechnej w Winterthur. W listopadzie 1945 r.po zdaniu przepisowych egzaminów oraz po przedstawieniu pracy magisterskiej pt. „Pedagogika w epoce oświecenia”, uzyskuje dyplom magistra filozofii. W dniu 6 grudnia 1945 opuszcza wraz z transportem ziemię szwajcarską i powraca do Polski.

Po zawarciu związku małżeńskiego w lutym 1946r podejmuje pracę jako nauczyciel biologii w Prywatnym Gimnazjum i Liceum im. Śniadeckich w Żninie.

We wrześniu 1946 r. przeniesiony zostaje na własną prośbę do Miejskiego Gimnazjum w Trzciance w charakterze nauczyciela biologii i geografii.

Przez prawie 30 lat pracy zawodowej, był nauczycielem biologii i przedmiotów pedagogicznych. W latach 50 pełnił funkcję Dyrektora w Państwowej Szkole Ogólnokształcącej stopnia podstawowego i licealnego. Napisał kilka prac o przyrodzie okolic Trzcianki. Jest autorem opracowania „Przyroda powiatu  trzcianeckiego ze szczególnym uwzględnieniem jej ochrony”. Na emeryturę przeszedł w 1973 roku.

Za wybitne zasługi w dziedzinie oświaty i wychowania został uhonorowany wieloma medalami i odznaczeniami państwowymi – w tym Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski nadanym w 1981 r. przez Radę Państwa, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Medalem 40 lecia Polski Ludowej, Medalem za udziałw Wojnie Obronnej 1939 r., Medalem Rodła, Medalem Komisji Edukacji Narodowej,

Medalem za wybitne zasługi w rozwoju oświaty woj. pilskiego oraz za zasługi w rozwoju oświaty i kultury Powiatu Trzcianeckiego.

Zmarł w marcu 1995 roku.

Biogram przesłany przez syna Wojciecha Grunta z Piły

Grześkowiak Stanisław (1908 – 1973), urodził się 22 marca 1908r. w Gostyniu, syn Stanisława Grześkowiaka i Marii z domu Pieprzyckiej. W latach 1921-1927 pobierał naukę w Gimnazjum. 6 kwietnia 1927 r. ukończył Gimnazjum Miejskie w Gostyniu. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Rolnictwa Uniwersytetu Poznańskiego. Przerwał naukę i podjął pracę w zakładzie ojca – Gostyńskiej Fabryce Maszyn i Odlewni Żelaza.

W sierpniu 1939 r. jako podchorąży rezerwy został zmobilizowany do 3 kompanii rawickiego Batalionu Obrony Narodowej. Uczestniczył w wojnie obronnej Polski we wrześniu 1939 roku. Od 4 września wycofał się z batalionem w kierunku Warszawy. Przez Grzegorzew, Kutno, Iłów przedostał się do Puszczy Kampinoskiej. W toku walki z Niemcami, w nocy z 18 na 19 września, forsował rzekę Bzurę. Tam został wzięty do niewoli niemieckiej. Początkowo osadzony w obozie w Itzehoe, a stąd wywieziony do Sandbostel pod Bremą.

W sierpniu 1942 roku został aresztowany i przez trzy tygodnie więziony w VI Forcie w Poznaniu. Następnie wywieziony do Oflagu w Dobiegniewie (Woldenberg). Przebywał w nim aż do ewakuacji obozu w dniu 28 sierpnia 1945 roku. W czasie marszu ewakuacyjnego, 2 lutego 1945 roku, został oswobodzony przez oddziały Armii Radzieckiej. Powrócił do rodzinnego miasta. W pierwszych latach po wojnie kontynuował pracę w zakładzie ojca. W 1947 roku w Lesznie zawarł związek małżeński z Elżbietą Ciszak. Po znacjonalizowaniu fabryki, w lutym 1950 roku, kilka miesięcy pracował w oddziale gostyńskim Narodowego Banku Polskiego, a następnie do 1954 roku w Centrali Zaopatrzenia Materiałowego Przemysłu Drzewnego, ekspozytura w Poznaniu. W latach następnych był zatrudniony w Wojewódzkim Zjednoczeniu Państwowych Gospodarstw Rolnych (Inspektorat PGR Gostyń z siedzibą w Goli) oraz PGR Bodzewo. Na emeryturę przeszedł w 1968 roku. Był członkiem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego i Stronnictwa Demokratycznego. Posiadał stopień wojskowy podporucznika. Zmarł 27 stycznia 1973 roku i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Gostyniu. Posiadał odznaczenia: Medal „Zwycięstwa i Wolności 1945”, Odznakę Grunwaldzką.

Biogram opracowano na podstawie: informacji od syna Andrzeja opublikowanej w Nowej Gazecie Gostyńskiej Nr 21/2007.

Grzymisławski Józef (1919 – 2003), urodził się 14 marca 1914 r. jako jedenaste dziecko Jana i Klementyny. W latach 1929-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1938 r. Następnie podjął studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu Poznańskiego. W roku 1939 został powołany do służby wojskowej. Ze szkoły dla podchorążych trafił we wrześniu 1939 roku na front wojenny. Uczestniczył w wojnie obronnej walcząc m.in. w bitwie nad Bzurą.

Po klęsce wrześniowej zamieszkał w Warszawie. Tam rozpoczął studia medyczne na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich. Po upadku Powstania Warszawskiego powrócił do rodzinnego Gostynia i od roku 1945 kontynuował studia medyczne na Akademii Medycznej w Poznaniu . Po ich ukończeniu podjął pracę na oddziale chirurgicznym w poznańskim szpitalu prowadzonym przez Zakon Sióstr Elżbietanek. Po likwidacji tegoż szpitala, pracuje w Miejskim Szpitalu im. Franciszka Raszei, na stanowisku zastępcy ordynatora oddziału. Pod kierunkiem prof. Aleksandra Zakrzewskiego zdobywa I i II stopień specjalizacji zawodowej – w zakresie otolaryngologii.

W roku 1950 zostaje wcielony do wojska. Po kilku miesiącach władze państwowe zaproponowały mu zwolnienie ze służby, pod warunkiem wyjazdu do Zielonej Góry. Tam też założył rodzinę . W roku 1953 powraca do Poznania. Jego miejscem pracy, aż do przejścia na emeryturę w roku 1989, staje się znów Szpital im. F. Raszei. Leczy również w poznańskiej poradni kolejowej oraz rejonowej przychodni w Grodzisku Wielkopolskim . W roku 1974 uzyskał tytuł doktora nauk medycznych.

W kolejnych latach otrzymuje liczne wyróżnienia – Odznakę Honorową Miasta Poznania, odznakę ‘’ Za wzorową pracę w służbie zdrowia’’, ‘’ Medal 40 – lecia Polski’. Również ze strony władz wojskowych zostaje doceniony awansem do stopnia majora „Medalem za udział w wojnie obronnej’’ oraz „Odznaką weterana walk o niepodległość”.

Doktor Józef Grzymisławski zmarł po krótkiej chorobie, 3 marca 2003r w Poznaniu.

Informacje przesłane przez córkę Joannę Kozłowską z Bogucina

Gładysz Witold ( 1909 -? ) urodził się 17 listopada 1909 roku w Gostyniu, syn Czesława i Teodozji z d. Roszczynialskiej. W latach 1915-1928 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1928 roku. Jako ochotnik odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim w latach 1928-1929, a następnie służył w 17 Pułku Artylerii w Gnieźnie.

W 1930 r. został przyjęty na Wydział Mechaniczny, Oddział Elektryczny Politechniki Lwowskiej, który ukończył w r. 1937 z dyplomem inżyniera elektryka. Następnie rozpoczął pracę w Przedsiębiorstwie Robót Elektrycznych w Poznaniu. Przedsiębiorstwo to prowadziło wówczas bardzo duże prace elektryfikacyjne, m.in. dla Francusko- Polskiego Towarzystwa Kolejowego, które budowało linię Herby Nowe – Gdynia. Witold Gładysz projektował wówczas i wykonywał linie napowietrzne oraz kablowe wysokiego i niskiego napięcia, stacje transformatorowe, elektryfikacje osiedli, prace telekomunikacyjne. W 1938 roku wykładał przedmiot urządzenia elektryczne w Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki w Poznaniu.

Był trzykrotnie rannym żołnierzem walk wrześniowych. Po wrześniu 1939 roku udał się do Lwowa, gdzie wstąpił do promkooperatywy „Radioprom’’, zajmując kierownictwo działu elektromedycznego. Produkowano tam aparaty rentgenowskie, diatermie krótkofalowe, kwarcówki. W r. 1941 po zajęciu Lwowa przez Niemców, założył własny warsztat we Lwowie.

Po wojnie w 1945 roku poprzez Państwowy Urząd Repatriacyjny osiedlił się w Szczecinie, zakładając własne przedsiębiorstwo montażu maszyn i urządzeń elektrycznych. Witold Gładysz zakładał w Szczecinie przedsiębiorstwo „Elektromontaż”. Jednocześnie starał się o utworzenie w Szczecinie wyższej uczelni technicznej, co został uwieńczone sukcesem w 1947 roku. Do r. 1951 był dziekanem Wydziału Elektrycznego Szkoły Inżynierskiej w Szczecinie oraz profesorem kontraktowym w specjalności maszyn elektrycznych.

Witold Gładysz był założycielem Centrum Doskonalenia Rzemiosł w Szczecinie, które zostało w 1951 roku przeniesione do Warszawy. W latach 1951-1956 pracował w Biurze Projektów Przemysłu Włókien Sztucznych jako naczelny inżynier. W 1956 roku przeniósł się ponownie na Politechnikę Szczecińską pracując w charakterze wykładowcy do 1964 roku.

Od 1947 roku czterokrotnie pełnił funkcję przewodniczącego Wojewódzkiego Oddziału Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Witold Gładysz został dwukrotnie  odznaczony Złotym Gryfem Pomorskim oraz innymi odznaczeniami resortowymi. Żonaty, trójka dzieci.

Informacje: na podstawie przesłanego życiorysu i kwestionariusza z Politechniki Szczecińskiej

Hasińska Władysława (1913- 2002), urodziła się 2 kwietnia 1913 roku w Gostyniu, w dziesięcioosobowej rodzinie, w rodzinnym mieście przeżyła dzieciństwo i młodość. W latach 1923-1932 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, w 1932 roku zdała maturę. Już od najmłodszych lat pomagała rodzicom w prowadzeniu piekarni i ciastkarni.

Krótko przed wybuchem II wojny światowej wyprowadziła się do Łodzi, gdzie podjęła pracę w piekarni, którą prowadził jej brat Edward Hasiński wraz z żoną. Gdy brat Edward został zamordowany w obozie koncentracyjnym, prowadziła piekarnię razem z jego żoną. Gdy piekarnia została przejęta przez państwo w ramach nacjonalizacji, w dalszym ciągu pracowała w niej na stanowisku administracyjnym. Była niezamężna. Zmarła 17 listopada 2002r. w Łodzi i tam została pochowana.

Informacje przekazane przez siostrzenicę Halinę Jankowską z Gostynia

Hasiński Czesław ( 1916 – 2002), urodził się 15 maja 1916 roku w Gostyniu, w dziesięcioosobowej rodzinie. W latach 1926-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1936 roku. Przed wojną jak i po wojnie, pracował w piekarni swojego ojca Władysława Hasińskiego. Zdobył tytuł mistrza w zakresie piekarnictwa i ciastkarstwa. Z uwagi na zagarnięcie przez państwo całego majątku rodzinnego ( w ramach reformy rolnej), Władysław Hasiński razem ze swoimi dziećmi, zmuszony był opuścić miejsce zamieszkania.

Czesław Hasiński wyprowadził się do Łodzi, założył rodzinę i pracował w piekarni, którą prowadziła po wojnie jego szwagierka – żona po zmarłym w obozie koncentracyjnym bracie Edwardzie. Niestety, i z tej pracy musiał zrezygnować, ponieważ piekarnia i ciastkarnia zostały również upaństwowione. W piekarni tej przepracował jednak na państwowej posadzie do emerytury. Zmarł w Łodzi w 2002 r. i tam został pochowany. Żona i jedyny syn – lekarz już nie żyją.

Informacje przekazane przez siostrzenicę Halinę Jankowską z Gostynia

Hejnowiczówna Michalina urodziła się 22 września 1919r. w Gostyniu, córka Mieczysława i Heleny z d. Czwójdzińskiej. W Gostyniu ukończyła szkołę powszechną. W latach 1930-1938 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu i zdała maturę w 1938 roku.

Po maturze pomaga matce w opiece nad jedenastym dzieckiem Januszem. Wybuch wojny zastaje ją w Gostyniu. 21 października 1939 roku na gostyńskim Rynku rozstrzelany został ojciec, Mieczysław Hejnowicz. Rodzina została wysiedlona do Wilkowic koło Rawy Mazowieckiej, a następnie do Przesławic koło Grójca.

Stamtąd wraz z rodziną trafiła do Warszawy, gdzie w wyniku łapanki znalazła się na Pawiaku, a następnie wywieziono ją do Majdanka. Z Majdanka powróciła dosyć szybko, ponieważ wykupiły ją matka i przyszła teściowa. W czasie wojny wyszła za mąż za Edmunda Michałowskiego, absolwenta liceum gostyńskiego z 1936 roku. Rodzina Michałowskich osiedliła się w Łodzi. Z tego związku urodziło się troje dzieci: Marek 1943, Anna 1947 i Michał 1950.

Michalina Michałowska przez całe życie pracowała jako urzędniczka w administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Obecnie mieszka w Łodzi.

Informacje od siostrzenicy Małgorzaty Niewrzędy z Gostynia

Hejnowiczówna Zofia urodziła się 2 marca 1921 roku w Gostyniu, córka Mieczysława i Heleny z d. Czwójdzińskiej. Uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, które ukończyła w 1939 roku, w roku, kiedy na Jej oczach rozstrzelany został na Rynku w Gostyniu ojciec, Mieczysław Hejnowicz. Podczas wojny wysiedlona pod Warszawę, gdzie działała w AK, a następnie wzięła udział w Powstaniu Warszawskim.

W 1945 roku została ranna od sowieckiej kuli. Po wojnie studiuje romanistykę na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, z powodu choroby matki przerywa, ale kontynuuje w latach 1958-1963. Do roku 1974 pracowała w czasopiśmie „Lingwista”. Następnie odbyła liczne podróże zagraniczne na polskich statkach handlowych, relacje z nich publikowała w „Przewodniku Katolickim”.

Zofia Hejnowicz Naglerowa- Portalska jest autorką tomu opowiadań „Chmury nad domem”, dramatycznych wspomnień wojennych, a także reportażu z rejsu na frachtowcu m/s „Stefan Czarniecki’’, Kierunek: Indie, powieści Mimoza oraz Sodalita. Dziennik podróży. Od 1989 roku mieszkała w Londynie. Zmarła 27 marca 2011r. w Gostyniu i została pochowana na cmentarzu w Gostyniu.

Informacje na obwolutach wydanych książek

Heldówna Irena (1915 -2008), urodziła się 25.listopada 1915r. w Penzie (Rosja), gdzie jej ojciec miał dobrze płatną pracę jako biegły księgowy. Po wybuchu rewolucji sowieckiej wróciła do Polski wraz z rodzicami : ojcem Andrzejem i matką Janiną z d. Zawadzińską.

Po kilku latach krótkich pobytów w różnych miejscach, ok. 1925r. osiedlili się w Gostyniu, gdzie Andrzej Held otrzymał posadę głównego księgowego w miejscowej cukrowni.

Irena Heldówna kontynuowała naukę w Gimnazjum w Gostyniu w latach 1925-1934, zakończoną maturą w 1934 roku. Po około półtorarocznej przerwie podjęła studia w konserwatorium w Poznaniu w klasie fortepianu, których jednak nie zdążyła ukończyć.

W grudniu 1938r. zawarła związek małżeński z dyplomowanym inżynierem elektrykiem Józefem Węglarzem (zm. w 1980r.), który jako dowódca kompanii transportowej został wzięty do niewoli niemieckiej w bitwie pod Kutnem i skierowany do oflagu w Murnau.

Po wojennej rozłące, tułaczce ( urodził się 01.10.1939r. syn Andrzej, obecnie emerytowany dr inż. elektryk), rodzina wróciła do swojego, wybudowanego w 1938r. domu w Poznaniu.

Irena Held Węglarz poświęciła się całkowicie prowadzeniu domu swemu mężowi, który był jednym z organizatorów i wieloletnim dziekanem Wydziału ElektrycznegoPolitechniki Poznańskiej oraz twórcą i kierownikiem Katedry Maszyn Elektrycznych.

Była wspaniałą matką trzech synów : wspomnianego Andrzeja oraz Jana (ur. w 1947r.,dyrektora Instytutu Informatyki Politechniki Poznańskiej i Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego, członka rzecz. PAN ) i Piotra (ur. w 1952 r., mgr inż. elektryka, od 1976r. w USA ).

Przygotowywane przez nią przyjęcia, pełne gastronomicznych wspaniałości i uświetniane grą na pianinie, są do dzisiaj wspominane przez licznych gości z całego świata jako przykład polskiej gościnności, przeczącej siermiężności tamtych czasów.

Zmarła 12 lutego 2008r. Mszy Św. żałobnej, podczas której odczytano kondolencje przekazane przez J.E. ks. Arcybiskupa Metropolitę Poznańskiego, przewodniczył J.E. ks. Bp. Marek Jędraszewski, który też prowadził pogrzeb na Cmentarzu Junikowskim.

Biogram sporządzony przez syna Jana Węglarza z Poznania

Janke Heliodor (1912 -1989), urodził się 26 października 1912 roku w Szubinie w województwie poznańskim. W latach 1922-1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1930r. W latach 1930-1935 studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim. Od czerwca 1935 roku był asesorem w Sądzie Okręgowym w Ostrowie Wielkopolskim. W 1945 pracował jako asesor sądowy – prokurator w Sądzie Okręgowym w Bydgoszczy.

W 1946r. obejmuje stanowisko podprokuratora oddziału zamiejscowego we Włocławku. Od 1951 pracuje jako referent w Narodowym Banku Polskim we Włocławku. Od 1960 zostaje radcą prawnym w Zarządzie Inwestycji Budowy Stopnia Wodnego we Włocławku. Od 1970 do czasu odejścia na emeryturę radca prawny – kierownik działu organizacyjno – prawnego w Wojewódzkiej Dyrekcji Rozbudowy Miast i Osiedli we Włocławku. Zmarł 25 maja 1989.

Informacje od p. Przemysława Janke z Gostynia

Janke Henryk (1914- 1961), urodził się 6 października 1914 roku w Szubinie w województwie poznańskim. Do Gimnazjum w Gostyniu uczęszczał w latach 1924-1932,w roku 1932 zdał maturę. W latach 1934-1939 studiował na Uniwersytecie Poznańskim na Wydziale Lekarskim. W okresie wojny był lekarzem w Janowie Lubelskim. Od 1946-1947 pracował w Ubezpieczalni Społecznej w Wałbrzychu. W latach 1948-1954 pełnił funkcję kierownika Ośrodka Zdrowia w Kolnie, w województwie białostockim. Od 1954 do 1959 był ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych szpitala w Rawiczu, a od 1960 kierownikiem Ośrodka Zdrowia w Miejskiej Górce w powiecie rawickim. Zmarł w lipcu 1961 roku.

Informacje od syna Przemysława Janke z Gostynia

Jankiewicz Jarosław (1910- 1937), urodził się 5 stycznia 1910 roku w Gostyniu, syn Kaliksta i Zofii z d. Heinsch. W latach 1916-1927 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1927roku. Następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu. Święcenia kapłańskie otrzymał 12 czerwca 1932r. Pierwszą Mszę Św. odprawił w Kościele Parafialnym w Gostyniu 19 czerwca 1932 r. Pracował jako wikariusz w Długich Starych, później był kapelanem w Lecznicy pod Obornikami. Zmarł w piątym roku kapłaństwa, 26 kwietnia 1937 roku w Lecznicy pod Obornikami po kilkuletniej chorobie. Pochowany został na cmentarzu w Gostyniu.

Informacje od Elżbiety Nagler – Kalecińskiej i z Archiwum Archidiecezji Poznańskiej.

Jankiewicz Kalikst ( 1921- 1991), urodził się 26 czerwca 1921 roku. Maturę zdał w 1939 r. w Gimnazjum w Gostyniu. W czasie wojny przebywał na robotach przymusowych w Niemczech. Po wojnie studiował leśnictwo na Akademii Rolniczej w Poznaniu. Zdobył tam dyplom magistra inżyniera. Pracował początkowo w Poznaniu, a następnie w Nadleśnictwie w Lublinie. Pasjonowało go łowiectwo, był nawet w pewnym okresie Łowczym Wojewódzkim w Lublinie. Zmarł 2 marca 1991 r. i jest pochowany na cmentarzu w Gostyniu.

Informacja od Elżbiety Nagler – Kalecińskiej z Wrocławia

Jankowski Dionizy ( 1913-?), urodził się 21 września 1913 roku w Rogoźnie. W latach 1925-1934 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1934 roku. Dalsze losy nieznane.

Jankowski Julian ( 1912 -1939/1945 ), urodził się 14 lipca 1912r. w Rogoźnie w województwie poznańskim. W latach 1923-1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1933r. zdał maturę. Poległ na wojnie.

Informacja: tablica przed szkołą

Jarosz Henryk ( 1919- 1995), urodził się 4 lutego 1919r. w Śremie, syn Aleksandra, kupca ze Śremu .Maturę zdał w 1939r.w Gimnazjum w Gostyniu . W czasie wojny przebywał u rodziny w Warszawie, gdzie pracował w Fabryce Marmolady. Po wojnie pracował w księgarni w Jarocinie. W końcu lat pięćdziesiątych XX wieku zamieszkał w Śremie, gdzie pracował do emerytury w PZU. Zmarł 17 grudnia 1995r. w Śremie.

Informacje od córki Agaty Jarosz ze Śremu

Jezierski Zygmunt (1912- 1990), urodził się 25 kwietnia 1912r. w Śremie, pochodził z rodziny rzemieślniczej. Szkołę powszechną ukończył w Gostyniu i tam również kontynuował naukę w Gimnazjum w latach 1919-1931. Maturę zdał w 1931 r. W październiku 1931r. rozpoczął studia w Wyższym Instytucie Handlowym w Antwerpii. Po ukończeniu studiów praktykował w ówczesnym Wolnym Mieście Gdańsku dla uzupełnienia znajomości języka niemieckiego i praktycznej nauki handlu.

Służbę wojskową odbył w latach 1934/ 1935 na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy w Szczypiornie koło Kalisza, a następnie w 60 p.p. w Ostrowie Wielkopolski.

Od 1936r. pracował w Gdyni w Łuszczarni Ryżu( w porcie przy Nabrzeżu Indyjskim) w charakterze księgowego. Od grudnia 1938r. do sierpnia 1939r., do chwili zmobilizowania pracował w Warszawie w firmie eksportującej zboża i nasiona pod nazwą „Kampania Eksportowa” w Warszawie. W czasie wojny walczył jako dowódca plutonu w stopniu podporucznika w II Zaporowym Batalionie Morskim w Gdyni. W dniu kapitulacji wojsk Wybrzeża 19.IX.1939r. dostał się do niewoli niemieckiej pod Babim Dołem koło Gdyni. Przez cały okres okupacji przebywał w obozach jenieckich w Niemczech, które zostały oswobodzone w 1945r. przez Anglików. Do 1946r. przebywał w obozach byłych jeńców wojennych w charakterze tłumacza. Na wcześniejszy powrót do kraju nie pozwalali Anglicy ani też władze londyńsko- polskie. Ożenił się w Niemczech z Polką Janiną Nozdrzykowską przebywająca tam na robotach. Od maja 1947r. pracował w Zjednoczeniu Przemysłu Cukrowniczego w Świdnicy jako księgowy. Następnie zatrudniony był w Cukrowni Pustków w charakterze szefa administracji. W 1953r. został przeniesiony do Cukrowni Głogów na stanowisko księgowego finansowego i planisty. W 1960 r. ukończył studia zaoczne Ekonomiki i Rachunkowości w Warszawie. W latach 1961-1978 pracował w Cukrowni Gryfice na stanowisku księgowego administracyjno- handlowego. Rodzina: synowie Leszek( ur. 1948r.), Jacek (ur. 1954r.). Zygmunt Jezierski zmarł 18 kwietnia 1990r. w Gryficach.

Informacje z Cukrowni Gryfice i od siostrzeńca Mieczysława. Kowalskiego z Borku

Kaczmarek Alfons ( 1916-1954), urodził się 21 lipca 1916r. w Starej Krobi, syn Szczepana i Marianny z d. Zenker. Uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu w latach 1927- 1935, gdzie w 1935r. zdał maturę. 21 października 1939 r. został rozstrzelany na Rynku w Gostyniu jego ojciec Szczepan Kaczmarek, kierownik Szkoły Powszechnej w Gostyniu. Pracował w Poznaniu i dlatego uniknął wysiedlenia do Generalnej Guberni. Zmarł 13 czerwca 1954r. osierocając dwóch synów: Bogdana i Tadeusza. Pochowany został na cmentarzu junikowskim w Poznaniu.

Informacja od Barbary Zdun z Leszna, córki Marii Kaczmarek, zamężnej Bobczyńskiej

Kaczmarek Franciszek ( 1915- 1975), urodził się 14 maja 1915 r. w Starej Krobi, syn Szczepana i Marianny z d. Zenker. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Starej Krobi. W latach 1927-1938 pobierał nauki w Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1938 roku. 21 października 1939r, po rozstrzelaniu przez Niemców ojca Szczepana Kaczmarka, kierownika Szkoły Powszechnej w Gostyniu, został wysiedlony do Generalnej Gubeni. W czasie okupacji pracował jako kasjer w majątku Ossowice koło Rawy Mazowieckiej. Do Gostyniu wrócił z żoną Marią z d. Rumińską. W czerwcu 1945r.

podjął pracę w Spółdzielni Pracy‘’Społem’’. Od 1948 był kierownikiem Składnicy Drewna Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Gostyniu. Zmarł bezpotomnie 7 czerwca 1975r. w wyniku tragicznego wypadku koło Kłodawy. Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Gostyniu.

Informacja od Barbary Zdun z Leszna, córki Marii Kaczmarek, zamężnej Bobczyńskiej

Kaczmarek Henryk (1917 – 1998), urodził się 31 lipca 1917 roku we Wroninach (poznańskie).

W latach 1928-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1936 roku. W tym samym roku został wezwany do odbycia służby wojskowej w Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy w Szczypiornie koło Kalisza. W 1937 roku umiera ojciec Henryka Kaczmarka i kończy się całkowicie ewentualna pomoc finansowa z domu. Postanawia zostać w wojsku.

Wybuch wojny zastał go w Poznaniu, gdzie przebywał z pułkiem piechoty . Walczył z Niemcami w Pludwinach w okolicach Kutna. Ranny dostał się do szpitala w Łodzi. 20 stycznia 1940 roku postanawia uciec do Krakowa i tam zatrudnia się w biurze planowania przestrzennego. Ożenił się w 1943 roku. Po wyzwoleniu Krakowa w styczniu 1945 roku pracował w Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim jako sekretarz techniczny wydziału pomiarowego.

W połowie 1945r. z grupą operacyjną wyjechał na Ziemie Odzyskane do Wrocławia i Legnicy, tworząc tam Urzędy Ziemskie. W lutym 1946 roku został mianowany Komendantem Szkoły Wojskowej Ministerstwa Obrony w Krakowie. W 1948 roku uzyskał stopień kapitana.

Z dniem 31 sierpnia 1949 roku został zwolniony ze służby, a powodem była przedwojenna matura i ukończona Szkoła Podchorążych Piechoty. Został zatrudniony na stanowisku wiceprezesa Zarządu Wojewódzkiego Spółdzielczości Pracy województwa krakowskiego. Na początku lat siedemdziesiątych ukończył studia w Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Został awansowany do stopnia majora. W lipcu 1973 objął stanowisko dyrektora naczelnego w Miejskim Przedsiębiorstwie Budowlanym i tam pracował do emerytury w 1976 roku. Udzielał się w Związku Inwalidów Wojennych i Polskim Komitecie Pomocy Społecznej. Miał troje dzieci, które ukończyły wyższe uczelnie. Zmarł 15 września 1998 roku w Krakowie.

Informacje od syna Jana Kaczmarka z Krakowa

Kaczmarek Zygmunt ( 1907- ?), urodził się 29 lipca 1907 r. w Imielnie. W latach 1918-1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1930r. Dalsze losy nieznane.

Kaczmarkówna Maria ( 1914- 1990), urodziła się 16 marca 1914r. w Starej Krobi z ojca Szczepana i matki Marianny z d. Zenker. Do szkoły powszechnej uczęszczała w Starej Krobi. W 1925r. rozpoczęła naukę w Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała egzamin dojrzałości w 1933. Po maturze przez cztery lata zajmowała się prowadzeniem domu ze względu na chorobę matki. W 1937r. wstąpiła do Dwuletniego Pedagogium w Poznaniu, które ukończyła w 1939 roku.

Niestety, wybuch II wojny światowej i tragiczne losy ojca, Szczepana Kaczmarka, kierownika Szkoły Powszecnej w Gostyniu, znanego działacza wielu towarzystw, posła na sejm ustawodawczy 1919, rozstrzelanego przez Niemców 21 października 1939 , spowodowały wysiedlenie rodziny do Generalnej Guberni w okolice Rawy Mazowieckiej. W lipcu 1944r. wyszła za mąż za Czesława Bobczyńskiego artystę muzyka, pochodzącego z Gostynia. Po powrocie z wysiedlenia w czerwcu 1945r. zamieszkała w Poznaniu. Poświęciła się wychowaniu syna i córki. Nigdy nie pracowała zawodowo. Interesowała się turystyką i krajoznawstwem. Zmarła 27 stycznia 1990 r. i została pochowana obok męża na cmentarzu junikowskim.

Informacje od córki Barbary Zdun z Leszna

Karalus Sylwester (1908 – 1975), urodził się 8 grudnia 1908 roku w Świątnikach, w powiecie śremskim jako syn Stanisława i Józefy z Wojciechowskich. W latach 1924-1927 uczył się w Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1927roku. Przez okres nauki mieszkał w konwikcie na Świętej Górze. Następnie studiował na Wydziale Ekonomiczno – Prawnym Uniwersytetu Poznańskiego. Tytuł magistra prawa otrzymał w 1931 roku. Przez rok był również studentem prawa Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie.

Od 1931 roku był zatrudniony jako urzędnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w latach 1931 – 36 był referentem prawnym Konsulatu RP we Wrocławiu, od 1936 do 30 września 1939 urzędnikiem Konsulatu RP w Rydze, od listopada 1939 do lipca 1940 w Ambasadzie RP w Paryżu. Piastował stanowisko Attache a następnie sekretarza poselstwa polskiego przy rządzie czechosłowackim w Londynie, sekretarza Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministra Informacji i Dokumentacji Rządu RP w Londynie. Był wieloletnim redaktorem „Rzeczypospolitej Polskiej”( piszącym również pod pseudonimem Andrzej W. Trenczyński), członkiem Rady Narodowej RP odznaczony Komandorią Orderu Polski Odrodzonej i innymi odznaczeniami, bojownikiem o niepodległość Polski. W 1935 roku ożenił się z Eriką Franke z Wrocławia, ślub odbył się w kaplicy Raczyńskich w Rogalinie. Córka Aleksandra urodzona w 1936 roku, syn Bolko urodzony w 1939. Sylwester Kalarus był publicystą politycznym i historycznym, miłośnikiem literatury polskiej i kolekcjonerem poloniców. Przyjaźnił się z Edwardem Raczyńskim. Zmarł nagle 22 października 1975 roku w Londynie. Pochowany w Fairmile Cemetery, Heleny-on-Thames.

Informacje od Michała Kalarusa, Starosty Pleszewskiego, bratanka Sylwestra Kalarusa

Karłowska Jadwiga ( 1911- 1983), urodziła się 23 czerwca 1911 roku we Lwowie. Od 1921r. mieszkała w Szelejewie w powiecie gostyńskim .Ojciec, Stanisław Karłowski h. Prawdzic był właścicielem majątku Szelejewo. Od 1 września 1927 r. została przyjęta do Gimnazjum Miejskiego w Gostyniu, gdzie zdała maturę w maju 1930 roku. W latach 1930- 1935 studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim polonistykę i pedagogikę, uzyskując dyplom magistra filozofii. W kwietniu 1935r. w Krakowie poślubiła Aleksandra Trafasa, kolegę z liceum.

Po ślubie Jadwiga i Aleksander Tafasowie przeprowadzili się do Lwowa .Jadwiga Karłowska – Trafas nie podjęła pracy zawodowej, zajmując się rodziną i prowadzeniem razem z braćmi uzdrowiska rodzinnego Horyniec- Zdrój koło Lwowa ( obecnie powiat lubaczowski). W roku 1936 urodziła się córka Róża, a w 1939 syn Kazimierz. Wybuch wojny zastał rodzinę we Lwowie, skąd w listopadzie ratowała się ucieczką do Krakowa. Jadwiga Karłowska okres okupacji spędziła w Krakowie i w Brwinowie pod Warszawą.

Po wojnie z mężem i dziećmi zamieszkała w Lesznie, gdzie podjęła od września 1945 roku pracę w Państwowym Liceum Pedagogicznym jako nauczycielka języka polskiego i przedmiotów pedagogicznych. W Lesznie w 1950r. urodził się syn Tomasz. Do 1953r. mieszkała w Lesznie a następnie w Krakowie, gdzie pracowała do emerytury w liceach pedagogicznych i ogólnokształcących oraz zawodowych jako polonistka.

Jadwiga Karłowska – Trafas zmarła 19 lutego 1983 r. w Krakowie.

Informacja od córki Róży Kubiak z d. Trafas z Krakowa

Karłowski Jan Kalikst ( 1913- 1989) urodził się we Lwowie 6 grudnia 1913 roku jako najmłodsze dziecko Stanisława Karłowskiego h. Prawdzic i Róży z ks. Ponińskich.

Beztroskie dzieciństwo w kochającej się rodzinie przerwała tragiczna śmierć matki, zmarłej na grypę hiszpankę w 1918 roku.Po śmierci matki wychowaniem Jana i jego rodzeństwa zajmował się ojciec Stanisław i babka ks. Olga Ponińska.

W 1926 roku Jan został przyjęty do III klasy Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego w Gostyniu, które ukończył otrzymując świadectwo dojrzałości w 1932r.

Gimnazjum znane było w Wielkopolsce z wysokiego poziomu naukowego i autorytetu moralnego. Studia rozpoczął w 1932r. na Wydziale Ogólnym ( grupa matematyczna), które musiał przerwać w 1934 ze względu na obowiązki wiążące go ze stałym zamieszkaniem w Horyńcu i prowadzeniem prac związanych z rozwojem i modernizacją Horyńca Zdroju. Prace te dzielił z bratem Zygmuntem.. W tym czasie podjął eksternistyczne studia prawnicze na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.

Ostatnie lata okresu międzywojennego (1936-1939) obaj bracia poświęcili planom i realizacji wieloletniego programu rozwoju uzdrowiska bogatego w wody mineralne i borowiny- tak, aby Horyniec zamienić w kwitnące uzdrowisko. Corocznie przebywało w Horyńcu więcej kuracjuszy nie tylko z województwa lwowskiego, lecz również z odległej Warszawy. Obaj właściciele uzdrowiska Zygmunt i Jan doceniali znaczenie nowoczesnych metod leczenia, co gwarantował staranny dobór personelu medycznego, organizowanie w Horyńcu zjazdów lekarzy, celem zapoznania ich z walorami uzdrowiska.. Starano się rozreklamować Horyniec zamawiając reklamy u najlepszych grafików ( S. Gronowski). Zapewniano kuracjuszom rozrywki, wycieczki po okolicy, tańce, przejazdy przez Horyniec 6- konnym tramwajem.

11 kwietnia 1939 roku Jan Karłowski zawarł związek małżeński z Haliną Gołembską, którą poznał w Radrużu, gdzie spędzała wakacje w domu koleżanki uniwersyteckiej Krystyny Wojakiewicz. Było to w roku 1937. Karłowscy planowali zamieszkanie po ślubie w Horyńcu. Niestety ogólna mobilizacja zmusiła Jana do stawienia się w sierpniu w jednostce wojskowej we Włodzimierzu Wołyńskim. Halina pozostała w pałacu do września 1939 roku, gdy do Horyńca wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Mieszkańcom Horyńca, którzy umożliwili jej natychmiastową ucieczkę, zawdzięczała zapewne życie własne jak i nieurodzonej jeszcze córki Olgi.

Szczęśliwemu losowi, który spowodował ucieczkę Jana w pierwszych dniach niewoli rosyjskiej, zawdzięczali spotkanie we Lwowie. W październiku tego roku przekroczyli granicę w Przemyślu – tak rozpoczął się okres okupacji niemieckiej, przebywali wtedy w okolicach Krakowa. Jan podjął pracę jako administrator w majątkach pozostawionych, jeszcze wówczas przez okupanta, właścicielom polskim.

Jan Kalikst Marian Karłowski od roku 1940 do 1944 służył w szeregach AK organizowanych na terenie powiatu myślenickiego i krakowskiego jako komendant placówek. Po zakończeniu wojny zamieszkał z rodziną na Śląsku, gdzie podjął pracę zawodową. Na skutek donosu w latach 1947 – 1956 był inwigilowany i prześladowany przez Urząd Bezpieczeństwa, co odbiło się na stanie jego zdrowia. Sytuacja powyższa zmusiła go nie tylko do zmiany miejsca zamieszkania rodziny, lecz również do ukrywania się przez jakiś czas.

Pomimo trudnych warunków życia, w 1953 roku podjął przerwaną naukę na studiach technicznych, którą ukończył w 1956 roku. Pracował na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Starał się utrzymać rodzinę, zapewnił dzieciom – Oldze, Stanisławowi, Barbarze możliwości kształcenia na wyższych uczelniach, które ukończyły uzyskując dyplomy magisterskie. Dbał o wychowanie religijne i patriotyczne, całym życiem dając przykład postawy moralnej, którą ukształtowali jego rodzice. Będąc na emeryturze, działał w Komitecie Opieki Społecznej w Gliwicach, z całym zaangażowaniem podjął pracę społeczną, pomagając najbiedniejszym, osamotnionym i chorym.

Zmarł w Gliwicach 16 października 1989 roku, gdzie został pochowany na Cmentarzu Centralnym.

Informacje od córki Olgi Bietkowskiej z d. Karłowskiej z Gliwic

Karłowski Zygmunt Włodzimierz Marian ( 1912 – 1944), urodził się 27 sierpnia 1912 r. we Lwowie, syn Stanisława Karłowskiego h. Prawdzic (1879 – 1939) i Róży z ks. Ponińskich. W latach 1926-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, maturę zdał w 1932 roku. Następnie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Ojciec wprowadził go w zagadnienia administracyjne majątku oraz propagowanej przez siebie metody biologiczno-dynamicznej. Zygmunt Karłowski zajął się unowocześnieniem i reorganizacją rodzinnego majątku w Horyńcu- Zdroju.

Ożenił się 25.08.1940 z Jadwigą Kosch (4.08.1914 – 11.09.1944), mgr farmacji, kierowniczką apteki rodzinnej K. Wiszniewskiego „Pod Gwiazdą” przy ul Floriańskiej 15 w Krakowie, zamieszkali przy ul. Św. Marka 8.

W czasie okupacji Zygmunt Karłowski pracował w biurze rachunkowości rolnej Buchstelle. Nadzorował rachunkowość Sieniawskiej Ordynacji Czartoryskich. Jako członek zarządu Sandomiersko- Wielkopolskiej Hodowli Nasion kontrolował jej księgowość oraz księgowość w stacjach i gospodarstwach hodowlanych na terenie GG. Pozwoliło mu to jednocześnie zbierać dane o stanie rolnictwa w GG dla KG AK. Do pracy konspiracyjnej Karłowscy zostali wciągnięci z końcem 1941 w organizacji paramilitarnej „Uprawa”, zwanej później „Tarcza” i „Opieka”. Od 1942, gdy zostali zaprzysiężeni w AK, przystąpili do organizowania punktów sanitarnych. Akcją na terenie apteki kierowali oboje. Ich działalność polegała na organizowaniu i zaopatrywaniu punktów sanitarnych w terenie na zlecenie Komendy Okręgu Kraków i podokręgu Rzeszów. Ponadto współdziałali w wyszukiwaniu miejsc na tajne zebrania, szkolenia, noclegi zakonspirowanych i ukrywających się ludzi oraz pomagali w przerzucaniu kurierów. Ich mieszkanie zostało również wyznaczone od wiosny 1943 na kwaterę dla pułkownika a następnie generała Stanisława Rostworowskiego. Zygmunt Karłowski został aresztowany 11.08.1944 wraz z żoną i generałem Stanisławem Rostworowskim, Stefanem Dembińskim i służącą Zofią Ziembą. Zygmunt Karłowski został zamordowany w tym samym dniu w czasie przesłuchania przez gestapo a Jadwigę Karłowską przeniesiono następnego dnia do obozu w Płaszowie i tam stracono.

Dzieci: 1. Róża (ur.1941), abs. AM w Krakowie, lekarz specjalista chorób wewnętrznych i diabetologii, odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi za pracę lekarską; jej córka 1.1. Monika (ur.1972, abs. Ecole de Francais Moderne, Faculte des Lettres Universite de Lausanne oraz Szkoły Turystyki i Handlu w Lozannie; 2.  Elżbieta (1944 – 1988), abs. AM w Krakowie dr med., specjalista psychiatra.

Róża Karłowska córka z Krakowa Biogram: Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny część 8 s. 46-48

Katarzyński Roman (1914 – 1988), urodził się 13 stycznia 1914 roku w Gostyniu przy ul. Klasztornej 57, syn Ignacego i Antoniny z domu Staśkiewicz.  Szkołę Powszechną ukończył w Gostyniu. W latach 1924 -1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1933r. Będąc uczniem udzielał się w ruchu harcerskim i wielokrotnie prowadził letnie obozy. Był też zapalonym kajakarzem i razem z Julianem Dembińskim odbywał długie wyprawy na własnoręcznie zbudowanych kajakach.

Najdłuższa podróż wynosiła ok. 2000 km i przebiegała przez Pojezierze Mazurskie, Białystok, Grodno, Kanał Augustowski aż do Bałtyku. Po maturze odbywa służbę wojskową w podchorążówce w Szczypiornie, potem wyjeżdża do Gdyni i pracuje w Łuszczarni Ryżu. Tam spotyka dawną koleżankę gimnazjalną Marię Owsianną z Piasków, z którą bierze ślub w Farze Gostyńskiej 26.06.1938 roku. W lipcu 1939r. rodzi im się córka Danuta.

W 1939 roku zostaje przeniesiony do Administracji Marynarki Wojennej, w dniu 24 sierpnia zostaje wezwany do Warszawy. Bierze udział w kampanii wrześniowej i zostaje wzięty do niewoli niemieckiej 06.10.1939 roku.

Całą wojnę spędza w oflagach: Ziegenheim, Colditz, Prenslau, Neubrandenburg, Grossborn i Lubeka, gdzie zostaje oswobodzony 02.05.1945 roku. Wkrótce ulega ciężkiemu wypadkowi motocyklowemu i przebywa wiele miesięcy w szpitalu w Holandii, skąd zostaje przekazany do Anglii i wcielony do Polskich Oddziałów Marynarki Wojennej w Devonport.Po demobilizacji w 1947 roku zakłada razem z angielskim wspólnikiem aptekę, którą prowadzi aż do przedwczesnej emerytury spowodowanej chorobą.

Po powrocie do zdrowia udziela się w różnych organizacjach angielskich, wygłaszając pogadanki i referaty na temat przeżyć okupacyjnych oraz popularyzujące piękno Ojczyzny, ilustrowane przeźroczami i muzykę ludową kraju. Jest też członkiem emigracyjnego Stowarzyszenia Marynarki Wojennej. Po krótkiej chorobie umiera 28.04.1988 roku. Jego prochy zostały przewiezione do kraju i złożone w grobie rodziców na cmentarzu w Gostyniu w pierwszą rocznicę śmierci.

Informacje przekazane przez córkę Danutę Katarzyńską z Wielkiej Brytanii za pośrednictwem p. Barbary Kondelli z Gostynia

Kawska – Pawełczyk Zofia ( 1920- 2005), urodziła się 8 maja 1920r. w Gostyniu, gdzie pobierała naukę w szkole powszechnej. W latach 1930-1938 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała maturę w 1938 r. W czasie wojny pracowała w sklepie, którego właścicielem był Niemiec. Po wojnie zatrudniona była w Inspektoracie Wydziału Oświaty w Gostyniu. Ukończyła w tym czasie Studium Nauczycielskie. Po wyjściu za mąż przeprowadziła się do Gdyni, gdzie pracowała jako księgowa w tamtejszym teatrze. Zmarła 20 września 2005r. w Gdyni i tam została pochowana.

Informacje od siostry p. Teresy Skorackiej z Gostynia

Kaźmierczak Jan ( 1914-?), urodził się 24 marca 1914r. w Eickel w Niemczech. W latach 1926-1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1933 roku. Dalsze losy nieznane.

Kaźmierczak Kazimierz ( 1914-1991), urodził się 17 lutego 1914 roku w Stroszkach w województwie poznańskim z ojca Stanisława i matki Stanisławy z d. Olejniczak. W latach 1924-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1932 roku. Osobowość stryja ks. Franciszka Olejniczaka, dyrektora Gimnazjum w Gostyniu, ukształtowała charakter młodego gimnazjalisty. W 1935 r. podejmuje studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego. Wojna powoduje przerwanie studiów. Aby uniknąć aresztowania przenosi się do Garwolina, gdzie jak wielu wysiedlonych, podjął pracę w Spółdzielni Rolniczej.

Tam poznaje Władysławę Ptaszyńską swoją przyszłą żonę. Patriotyczne wychowanie gimnazjalisty daje o sobie znać. Wstępuje w szeregi Armii Krajowej, w której działa pod pseudonimem ,, Kak’’. Tam poznaje Stefana Soszkę, przyszłego uznanego w powojennej Polsce profesora ginekologii. Ta znajomość nie była obojętna dla ambitnych planów Kazimierza Kaźmierczaka. Po wojnie 1 lipca 1945r. bierze ślub z Władysławą, a w 1950 kończy studia medyczne. W kolejnych latach 1946,1949 i 1952 przychodzą na świat dzieci: Mariola, Stanisław i Ewa. Rozpoczyna się ambitna praca, zdobywa specjalizację z radiologii, pracuje na uczelni, a jego wiedza i doświadczenie zyskują uznanie , daleko wykraczające poza Poznań. Pracuje następnie jako nauczyciel akademicki w Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach, zamieszkując z rodziną w Zabrzu. Dalsze plany z pewnością by realizował, gdyby nie dostał zakrzepu żylnego w drodze na konferencję naukową do Warszawy w 1956 roku. Nieodwracalnym skutkiem pozostaje prawostronny połowiczny paraliż. Przez ponad rok pozostaje w szpitalu w Warszawie pod opieką nie odstępującej go żony. Powolna poprawa umożliwia powrót do Zabrza. Nieustająca rehabilitacja ruchowa i logopedyczna daje stopniową, ale za to ciągłą poprawę, nie odzyskuje jednak pełni zdrowia. Zupełnie zrozumiale porozumiewa się z rodziną i znajomymi. Wraca ciekawość świata, polityki, osiągnięć w medycynie ( córka Mariola i jej mąż są lekarzami). Odzywa się umiłowanie do malarstwa i brydża. Pogodzony z własną niesprawnością staje się człowiekiem pogodnym i wesołym, czerpiącym radość z życia codziennego i osiągnięć rodziny. Śmierć przychodzi nagle i niespodziewanie w wieku 77 lat, zmarł 29 maja 1991roku w Zabrzu.

Informacje od żony i dzieci spisane przez syna Stanisława Kaźmierczaka z Zabrza

Kaźmierska Mirosława (1915- 2004), urodziła się 2 września 1915 r. w Gostyniu, córka Wacława i Heleny z d. Politowskiej, siostra Zbigniewa Kaźmierskiego ( wieloletniego dyrektora w gostyńskim liceum).

W latach 1926-1934 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1934 r. zdała maturę. Po maturze wyjechała na studia na Uniwersytet Poznański, gdzie studiowała filologię polską, kierowaną wówczas przez wybitnego polonistę, prof. Romana Pollaka. W 1939 wyszła za mąż za adwokata Juliusza Wójciaka.

Rozpoczęcie wojny było przyczyną jej tułaczki po Polsce w ślad za uciekającym przed gestapo mężem. W czasie okupacji przebywała we Lwowie. Po wojnie powróciła do Poznania. W 1948r. podjęła pracę w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Poznańskiego i przepracowała w niej pół wieku. Mąż zmarł niespodziewanie, mając niespełna 51 lat. Był utalentowanym adwokatem. W słynnych procesach politycznych po wydarzeniach w 1956 r. był obrońcą jednego z oskarżonych robotników .W 1961r. po śmierci męża została z trójką dzieci i owdowiałą matką. Pracowała od rana do wieczora katalogując księgozbiory różnych instytutów naukowych, walczyła o przyszłość dzieci. Krzysztof został socjologiem, Halina sędzią, Ewa aktorką. Miała liczne pasje i zainteresowania m.in. literaturą, historią starożytną, sportem. W 1980r. była zaangażowanym członkiem ‘’ Solidarności’’, pomagając w kolportażu emigracyjnych wydawnictw i ulotek. Zmarła 23 listopada 2004r. w Poznaniu. 

Informacja od córki Haliny Strzałko z d. Wójciak z Poznania

Kiełmińska Maria ( 1913-1965), urodziła się 23 sierpnia1913 roku w Gostyniu. Po ukończeniu szkoły powszechnej w latach 1923-1932 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała maturę w 1932roku, co zbiegło się ze śmiercią ojca i zmianą planów, zrezygnowała ze studiowania filologii francuskiej. Pracowała w rodzinnej księgarni i drukarni, która wydawała m.in. Gazetę Gostyńską. Rodzina Kiełmińskich materialnie i duchowo wspierała działania społeczne i narodowe ks. Franciszka Olejniczaka.

Maria Kiełmińska aktywnie uczestniczyła w życiu społeczno – kulturalnym Gostynia, m.in.angażowała się w redagowanie gazety’’Łan’’ i prace w Czytelni dla Kobiet.

Okupację niemiecką przeżyła wraz z matką, wyrzucone zostały z własnego mieszkania na poddasze. W 1947 roku wyszła za mąż za Edwarda Wrzeszczyńskiego, urodziła dwóch synów: Andrzeja w1948r. i Jacka w 1951r., obaj ukończyli Politechnikę Gdańską.

Maria Wrzeszczyńska prowadziła dom otwarty ( nie pracowała zawodowo), w którym często przebywali krewni, znajomi i współpracownicy męża. Dużą grupę bywalców w jej domu stanowili koledzy i koleżanki synów, z którymi lubiła rozmawiać nieraz na trudne (często niepoprawne politycznie) tematy, a także grywała z nimi na pianinie oraz pomagała w nauce francuskiego.

W pogrzebie Marii Wrzeszczyńskiej brał udział m.in. szczep harcerski z Liceum Ogólnokształcącego w Gostyniu, a przechodzący kondukt pogrzebowy pobłogosławił ksiądz Franciszek Olejniczak, z balkonu swego mieszkania.

Informacje przekazane przez syna Andrzeja Wrzeszczyńskiego z Plewisk koło Poznania

Klabiński Wiktor ( 1909 -1989 ) urodził się 16 maja 1908 roku w Drzewcach. Ojciec był zarządcą majątków w Czarkowie a potem w Drzewcach. W latach 1926-1929 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1929r.

Wiktor Klabiński do 1940 roku był zarządcą małego dworu w Pawłowicach. Po okupacji został dyrektorem w kombinacie PGR Parzęczewo ( kościańskie). Od 1952 roku tworzył kombinaty rolnicze oraz Zjednoczenia PGR- Północ w Szczecinie.

W tym czasie ukończył studia rolnicze. Powrócił do Wielkopolski. Był dyrektorem a później zastępcą dyrektora Zjednoczenia PGR w Wielkopolsce.

Następnie awansował do pracy w Ministerstwie Rolnictwa. W końcu lat 50-tych był dyrektorem Biura Urządzeń Rolnictwa, następnie dyrektorem Departamentu Urządzeń Rolnych. Zmarł w 1989 roku w Warszawie ,pochowany na cmentarzu Wólka.

Informacje od bratanka Andrzeja Klabińskiego z Leszna

Klitsche Henryk ( 1908- ?), urodził się 3 marca 1908 w Mochach ( poznańskie). W latach 1926-1928 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1928r. zdał maturę W czsie nauki mieszkał w konwikcie Filipinów na Świętej Górze.Studiował w Poznaniu ( nie wiadomo na jakim kierunku). Był obecny na przedwojennych zjazdach maturzystów już jako magister. W 1936r. z Poznania przeprowadził się do Ostrowa Wielkopolskiego. Mieszkał tam na ul. Koszarowej 18. Pracował w tamtejszym Gimnazjum Kupieckim jako nauczyciel. W czasie okupacji mieszkał w Ostrowie. O dalszych losach nic nie wiadomo.

Informacja z Internetu, z Archiwum w Urzędzie Miejskim w Ostrowie, z przedwojennego czasopisma młodzieży licealnej ‘’Łan’’

Klupczyński Stanisław ( 1909- ?), urodzony 3 maja 1909 r. w Stężycy. W latach 1921-1929 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1929r.

Koliński Józef Stefan ( 1920-1975), urodził się 7 marca 1920r. w Gostyniu, syn Maksymiliana, właściciela warsztatu stolarskiego w Gostyniu przy ulicy Zielonej 14. W 1939r. zdał maturę w Gimnazjum w Gostyniu. Studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim. Był aplikantem adwokackim w Warszawie, następnie przeniósł się na Ziemie Odzyskane do Lubinia. Zmarł 5 listopada 1975r. w Głogowie.

Informacje z Internetu, od p. R. Portalskiego z Warszawy, z USC w Gostyniu

Konieczna Weronika ( 1914 -1974), urodziła się 21 stycznia 1914 roku w Gostyniu. Uczęszczała do Gimnazjum w latach 1924-1933, gdzie zdała maturę w 1933r. W okresie nauki w Gimnazjum aktywnie udzielała się w grupie teatralnej. W 1938 r. wyszła za mąż za Tadeusza Grabowskiego. Zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem sześciorga dzieci – pięcioro ukończyło tutejsze liceum. W latach 1964 -1973 pracowała jako księgowa w Wielkopolskiej Hucie Szkła w Gostyniu. Zmarła w 1974 roku, pochowana została na cmentarzu w Gostyniu.

Informacje przekazane przez wnuczkę Katarzynę Szprutę z Gostynia

Konieczny Florian ( 1915-1963), urodził się 01 maja 1915r. w Gostyniu, syn Maksymiliana i Franciszki z d. Machowicz. Szkołę Powszechną ukończył w Gostyniu. Następnie w latach 1927-1935 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1935 roku. W latach 1935-1937 studiował filozofię w Seminarium w Gnieźnie. W 1937 roku rozpoczął studia teologiczne w Poznaniu, które przerwała wojna. Do 1941r. pracował w Gorzycach ( pow. kościański) jako robotnik rolny.

W czasie wojny musiał opuścić seminarium i nielegalnie przebywał w Gostyniu. Pracował w fabryce materacy i Powiatowym Urzędzie Gospodarczym. Po oswobodzeniu Gostynia pomagał proboszczowi Gostynia w kancelarii parafialnej i w katechizacji. W tym czasie również razem ze swoją siostrą, nauczycielką Katarzyną prowadził tajne nauczanie w zaprzyjaźnionych domach. Po zakończeniu wojny ukończył seminarium i został wyświęcony na kapłana 25 grudnia 1945r.

Był wikariuszem w Śremie, w Poznaniu -Dębcu, u św. Jana Kantego oraz we Farze. Od 1954r. został proboszczem dwóch parafii: Siekierki Wielkie i Kleszczewo, gdzie był aż do śmierci. Dał się poznać jako niezwykle pracowity, skromny i zacny kapłan, który m.in. w 1956r. zelektryfikował kościół i probostwo w Siekierkach i Kleszczewie. Zmarł nagle 2 marca 1963 roku. Pochowany został na cmentarzu w rodzinnym Gostyniu.

Informacje przekazane przez krewną Katarzynę Szprutę oraz informacje z Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu

Konieczny Stanisław ( 1918-1974), urodził się 2 października 1918 roku w Gostyniu. W latach 1929-1937 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1937r. zdał maturę. Pracował jako referent w Spółdzielni Pracy Metalowców w Gostyniu, w Ośrodku Transportu Leśnego w Jarocinie i HCP Cegielski w Śremie. Zmarł w 1974r. w Gostyniu, pochowany na tutejszym cmentarzu.

Informacje od p. Zbigniewa Mądrego z Gostynia

Koprowiak Marian (1914-1992), urodził się 9 stycznia 1914 r. w Gostyniu. Ojciec Ludwik był mistrzem krawieckim, matka Ludwika z d. Czajczyńska. Mając lat sześć zaczął uczęszczać do Szkoły Powszechnej w Gostyniu, a następnie w latach 1924-1933 do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał egzamin dojrzałości w 1933 r. W maju 1930 r., w czasie ciężkiej choroby Mariana Koprowiaka (tyfus), zmarł mu ojciec.

Matka, nie mając środków do życia, była z synem na utrzymaniu córki, urzędniczki pocztowej. Marian Koprowiak pomagał rodzinie udzielając korepetycji wśród kolegów. Po maturze ponad pół roku pozostawał bez pracy, a trudne warunki materialne nie pozwalały mu na dalsze kształcenie. Od stycznia 1934 r. mieszkał w Lubiniu (pow. kościański), dokąd siostra została przeniesiona służbowo. W latach 1934-1938 pracował w Samorządzie Terytorialnym w Lubiniu i Krzywiniu. W grudniu 1936 r. zawarł związek małżeński z Janiną Majerowicz z Wolsztyna. We wrześniu 1938 r. przeprowadził się z żoną do Kościana, gdzie pracował w Kościańskiej Komunalnej Kasie Oszczędności. W 1939 r. urodził się syn Andrzej. W 1941 r. został wykwaterowany wraz z rodziną z mieszkania, do którego powrócił dopiero w 1945 roku. Całą okupację Marian Koprowiak przepracował w kościańskim banku, zajętym przez władze niemieckie. Po wojnie kontynuował pracę w Kasie Oszczędności. W 1945 roku pomagał czynnie w organizowaniu Uniwersytetu Powszechnego w Kościanie, pełnił tam funkcję starosty, pomagał również swoją wiedzą fachową. W 1950 roku skończył Kurs Księgowości Przemysłowej, a w 1952 Wyższy Kurs dla Starszych Księgowych w Toruniu. Od 1949 -1972 był zastępcą dyrektora, a potem głównym księgowym w Narodowym Banku Polskim w Kościanie. Marian Koprowiak otrzymał wiele odznaczeń i wyróżnień za pracę zawodową i społeczną. W 1987 roku został odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski. W 1972 przeszedł na rentę inwalidzką.

Zmarł 24 marca 1992 r. w Kościanie, gdzie został pochowany.

Informacje od synowej Janiny Koprowiak z Kościana

Korcz Teodor (1903-1981), urodził się 8 listopada 1903 roku w Poznaniu. Rodzicami byli Józef Korcz i Joanna Franciszka z d. Garbarek. Teodor był jednym z dwanaściorga dzieci. Ojciec, ciężko ranny na froncie pierwszej wojny światowej, zmarł 9 kwietnia 1923 roku w Poznaniu. Gdy ojciec był na wojnie, furmaństwo prowadziła matka, której pomagał mały Teodor. Mimo niełatwej sytuacji materialnej rodziny, chłopiec zaczął uczęszczać ,choć z opóźnieniem, do Gimnazjum im. Jana Kantego w Poznaniu.

W czasie pobytu Ignacego Paderewskiego w Poznaniu uczestniczył w dniu 27 grudnia 1918 roku w wielkim pochodzie dzieci polskich pod Bazar. Swoją postawą musiał zwracać uwagę, skoro ks. prałat Józef Prądzyński, znany organizator życia społeczno- gospodarczego i katolickiego w Wielkopolsce, polecił go Edwardowi i Tekli Potworowskim z Goli na korepetytora dwóch synów – Gustawa i Franciszka. Było to na krótko przed maturą Teodora. Rodzina Potworowskich bardzo lubiła Korcza i traktowała go niemal jak syna. Uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu w latach 1925-1927 , gdzie w 1927 roku otrzymał świadectwo maturalne.

W tym samym roku wstąpił do Seminarium Duchownego. Przez dwa lata przygotowywał się do kapłaństwa w Gnieźnie, następnie trzy lata spędził w Seminarium Duchownym w Poznaniu. Święcenia otrzymał 13 czerwca 1932 r. w Katedrze Poznańskiej z rąk kardynała Augusta Hlonda.

W tym samym roku został wikariuszem w kościele parafialnym w Międzychodzie, gdzie przebywał trzy lata. Stamtąd otrzymał przeniesienie do największej wówczas parafii poznańskiej pod wezwaniem Najświętszego Serca Jezusowego i św. Floriana na Jeżycach.

W obu parafiach pracował chętnie z młodzieżą, zwłaszcza zrzeszoną w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży i Sodalicji Mariańskiej.

Już po roku pracy w Poznaniu przeniesiono młodego kapłana na samodzielną placówkę w nowo erygowanej 1 maja 1936 r. parafii w Górzycach Wielkich, wyłączonej z parafii w Ostrowie Wlkp. W Górzycach wszystko trzeba było organizować od podstaw : administrację, duszpasterstwo, a przede wszystkim – zbudować kościół parafialny. Funkcję prowizorycznego kościoła pełniła bowiem dawna karczma. Ksiądz Korcz prostotą i serdecznością w obcowaniu z ludźmi oraz dużym zaangażowaniem w sprawy parafii, zdołał podbić serca parafian. We wrześniu 1939 roku kościół był w stanie surowym.

Dobrze zapowiadającą się pracę kapłańską w Górzycach Wielkich, przerwała na długo druga wojna światowa i okupacja hitlerowska. 10 października 1941 roku ks. Korcz został aresztowany i wywieziony najpierw do Konstantynowa pod Łodzią, a stamtąd – pod koniec miesiąca – do Dachau, gdzie przebywał do końca wojny. W obozie koncentracyjnym oznaczono go numerem 28466 i osadzono wraz z innymi księżmi polskimi w bloku 28, gdzie objął funkcję blokowego. Wiele wtedy wycierpiał, pracując w najcięższych komandach na Liebhofie, Erdbewegung i na plantacjach, więzień był wtedy poddawany pseudonaukowym doświadczeniom malarycznym. Nie załamał się jednak, co więcej, pocieszał innych i zachęcał do wytrwania. Korcz zabiegał o pogłębienie życia religijnego wśród więźniów. Zorganizował ‘’Caritas’’ obozowy, który czynił wiele dobra dla zgłodniałej i schorowanej braci obozowej. Po wyzwoleniu obozu 29 kwietnia 1945 roku przez wojsko alianckie ks. Korcz zabiegał, aby wszyscy kapłani uzyskali stosowne zaświadczenia o pobycie w obozie, by bezpiecznie mogli wrócić do domów. Ksiądz Korcz wraz z innymi podjął pracę wśród młodzieży w Dachau, później w Ośrodku Polskim w Frejmanie. Interesował się także innymi Polakami, dla których z grupą księży organizował życie religijne, narodowe, społeczne i kulturalne. Podczas procesu norymberskiego zeznawał jako świadek, pragnął przekazać całą prawdę o obozie koncentracyjnym.

Do swojej parafii ks. Korcz wrócił w czerwcu 1946 r. witany z ogromną radością przez miejscową ludność .Natychmiast przystąpił do pracy, zajął się przede wszystkim dokończeniem budowy kościoła parafialnego.

Konsekracji kościoła dokonał 26 czerwca 1949r. ksiądz biskup Walenty Dymek.

15 kwietnia 1950 r. ks. Teodor Korcz objął parafię pw. Św. Mikołaja w Lesznie, gdzie pozostał 31 lat, do końca swojego życia. Mając świadomość, że parafia należy do największych w archidiecezji, a liczba mieszkańców ciągle rośnie, podjął prace nad jej podziałem. Mimo że wszystkich planów za życia ks. Korcza zrealizować się nie udało, pozostawił on sieć parafialną miasta pozwalającą w dużej mierze zaspokoić potrzeby duszpasterskie jego mieszkańców. W latach 1957-1958 wyremontowano i wyposażono kościoły filialne pw. Św. Jana i pw. Wniebowzięcia Matki Bożej, przystosowując je do pełnienia roli świątyń parafialnych. Począwszy od 1977 r. podjęto prace przy przejętym kościele pw. Św. Krzyża, które wymagały szczególnego wysiłku z uwagi na stopień dewastacji obiektu. W trudnym okresie pierwszej połowy lat pięćdziesiątych wybudowano na cmentarzu parafialnym kaplicę pw. Matki Bożej Bolesnej. Od 1965 r. był ks. Korcz dziekanem leszczyńskim, piastował też godność szambelana i prałata honorowego Jego Świętobliwości.

Zmarł 17 października 1981 roku w poznańskim szpitalu ,w przededniu złotego jubileuszu kapłaństwa. W roku następnym uczczono jego pamięć umieszczeniem tablicy pamiątkowej na południowej ścianie kościoła. W kilka lat później poświęcono ks. Korczowi jedną z ulic Leszna.

Biogram opracowano na podstawie: Dziejów parafii św. Mikołaja w Lesznie pod red. ks. dziekana kan. Konrada Kaczmarka, publikacji nauczyciela Szkoły Podstawowej w Gorzycach Wielkich, [Internet] publikacji Stanisława Piwonia [Internet]

Kołomłocka Krystyna (1921-1992), urodziła się 24 maja 1921 r. w Wągrowcu, gdzie jej rodzice pracowali jako nauczyciele w Seminarium Nauczycielskim. W sierpniu 1921 roku przenieśli się do Gostynia i podjęli pracę w gostyńskim gimnazjum.

Krystyna Kołomłocka w Gostyniu uczęszczała do Szkoły Powszechnej i Gimnazjum. W 1939 roku zdała egzamin dojrzałości. W czasie nauki w Gimnazjum współredagowała gazetkę młodzieżową ‘’ Łan’’i aktywnie udzielała się w drużynie harcerskiej.

W listopadzie 1939 roku wraz z matką i bratem zostali wysiedleni do Generalnej Guberni. W 1940 ukończyła w Krakowie półroczny kurs księgowości z uwzględnieniem księgowości amerykańskiej. W latach 1941-1945 pracowała w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Budowlanym w Krakowie jako kreślarz. W październiku 1943 r. wyszła za mąż za Bolesława Tomczaka. W kwietniu 1945 wróciła z mężem do Wielkopolski, do Kłecka koło Gniezna. W czerwcu 1945 roku urodził się syn Jerzy , a w 1949 r. rodzina zamieszkała w Gostyniu, gdzie urodziły się córki: Elżbieta (1949) i Maria (1952). Krystyna Kołomłocka pracowała w Gostyńskich Zakładach Przemysłu Terenowego jako księgowa. W latach siedemdziesiątych XX wieku podjęła pracę w Wojewódzkiej Spółdzielni
Pracy „Deksolit’’.

Udzielała się społecznie w Gostyńskim Towarzystwie Kulturalnym i Stronnictwie Demokratycznym. Była współorganizatorką zjazdów maturzystów. Po ojcu Władysławie Kołomłockim odziedziczyła talent plastyczny, wykorzystała go pracy – malując plakaty, reklamy, mapy.

Zmarła 11 lutego 1992r. w Śremie. Została pochowana na gostyńskim cmentarzu.

Informacje od córki Elżbiety Raczyńskiej z d. Tomczak z Gostynia

Krynicki Jan (1911- ?),urodził się 1 lipca 1911r. w Trembowli ( dawne woj. tarnopolskie.) W latach 1925-1931 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931 roku. W czasie nauki szkolnej mieszkał w konwikcie. Dalsze losy nieznane.

Krynicki Zbigniew (1916 – 1935) urodził się 20 sierpnia 1916 r. w Podzamczu k.Garwolina, rodzice: Konstanty i Ludwika z d. Wojciechowska. Szkołę powszechną ukończył w 1926r. Do Gimnazjum w Gostyniu uczęszczał w latach 1926-1935, gdzie zdał maturę w 1935r. W czasie nauki szkolnej mieszkał u p. M. Kolińskiego na ul. Zielonej 14. W latach 1935 – 36 z braku środków finansowych utrzymywał się z korepetycji, przygotowując kilku uczniów do matury. W lipcu 1936 roku został przyjęty z wysoką lokatą do Podchorążych Sanitarnych (XV Promocja), co umożliwiło mu podjęcie studiów lekarskich na Uniwersytecie Warszawskim.

Do września 1939 roku zaliczył 3 lata studiów. Wojna 1939 roku zastała go na uczelni. Jako podchorąży zawodowy i student Wydziału Lekarskiego otrzymał rozkaz wyjazdu z Warszawy do Sokółki k. Grodna, gdzie 02 września 1939 roku otrzymał przydział do szpitala polowego nr 303. Szpital ten rozpoczynał właśnie mobilizację (gromadzenie ludzi, transportu, broni, żywności itp.), miał bowiem dołączyć do swojej dywizji w Brześnicy nad Bugiem, lecz dworzec kolejowy został już zbombardowany przez lotnictwo niemieckie i została zerwana wszelka łączność. Komendant szpitala wydał więc rozkaz wymarszu taborem konnym. Brak jednak informacji i wszelkiej łączności sprawił, iż 15.09.1939 r. z rozkazu komendanta szpitala, wraz z ppor. A. Naumikiem i jednym z żołnierzy został wysłany konno do Brześcia dla nawiązania kontaktu z dowództwem „macierzystej” dywizji. Nigdy tam jednak nie dotarł – 17.09.1939 roku został wraz z kolegami pochwycony przez ukraińsko – białoruską bandę i skazany na śmierć. Od wykonania wyroku uratowały ich regularne oddziały Armii Czerwonej, które zagarnęły również szpital 303. Udało mu się uniknąć internowania przez oddziały Armii Czerwonej, jak też niewoli w obozie jenieckim. W pierwszej dekadzie października dotarł do Warszawy, gdzie wraz z innymi znalazł zatrudnienie w Wojennym Szpitalu Ujazdowskim na Oddziale Chirurgicznym. Pracował tam do 31.03.1940 roku, tj. do reorganizacji szpitala i przyjęcia go przez PCK. Po otrzymaniu karty demobilizacyjnej zaczął pracować w Miejskich Kolumnach Dezynfekcyjno – Kąpielowych. W Warszawie panowała wtedy epidemia tyfusu plamistego. Pełnił funkcję dezynfektora i kontrolera sanitarnego. Wczesną wiosną 1941 roku podjął z kilkoma kolegami nieudaną próbę przedostania się do Wojska Polskiego we Francji. W Nowym Targu bowiem – po długim oczekiwaniu na kontakt – okazało się, że poprzednia grupa forsujących granicę została rozproszona przez Niemców, a przewodnik zabity. Jeszcze w listopadzie 1939 roku wstąpił do ZWZ, później Armii Krajowej, organizując własną komórkę konspiracyjną. W kwietniu 1942 roku wyjechał do Biłgoraja, gdzie – zatrudniony jako młodszy asystent – pracował do stycznia 1945 roku, oczywiście z przerwami związanymi z jego działalnością konspiracyjną. W Biłgoraju pełnił kolejno funkcje: zastępcy lekarza Obwodu Armii Krajowej, przejściowo szefa BiPu, zastępcy komendanta Szpitala Leśnego w Puszczy Solskiej, lekarza Obwodu Armii Krajowej, cały czas biorąc udział jako lekarz w doraźnych akcjach oddziałów partyzanckich Inspektoratu Zamojskiego, m. In. Oddz. „Wira”. W czasie zakrojonej na wielką skalę akcji pacyfikacyjnej znanej pod nazwą „Strumwind” I i II, zmierzającej do zniszczenia największych grup partyzanckich skupionych w południowej części Lubelszczyzny, kiedy to oddziały niemieckie, po przegrupowaniu dywizji zamknęły pierścieniem Puszczę Solską, pozostając w okrążeniu, bierze udział w sławnej bitwie pod Osuchami i w przełamaniu okrążenia. W czasie bitwy pod Osuchami dał przykład odwagi osobistej o wiernej przyjaźni, wracając, już po przebiciu się z okrążenia, z powrotem kontrolowanego przez Niemców obszaru, w poszukiwaniu zaginionej siostry przyjaciela dr Radwana – Lucjana Kopcia – „Ksantypy”. Następnego dnia – powrócił znów z kolegami w rejon kotła niemieckiego w poszukiwaniu rannych, których tam pozostawiono w ukryciu. Odnalezionym uratowano życie. Jesienią 1944 roku – przyjęty na V rok studiów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu MariiCurie – Skłodowskiej w Lublinie- podejmuje przerwane na blisko 5 lat studia medyczne i w sierpniu 1945 roku uzyskuje absolutorium. Od września 1945 roku do marca 1946 roku pracuje w Lubelskiej Izbie Zdrowia jako sekretarz redakcji czasopisma lekarskiego „Medycyna Kliniczna i Społeczna”. Pracuje kolejno jako: mł. asystent oddziału chirurgicznego Szpitala Powszechnego w Przemyślu, mł. asystent na oddziale chirurgicznym Szpitala Dziecięcego w Lublinie. W końcu roku 1946, przenosi się do Wrocławia, gdzie pracując jako mł. asystent Miejskiego Szpitala Bonifratrów, zdaje kolejne egzaminy dyplomowe, uzyskując dyplom lekarza medycyny na Wrocławskiej Akademii Medycznej 09.08.1950 roku. Od stycznia 1951 roku do końca 1958 roku pracuje jako asystent oddziału ortopedycznego w Szpitalu Wojewódzkim. Niezależnie od tego, od 1.11.1948 roku pracuje w ówczesnym Zakładzie Leczniczo – Wychowawczym dla dzieci kalekich (przekształconym następnie w Sanatorium Rehabilitacyjno Ortopedyczne, a potem w Specjalistyczny Zespół Rehabilitacyjny), gdzie od 1953 roku pełnił funkcję asystenta, a potem do czasu przejścia na emeryturę – ordynatora i dyrektora. W 1953 roku uzyskuje specjalizację I stopnia z zakresu chirurgii ogólnej, w 1956 roku – specjalizację II stopnia z zakresu ortopedii i traumatologii, w 1958 roku – specjalizację II stopnia z zakresu rehabilitacji. W latach 1952 -1969 prowadził wykłady i zajęcia specjalizacyjne w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego dla studentów specjalizujących się w zakresie rehabilitacji. W 1967 roku uzyskał stopień doktora nauk medycznych. Od maja 1960 roku do 1989 pełnił funkcję specjalisty wojewódzkiego do spraw rehabilitacji na terenie miasta i województwa wrocławskiego i opolskiego. Był członkiem wielu towarzystw naukowych (Polskie Towarzystwo Lekarskie, Polskie Towarzystwo Ortopedyczne i Traumatologiczne, Polskie Towarzystwo Chirurgiczne, Polskie Towarzystwo do Walki z Kalectwem, którego był założycielem). W 1985 roku uzyskał honorowy tytuł: Zasłużony dla zdrowia Narodu. Działalność konspiracyjną zakończył w stopniu porucznika. W roku 1985 roku Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej na Uchodźctwie nadał mu stopień kapitana w korpusu oficerów służby zdrowia, oraz odznaczył go za zasługi położone na polu bitwy podczas II wojny światowej Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Był autorem i współautorem blisko 200 publikacji naukowych. Zbigniew Krynicki zmarł 19 kwietnia 1995 roku we Wrocławiu.

Informacje ze strony internetowej Biłgoraja i po rozmowie telefonicznej z żoną p. Elwirą Krynicką z Wrocławia

Krzętowski Jan ( 1917- 1939 ), urodził się 24 czerwca 1917r. w Mezohegegyes na Węgrzech, syn inż. Jerzego Krzętowskiego h. Zadora, który był wicedyrektorem gostyńskiej cukrowni i wiceburmistrzem Gostynia. Do Gimnazjum w Gostyniu uczęszczał w latach 1927- 1935, gdzie zdał maturę w 1935r. Następnie studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego. Wojna przerwała studia. Na początku okupacji przebywał w Gostyniu. Złapany z bronią w ręku przez Niemców koło Pogorzeli został zastrzelony. Miejsce pochówku nieznane.

Informacja od p. Franciszka Glinki byłego pracownika cukrowni w Gostyniu, tablica przed szkołą

Kubiak Józef( 1908 -1939/1945 ), urodził się 21 października 1908r. w Gostyniu. W latach 1921-1929 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1929r. zdał egzamin dojrzałości. Poległ w czasie II wojny światowej.

Informacja: tablica przed szkołą

Kujawa Jan ( 1911-1983) urodził się w Mieczewie koło Bnina 22 marca 1911r., w średniozamożnej rodzinie chłopskiej. Jego ojcem był Franciszek, a matką Magdalena z domu Szczepaniak. W 1917 r. rozpoczął naukę w miejscowej jednoklasowej Szkole Powszechnej, a od września 1922 r. pobierał nauki w Gimnazjum Miejskim w Gostyniu. Przez wiele lat był wychowankiem konwiktu Księży Filipinów na Św. Górze. Egzamin maturalny zdał w maju 1930r. Do Seminarium Duchownego w Gnieźnie zgłosił się w lipcu.

Był sodalisem w konwikcie O.O. Oratorianów. Święcenia kapłańskie otrzymał 15 czerwca 1935r. Do końca sierpnia spełniał obowiązki kapelana w Zakładzie św. Olafa Sióstr Urszulanek w Lubocześnicy pod Pniewami. Od września rozpoczął pracę jako wikariusz w Wieleniu, a od 1 lipca 1936r., jako kapelan tamtejszego Zakładu św. Józefa Sióstr Rodziny Maryi. Od 1 marca 1939r. został wikariuszem w Rozdrażewie.

Początek wojny zastał go w Kórniku, ale już 1 października powrócił do Rozdrażewa. Pierwszy raz został aresztowany 10 listopada, ale już po dwóch dniach zwolniono go. Ponownie aresztowany 12 marca 1940r. został internowany w Bruczkowie, a 15 sierpnia przewieziony do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Od 8 grudnia tego roku, aż do wyzwolenia 19 kwietnia 1945r. był więziony w obozie w Dachau i oznaczony numerem 21883; pracował tam w komandzie,, Feldafing,,. Po wyzwoleniu, ponad rok pracował wśród Polaków przebywających w Niemczech.

Po powrocie, 15 grudnia 1946r., został powołany na wikariat w Koźminie. Pierwsza jego samodzielna placówką duszpasterską była parafia w Rosku, w dekanacie czarnkowskim, którą zarządzał od 15 kwietnia 1947r. Równocześnie przeniesiono mu sąsiednią parafię w Gulczu, którą opiekował się aż do 1950r. Ksiądz kanonik Antoni Thiel, opiniując jako dziekan jego życie i pracę w związku z przystąpieniem do egzaminu proboszczowskiego, zaznaczył, że ,,interesuje się on wszystkimi nowymi sposobami duszpasterstwa, wprowadzając w czyn , co jest w jego parafii możliwe”; równocześnie podkreślił, że ,,jest koleżeński i chętnie służy wszystkim swoją pomocą”.

Proboszczem w Mokronosie został od 1 grudnia 1961 r. W czasie swojej długoletniej pracy, był tam 22 lata, podjął szereg prac remontowych przy kościele parafialnym. Bardzo gruntownie zajął się odremontowaniem kościoła filialnego pod wezwaniem św. Rozalii w Serafinowie.

Cechowało go wielkie umiłowanie modlitwy i sumienność w pracy kapłańskiej; był człowiekiem żywej wiary. Zmarł 5 lutego 1983 r. w szpitalu w Koźminie. Uroczystościom pogrzebowym, które odbyły się 9 lutego w Mokronosie, przewodniczył ks. bp Tadeusz Etter.

Spoczął na cmentarzu przy kościele parafialnym.

Informacje z ,,Miesięcznika Kościelnego Archidiecezji Poznańskiej- Nr 7-8/ 1984r. Oprac. ks. Konrad Lutyński.

Kujawski Marian ( 1912 – 1975), urodził się 19 maja 1912 roku w Gostyniu. W latach 1922-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1932roku. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Poznańskiego. Po roku przeniósł się do Krakowa na Uniwersytet Jagielloński, gdzie ukończył studia prawnicze.

W czasie wojny mieszkał w Warszawie. Po wojnie pracował jako prokurator na Ziemiach Odzyskanych, następnie jako sędzia w Lesznie. Żonaty, bezdzietny. Zmarł w 1975 roku w Lesznie.

Informacje od siostrzeńca Jana Krzysztofa Woziwodzkiego z Leszna

Kujawski Witold (1908-1952), urodził się 6 maja 1908 r. w Gostyniu. W latach 1916- 1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1930 roku zdał. W latach 1937-1939 był studentem Wyższego Studium Handlowego w Krakowie .W czasie okupacji mieszkał w Warszawie i pracował jako malarz pokojowy.

W 1942 roku poślubił w Warszawie Janinę Mikołajczyk, z którą miał dwie córki Elżbietę (ur. 1943r. i Annę ur. w 1945r.). W 1944 roku Witold Kujawski przeprowadził się do Gostynia , do domu rodzinnego.

Należał do Polskiego Związku Łowieckiego w latach 1946-1948, był zamiłowanym brydżystą. Chorował na schorzenia gastryczne i pomimo udanej operacji zmarł w szpitalu w Marysinie w 1952 roku. Pochowany został na gostyńskim cmentarzu.

Informacja od córki Anny Kujawskiej z Warszawy

Laskowski Janusz ( 1908 – ?), urodził się 25 listopada 1908 w Smoleńsku w Rosji, ojciec Michał był lekarzem w Gostyniu. Mieszkał w Gostyniu na ulicy Szerokiej Nauki pobierał w Gimnazjum w Gostyniu w latach 1924- 1927 zakończone egzaminem maturalnym w 1927r. W czasie nauki w Gimnazjum należał do Polskiego Towarzystwa Dramatycznego im. A. Fredry ‘’Fredreum’’ w Gostyniu. Grał rolę Majora w ‘’Damach i huzarach’’ A. Fredry w styczniu 1930r. Po zdaniu matury pisał do gazet warszawskich. Prowadził IX Zjazd Maturzystów w 1937r. Przeprowadzono wtedy z nim wywiad na temat dziennikarstwa, który został zamieszczony na łamach ‘’Orędownika Gostyńskiego’’. Należał do RFI Sekcji Polskiej Radia Francuskiego.

Informacje: Gazetka młodzieży gimnazjalnej „Łan’’, Dzieje ziemi gostyńskiej, Internet

Łankiewicz Marian ( 1920- 1939 ), urodził się 18 sierpnia 1920r.w Gostyniu., ojciec Franciszek, piekarz z ul. Klasztornej 16 w Gostyniu. W 1939r. zdał maturę w Gimnazjum w Gostyniu. Został wraz z ojcem Franciszkiem i bratem Józefem oraz p. Adamczakiem z Gostynia rozstrzelany między 6 a 8 września 1939r. w Sławnie koło Gniezna. Zwłoki rozstrzelanych przewieziono ze Sławna i złożono na gostyńskim cmentarzu.

Informacja: tablica przed szkołą i relacja p.P. Robakowskiego nauczyciela ze Sławna

Łapawa Antoni ( 1914- 1951), urodził się 6 czerwca 1914 r. w Posadowie, ojciec był rolnikiem. Szkołę Powszechną ukończył w Posadowie. Do Gimnazjum w Gostyniu uczęszczał w latach 1928-1935, gdzie zdał maturę w 1935r. W tym czasie mieszkał w konwikcie na Świętej Górze. Studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim. W czasie II wojny światowej był tłumaczem języka niemieckiego w pałacach w Chwałkowie i Rogowie. Po wojnie został sędzią. Przed śmiercią pracował w Banku Narodowym w Lesznie. Zmarł 15 września 1951r. Został pochowany na cmentarzu w Krobi.

Informacje od rodziny od Angeliki Kubiak, uczennicy LO w Gostyniu.

Majewski Czesław ( 1907 -2003), urodził się 7 marca 1907 w Borbecku w Niemczech. Pobierał nauki w Gimnazjum w Gostyniu w latach 1920- 1927, zakończone maturą w 1927 roku. Ukończył najprawdopodobniej studia na Uniwersytecie Poznańskim. Uczył w latach 1937-1939 matematyki w Gimnazjum w Gostyniu . W czasie wojny zagrożony aresztowaniem i rozstrzelaniem uciekł do Generalnej Guberni, a stamtąd do Niemiec. Mieszkał i pracował w Dusseldorfie. Odwiedził Gostyń w 1995r. Miał dwóch synów. Zmarł w Dusseldorfie w 2003r.

Informacje od syna Romana Majewskiego z Dusseldorfu i pp. Majewskich z Gostynia.

Maleszka Edmund ( 1910-? ), urodził się 22 października 1910 roku w Grabonogu. W latach 1922-1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1930r. W czasie nauki szkolnej przebywał w konwikcie, dalsze losy nieznane.

Mańkowski Andrzej( 1910-2001), urodził się 25 kwietnia 1910r. w Krakowie, Andrzej Franciszek Ksawery hrabia Mańkowski, syn Henryka Mańkowskiego (1872-1924), wybitnego kolekcjonera i znawcy monet, mecenasa kultury, fundatora pałacu w Winnej Górze oraz przebudowanej kaplicy grobowej z sarkofagiem pradziadka gen. Henryka Dąbrowskiego. Matka Andrzeja- Maria z hr. Stadnickich z Wielkiej Wsi pod Tarnowem, zmarła po urodzeniu syna w 34 roku życia.

Andrzej Mańkowski nie znał swojej matki. Na jego młodości i osobowości zaciążył także fakt, że jego starsze rodzeństwo – brat i dwie siostry – nie zaakceptowało drugiej żony ojca, Zofii z Michałowskich , wdowy po Leonie Mańkowskim. Wreszcie niespodziewana, tragiczna śmierć Henryka Mańkowskiego 1924r. w okolicznościach nie do końca wyjaśnionych ( znaleziono go zastrzelonego w pałacu winnogórskim), wstrząsnęła całą rodziną.

Młodość Andrzeja Mańkowskiego upływała na pochłanianiu książek, pogłębianiu wiedzy, poznawaniu świata. Praktycznie cały okres międzywojenny był dla Mańkowskiego czasem kształcenia się. W czerwcu 1922r. otrzymał w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu zaświadczenie o zdaniu egzaminu uprawniającego do podjęcia nauki w klasie trzeciej . Ojciec jednak wysłał go za granicę. Przez sześć lat (1922-1928) uczył się w oo. Benedyktynów w Belgii – College de ST. Andre a Bruges. Tam opanował język francuski, poznał flamandzki, wtedy narodziły się bliskie związki młodego Mańkowskiego z Belgią i jej kulturą. Nawiązał koleżeńskie przyjaźnie, które okazały się niezwykle przydatne na emigracji, w trudnym okresie powojennym Maturę polską, klasyczną, z greką i łaciną jako językami obowiązkowymi, zdał w 1929 r. w Gostyniu. Następnie studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Krakowie. W latach 1930/1931 ukończył w Jarocinie szkołę oficerów rezerwy. W styczniu 1933r. ożenił się z Klementyną z Czarkowskich- Golejewskich, córką właściciela w Wysuszce, w majątku na Podolu w pobliżu Tarnopola. Zamieszkali w Winnej Górze.

Andrzej Mańkowski w tym czasie był pochłonięty studiami na Uniwersytecie Poznańskim w zakresie prawno- ekonomicznym. W 1938r. otrzymał nagrodę na seminarium prof. Edwarda Taylora za tezę z teorii monetaryzmu. Jednym z kolegów Mańkowskiego w środowisku poznańskim był Jan Nowak – Jeziorański. Andrzej Mańkowski nie lubił zajęć typu administracyjnego, dlatego majątkiem zajmowała się młodziutka żona, której w 1939r. przekazał notarialne poświadczone pełnomocnictwo. W 1936r.urodził się syn Krzysztof a w 1939r. Andrzej junior. Mając synów – przyszłych spadkobierców Winnej Góry, był przekonany, że zostanie ona w rękach rodziny. Jednak we wrześniu 1939 r. dotychczasowy świat Andrzeja Mańkowskiego się zawalił. W czasie wojny Andrzej Mańkowski był porucznikiem rezerwy 69 pułku piechoty. Podczas kampanii wrześniowej w 1939r. został pobity i ciężko ranny. Rany od kul i uderzeń były dlatego szczególnie bolesne, że zadali je oficerowie, niżsi stopniem polscy żołnierze Przyczyną było posądzenie Mańkowskiego o zdradę, ponieważ zgodnie z wymaganiami Konwencji Genewskiej i własnym sumieniem, zabronił grupie polskich żołnierzy maltretowania wziętego do niewoli niemieckiego oficera. Pod wpływem razów, w dodatku postrzelony, a wcześniej w toku bitwy ranny w ramię, Andrzej Mańkowski uniknął aresztowania i rozstrzelania przez policję . W grudniu 1939r. Mańkowscy wraz z synami zostali zmuszeni do opuszczenia Winnej Góry i zostali wysiedleni w zbiorowym transporcie do Generalnej Guberni. Następnie opuścili okupowaną Polskę dzięki zabiegom żony, powiązanej z podziemną organizacją „Muszkieterów”, która pracowała dla Intelligence Service’’ Andrzej Mańkowski magisterium z prawa otrzymał w 1944r.na Uniwersytecie w Oxfordzie.

W Londynie podczas II wojny światowej ukończył szkołę wojenną, która dała mu stopień kapitana. W grudniu 1947r. Andrzej Mańkowski złożył pomyślnie bardzo trudny egzamin państwowy na Uniwersytecie Cambridge ze znajomości języka angielskiego. Egzamin obejmował umiejętność przemawiania, konwersacji, tłumaczenia z języka angielskiego oraz znajomość życia w Anglii i instytucji angielskich. Po zdemobilizowaniu w 1949r. wyjechał z żoną, młodszym synem Andrzejem i pięcioletnią córką Izabellą ( urodzoną w 1944r. w Edynburgu) do Konga belgijskiego. Starszy syn Krzysztof pozostał w szkołach angielskich.

W Katandze, wchodzącej w skład kolonii belgijskiej, Andrzej Mańkowski został redaktorem dziennika ‘’ L Essor du Congo’’. Płodny , piszący niemal codziennie artykuły, dziennikarz – publicysta zwrócił na siebie uwagę Departamentu Stanu USA, na którego zaproszenie udał się wiosną 1957 r. w dwumiesięczną podróż studyjną do USA. Plonem jej jest tom studiów poświeconych Stanom Zjednoczonym zatytułowany „”Wrażenia z Ameryki’’.

W latach secesji Katangi ( 1960-1962) był doradcą ekonomicznym M. Czombego i dyrektorem kancelarii ministra spraw zagranicznych Katangi, a po upadku Katangi pracował w zarządzie parków narodowych. Ostatecznie opuścił Afrykę w 1967r. z dyplomem ‘’ honorowego myśliwego Konga’’ i mianem odkrywcy nowego gatunku antylopy z rodziny hippotragus. Mańkowscy osiedlili się na niezwykle atrakcyjnej turystycznie francuskiej wyspie Noirmoutier. Wtedy Andrzej Mańkowski zaczął pisać artykuły dla Wolnej Europy, przesyłając je na ręce znajomego z czasów poznańskich Jana Nowaka- Jeziorańskiego.

Andrzej Mańkowski zmarł 2 października 2001r.w pałacu Sermoise koło Nevers nad Loarą.

Informacje od rodziny, oprac. Andrzej Kwilecki za pośrednictwem syna Krzysztofa Mańkowskiego z Poznania

Mann Bogusław (1920 – 2006), urodził się 13 października 1920 r. w Poznaniu. W latach 1931-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu , gdzie zdał maturę w 1938 roku. Po maturze wstąpił do Szkoły Podchorążych w Gnieźnie. Niedługo po jej skończeniu został wcielony do wojska i poszedł na wojnę.

Bogusław Mann brał udział w walkach nad Bzurą i tam został wzięty do niewoli.

Z obozu w Krośniewicach uciekł i wrócił do Poznania. Z Poznania został wywieziony wraz z rodziną w rejon Dębicy. Tam działał i walczył w oddziałach AK pod pseudonimem „Świerk”.

Po wojnie wrócił do Poznania, ukończył Akademię Handlową. Pracował, ożenił się, miał syna i córkę. Bogusław Mann zmarł 11 grudnia 2006r. w Poznaniu.

Informacje przekazane przez żonę Barbarę Mann z Poznania

Mann Mieczysław ( 1914- 2006), ur. się 19 października 1914 w Nowym Targu. W latach 1931-1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu , gdzie zdał maturę w 1933r.

Następnie podjął studia na Uniwersytecie Poznańskim na Wydziale Ekonomii i Socjologii. Równocześnie pracował w Banku Ziemstwa Kredytowego w Poznaniu.

Wiosną 1939 roku został zmobilizowany do garnizonu w Krotoszynie – 36 pułku piechoty w randze podporucznika rezerwy. Po wybuchu wojny z Armią Poznań przeszedł szlak bojowy aż do Warszawy, biorąc udział w szeregu potyczkach i bitwach, w tym w słynnej bitwie pod Łęczycą.

Za zasługi na polach bitew Mieczysław Mann został odznaczony czterokrotnie Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu działań wojennych dostał się do niewoli niemieckiej i do 1945r. przebywał w kilku oflagach.

Po wyzwoleniu pełnił funkcję oficera łącznikowego armii angielskiej. Następnie pracował w Polskiej Misji Wojskowej oraz był konsulem na terenie ówczesnych Niemiec.

W roku 1949 powrócił do kraju i podjął pracę w administracji centralnej. W 1978 roku Mieczysław Mann przeszedł na emeryturę. Zmarł w Warszawie 23 marca 2006 roku.

Informacje od żony Ireny Mann z Warszawy

Matuszewski Józef ( 1911 -2003), urodził się 23 marca 1911 roku na ziemi wielkopolskiej, w Twardowie ( dawny powiat jarociński) , w rodzinie nauczycielskiej. W 1929 roku ukończył ośmioklasowe gimnazjum staroklasyczne w Gostyniu, dające doskonałe przygotowanie humanistyczne ( osiem lat nauki języka łacińskiego i pięć lat greckiego). W tym samym roku rozpoczął studia na wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego , gdzie studiował równocześnie prawo i ekonomię. Dyplom magistra prawa uzyskał w 1933 roku, a magistra ekonomii w roku 1936.

Zainteresowania naukowe wykazywał Profesor od początku studiów. Na drugim roku został uczestnikiem znakomitego seminarium historyczno-prawnego , prowadzonego przez profesora Zygmunta Wojciechowskiego, ucznia słynnego uczonego lwowskiego- Oswalda Balzera. Nie poprzestał na tym jednym, głównym magisterium. Poszerzał i ugruntowywał swoją wiedzę na seminariach takich uczonych, jak historycy Kazimierz Tymieniecki i Jan Rutkowski.

Zdolności i zainteresowania naukowe Józefa Matuszewskiego zostały zauważone przez Jego mistrzów. Od roku 1931 został asystentem –wolontariuszem przy seminarium historyczno-prawnym; od stycznia do sierpnia 1934 roku był zastępcą starszego asystenta przy seminarium prawa publicznego, wreszcie we wrześniu 1935 roku otrzymał nominację na starszego asystenta przy seminarium historyczno-prawnym, co oznaczało związanie się już na stałe z pracą uniwersytecką. Ukoronowaniem pracy naukowej ,w tym młodzieńczym okresie życia, stało się promowanie na doktora nauk prawnych w 1936 roku na podstawie obszernej pracy pt. „Immunitet ekonomiczny w dobrach Kościoła w Polsce do roku 1381” . W tym samym roku Józef Matuszewski rozpoczął – jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej- studia w słynnej paryskiej Ecole des Chartes, które trwały do 1939 roku . Studiował tam nauki pomocnicze historii, słuchając wykładów z paleografii, dyplomatyki, chronologii , bibliografii, archiwistyki, filologii romańskiej, historii prawa i ustroju Francji.

W czasie okupacji przebywał na terenie Generalnej Guberni. Wywieziony z powstania warszawskiego do Kielc prowadził tam, na wydziale humanistycznym Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich, wykłady z historii ustroju Polski oraz na wydziale prawa ćwiczenia z historii prawa.

Po wojnie wrócił do macierzystego Uniwersytetu Poznańskiego i objął stanowisko zastępcy profesora w Katedrze Historii Prawa na Zachodzie Europy. Od 1949 roku sprawował formalnie opiekę – w rzeczywistości zaś kierownictwo – nad powołaną, ale nie osadzoną i w praktyce krótko istniejącą, Katedrą Historii Prawodawstw Słowiańskich. W 1949 roku habilitował się na podstawie pracy o prawie rugijskim . W 1954 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego a w 1959- profesora zwyczajnego.

Do 1963 r. Józef Matuszewski pracował na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu; tam też w latach 1959-1961 sprawował funkcję dziekana Wydziału Prawa. W 1963 r. przeniósł się na Wydział Prawa Uniwersytetu Łódzkiego, gdzie został kierownikiem Katedry Powszechnej Historii Państwa i Prawa. W 1981 roku przeszedł na emeryturę, pracując jednak na częściowym etacie.

Bogata jest twórczość naukowa Profesora. Bibliografia Jego prac naukowych obejmuje ponad 230 pozycji. Ważne miejsce w twórczości Józefa Matuszewskiego zajmuje historia sądowa prawa polskiego oraz ludów słowiańskich i bałtyckich. W 1963 r. ukazały się dwie rozprawy z zakresu historii polskiego języka prawnego i prawniczego, a w 1966 studium historii polskiego prawa cywilnego. Największe uznanie w dziedzinie historii prawa sądowego zdobył sobie Profesor licznymi pracami nad Najstarszym Zwodem Prawa Polskiego zwanym też Księgą Elbląską. Obok historii prawa sądowego, główną tematyką w dorobku Józefa Matuszewskiego jest historia ustroju państwowego Polski, przedstawiana na ogół w ścisłym powiązaniu z historią gospodarczo-społeczną. W tym zakresie szczególną rolę odgrywa wątek chłopski oraz wiążący się z nim problem kolonizacji na prawie niemieckim w Polsce. Pozycję prawną i społeczną chłopa w Polsce szlacheckiej rozpatrywał z różnego punktu widzenia. W swoim studium semazjologicznym pt. ‘’Cham’’ wskazywał na niską pod względem społecznym sytuację polskiego chłopa doby przedrozbiorowej – uciskanego, eksploatowanego przez swego pana i poniżanego. W tematyce szlacheckiej poruszanej przez Profesora czołowe miejsce zajmują takie nowatorskie dzieła, jak : „Tytułomania szlachecka” i „Polskie nazwisko szlacheckie”.

Wśród prac o tematyce ustrojowej znajdują się również studia dotyczące historii polskiej skarbowości. Znamy też Józefa Matuszewskiego jako zasłużonego edytora lub współedytora wielu źródeł : „Księgi Henrykowskiej”, „Wolumina Legum”, Najstarszego Zwodu praw Prusów. Przetłumaczył także na język polski Helmolda Kronikę Słowian.

Sięgał też profesor Józef Matuszewski do tematów z zakresu historii kultury materialnej, zajmując się dziejami zaprzęgu i trakcji konnej, jak i do demografii historycznej.

Znamiennym rysem twórczości naukowej Józefa Matuszewskiego jest powiązanie nauk historycznych i historycznoprawnych z filologią. Znajomość dawnego języka uważał On za istotną podstawę badań historycznych a sam język – przede wszystkim dawną polszczyznę i łacinę – za pierwszorzędne źródło historyczne.

Twórczość naukowa profesora Józefa Matuszewskiego wniosła do polskich nauk historycznych i filologicznych trwałe wartości, wynikające przede wszystkim z dążenia do prawdy naukowej. Świetne przygotowanie ogólnohumanistyczne, jak i bardziej fachowe,tj. historycznoprawne i filologicznoprawne, wrodzone zdolności i uczciwość w pracy naukowej, a także stosowanie w życiu starożytnej maksymy ‘’ nulla dies sine linea’’ ( ani jeden dzień bez owocnej pracy) przyczyniły się do tego, że profesor Józef Matuszewski , nestor polskiej historii prawa, dobrze przysłużył się nauce polskiej. Zmarł w Łodzi w 2003roku.

Biogram przygotowano na podstawie : Sylwetki łódzkich uczonych zeszyt 31 Profesor Józef Matuszewski

Męczarski Edmund ( 1917-1987), urodził się 21 października 1917r. w Nowym Krasku (obecnie woj.lubuskie) z rodziców Franciszka – tłumacza sądowego w Gostyniu oraz Anny z d. Dudzińskiej. Szkołę powszechną ukończył w Gostyniu, a następnie w latach 1927-1938 był uczniem Gimnazjum w Gostyniu. Świadectwo dojrzałości otrzymał w 1938r. We wrześniu 1938 został powołany do odbycia służby wojskowej w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu.

W lipcu 1939r. ukończył szkołę i po otrzymaniu stopnia kaprala podchorążego został skierowany do 6 Pułku Strzelców Konnych w Żółkwi ( woj.lwowskie) celem odbycia praktyki wojskowej.W chwili wybuchu wojny został skierowany do oddziału obrony przeciwlotniczej przeciw niemieckim nalotom oraz bombardowaniu obiektów wojskowych i samego miasta Żółkiew. Następnie został oddelegowany wraz z innymi żołnierzami do Ośrodka Zapasowego w Złocowie a dalej do Stanisławowa. Po drodze byli ostrzeliwani przez samoloty niemieckie oraz przez grasujące bandy Ukraińców. Na odcinku Złotów – Kamionka Strumiłowa brał udział w walce z oddziałami nieprzyjaciela. Około 20 września 1939 r. rozbrojony przez wojska sowieckie, dostał się do niewoli w Rohatynie. Po kilku dniach został zwolniony i wraz ze swoim kolegą Kadenem udali się do jego rodzinnego miasta Wilna. W listopadzie 1939, nie mając żadnych środków do życia, wrócił do Gostynia, gdzie miejscowy urząd pracy skierował go do majątku Gogolewo – Niepart ( w którym od września 1939 pracował jego ojciec Franciszek i brat Łucjan), został tam zatrudniony w charakterze urzędnika gospodarczego. Po zakończeniu wojny wraz z przyszłą żoną Weroniką Nowak udał się na Ziemie Odzyskane, tam w 1946r. zawarł związek małżeński. Wkrótce przeniósł się do Krakowa, a następnie do Nowej Huty. Początkowo pracował w Dyrekcji Przemysłu Miejscowego- Fabryka ‘’ Polonia’’w charakterze kierownika składnicy materiałowej obrotu towarowego.  Następnie w latach 1951-1978 był zatrudniony w Krakowskim Przedsiębiorstwie Instalacji Sanitarnych na stanowisku kierownika działu zaopatrzenia, a ostatnio kierownika działu rozliczeń. W grudniu 1978 przeszedł na emeryturę. W 1983r. otrzymał nominację na stopień podporucznika. Zmarł  14 września 1987 w Krakowie. Dzieci: Grzegorz( ur. 1947) i Elżbieta( ur. 1949) zamężna (Rajca), oboje mieszkają w Krakowie.

Męczarski Łucjan (1914-1994 ), urodził się 21 grudnia 1914r. w Gostyniu, syn Franciszka – tłumacza sądowego i Anny z d. Dudzińskiej. W Gostyniu ukończył szkołę powszechną. W latach 1926- 1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1936r. otrzymał świadectwo dojrzałości.  W 1937r. rozpoczął studia w Akademii Handlowej w Poznaniu, pracując jednocześnie w IV Urzędzie Skarbowym w Poznaniu. 

Wybuch II wojny światowej uniemożliwił Łucjanowi Męczarskiemu  kontynuowanie studiów na II roku. Okres okupacji spędził w majątku Gogolewo- Niepart pracując w administracji wraz ze swym ojcem. W lutym 1946r. podjął pracę w Spółdzielni Rolniczo – Handlowej ‘’ Rolnik’’ w Gostyniu na stanowisku referenta skupu płodów rolnych, a od  lipca 1947 już w zmienionej firmie PZGS „Samopomoc Chłopska” na stanowisku planisty. Z dniem 1 stycznia 1950r. został służbowo przeniesiony z PZGS do nowo tworzącej się placówki Polskie Zakłady Zbożowe- ekspozytura powiatowa w Gostyniu, gdzie pracował do czerwca 1957r. Od lipca 1957 do lutego 1958 pracował w NBP w Gostyniu, skąd na własne życzenie odszedł z dniem 1 marca 1958 do przedsiębiorstwa państwowego MHD w Gostyniu,  pracując tam do 1973r. Następnie zatrudniony został  w przedsiębiorstwie ‘’ Arged’’, skąd przeszedł w 1975r. na emeryturę, po likwidacji tegoż zakładu. Łucjan Męczarski był od 1949 r. żonaty z Jadwigą  Kaźmierską, córką Karola i Magdaleny z d. Junghan.  Miał z nią czworo dzieci ( dwoje zmarło w niemowlęctwie), Wandę ur. w 1953r. po mężu Mroczyk i Lecha ur. 1956r.  nauczyciela geografii w Liceum w Gostyniu od 1987r. Łucjan Męczarski był społecznikiem już przed wojną ( Sodalicja Mariańska Młodzieży, wydawanie gazetki  młodzieży gimnazjalnej „Łan”), po wojnie Klub „Kania Gostyń”, Klub Kręglarski „Start” oraz  „Polski Związek Filatelistów”).

Zmarł 19 czerwca 1994r. w Gostyniu, pochowany został na tutejszym cmentarzu.

Informacje od syna Lecha Męczarskiego z Gostynia

Metelski Władysław( 1908 – ?  ),urodził się 23maja  1908 roku we Wschowie. Rodzicami byli  Aniela i Jan Metelscy. W  Gimnazjum w Gostyniu uczył się w latach 1925-1928, w 1928 zdał maturę.  Od 1928 r. studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu. Po studiach przeniósł się do Gdyni i tam prowadził własną firmę „Hakol”.

W 1937 roku zawiera związek małżeński z Marią Perzyńską.  Z tego związku  urodziły się dwie córki Anna i Izabella. W 1939 r.  uczestniczył w kampanii wrześniowej  i obronie  Modlina.W czasie okupacji niemieckiej wstępuje w szeregi żołnierzy Armii Krajowej. Zostaje  oficerem  Korpusu Zachodniego na terenie Radzymina pod Wschową. Wraz z żoną Marią i córką Anną mieszkał w Dąbrówce pod Warszawą. W grudniu 1944 r. zostaje  aresztowany przez wojska sowieckie, wywieziony do Radzyminia, następnie transportem do ZSSR. Pomimo poszukiwań przez Czerwony Krzyż w Genewie, rodzinie nie udało się ustalić miejsca, gdzie został wywieziony. W 1945r. urodziła się córka Izabella. Nie znała już ojca. Dalsze losy Władysława Metelskiego są nieznane. Nie wiadomo, w którym roku zmarł ani w jakim obozie sowieckim. Ślad urwał się w Radzyminie  w  grudniu 1944 r. Informacja przekazanej przez bratanicę Ewę Metelską  z Leszna

Michałkowski Jan Chryzostom – (1914 – 1943) urodził się 2 stycznia 1914 roku w Jerce k. Kościana należącej wówczas do benedyktyńskiej parafii w Lubiniu, w Archidiecezji Poznańskiej. Jego rodzice byli rolnikami posiadającymi własne gospodarstwo.

W latach 1926-1933 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę  w 1933 r. Przez czas trwania nauki przebywał w internacie Księży Filipinów na Świętej Górze w Gostyniu, przy słynnym archidiecezjalnym Sanktuarium Maryjnym. Tutaj należał do Sodalicji Mariańskiej, tutaj rozwijała się Jego miłość do Matki Najświętszej. 

Po ukończeniu gimnazjum złożył prośbę o przyjęcie do Kongregacji, a kiedy został do niej przyjęty, z początkiem roku akademickiego rozpoczął Studia Filozoficzno – Teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie. Tu nie tylko zdobywał wiedzę, ale rozwijał w sobie prawy charakter, coraz głębszą pobożność i skromność. Po ukończeniu studiów, w dniu 29 czerwca 1938 roku , z rąk Ks. Bp. Franciszka Liskowskiego Ordynariusza Diecezji Tarnowskiej, przyjął święcenia kapłańskie. Początkowo należał do Kongregacji Księży Filipinów w Gostyniu, spełniając różne posługi duszpasterskie, a przede wszystkim szybko dał się poznać jako utalentowany kaznodzieja i kapłan o coraz bardziej rozwijającej się miłości do każdego napotkanego człowieka. Kiedy na przełomie 1938/ 39 roku zaistniały możliwości otwarcia placówki i Kongregacji Oratorium na Wołyniu, w miejscowości Nowy Oleksiniec, za namową przełożonych Kongregacji Świętogórskiej ks. Jan udał się wiosną 1939 roku do Nowego Oleksińca.

Niestety, wybuch II wojny światowej pokrzyżował plany pracy na tamtych terenach Polski. Znalazły się one bowiem pod okupacją wojsk sowieckich i o jakichś formach pracy duszpasterskiej nie było już mowy. Wobec zaistniałej sytuacji przełożony placówki ks. Kmiecik odesłał Ks. Jan do Lwowa, a stamtąd po kilku tygodniach pobytu, na mocy umowy sowiecko – niemieckiej o wymianie ludności, przetransportowany został wraz z innymi mieszkańcami tamtych terenów do zbiorczych obozów przejściowych w Czechach. Ponieważ ks. Jan nie podpisał wymaganej tzw. „VOLKSLISTY” został stamtąd usunięty i pod koniec sierpnia 1940 roku szczęśliwie powrócił do Tarnowa. Nie na długo jednak. Dom tarnowski był przepełniony miejscowymi i wyrzuconymi z Gostynia księżmi. Wobec takiego stanu rzeczy ks. Superior Franciszek Mróz skierował 10.09.1940 roku ks. Jana do Studzianny, Diecezji  Sandomierskiej. Od 1 lutego 1941 roku Ks. Jan objął stanowisko wikariusza w parafii Sady. Tu pełniąc pomocnicze obowiązki duszpasterskie, m.in. prowadził tajne nauczanie młodzieży z  zakresu szkoły średniej, razem z innymi nauczycielami. Chętnie był zapraszany przez ks. proboszczów okolicznych parafii z kazaniami, a nawet z rekolekcyjnymi naukami w Wielkim Poście.

W niedzielę 22 sierpnia 1943 roku stało się nieszczęście. Żandarmeria hitlerowska,  w pogoni za polskimi   partyzantami na terenie Sadów, ujęła jednego z wykładowców tajnego nauczania, którym okazał się być zawodowy oficer wojsk polskich. Ks. Jan, znając język niemiecki, postanowił ująć się za zatrzymanym oficerem. Jak należało się spodziewać, sam został zatrzymany i przewieziony do siedziby Gestapo w Radomiu. Posądzony o szpiegostwo, bity, maltretowany, poniewierany, deptany w swej godności jako człowiek i kapłan, został wywieziony do obozu w Oświęcimiu 2 października 1943r., został oznaczony numerem 153688. Ks. Gawron, też więzień oświęcimski bardzo często wspominał o wspaniałej i świętej postawie ks. Jana w obozie zagłady. Z Oświęcimia 23 października 1943r.  został przetransportowany do obozu w Buchenwaldzie do ciężkiej pracy w kamieniołomach. Tam otrzymał obozowy numer 34091 i tam też, wyczerpany nieludzką pracą, głodem, zimnem i brakiem światła dziennego zmarł w dniu 26 grudnia 1943 roku. Zmarł w podobozie Dora, w prawie szóstym roku  kapłaństwa, które kochał, a które było kalwaryjską drogą zwieńczone aureolą męczeństwa dla drugiego człowieka, dla Bożych przykazań i umiłowania swego Mistrza. W Jerce, w której się urodził ks. Jan Michałowski znajduje się tablica z nazwiskami ofiar wojny 1939-1945, gdzie znalazło się także nazwisko ks. Jana Michałowskiego.

Informacje: Słudzy Boży Męczennicy z Oratorium Św. Filipa Neri w Polsce. Gostyń – Święta Góra 2008r.

Michałowski Bohdar ( 1914-1999),urodził się w Drzewcach w powiecie gostyńskim z ojca Łucjana, z zawodu architekta i matki Heleny z d. Haertle. Do roku  1932 uczęszczał do Gimnazjum im. Marii Magdaleny w Poznaniu, po czym przeniósł się do Gostynia , gdzie w 1933r. ukończył gimnazjum typu staro-klasycznego.

W latach 1935- 1939 studiował  ekonomikę na Wydziale Prawno – Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. We wrześniu 1939r. przebywał jako uchodźca cywilny w drodze do Warszawy i pod oblężonym Modlinem, skąd wrócił do Poznania 5 października 1939. W listopadzie tegoż roku przekroczył granicę polsko – węgierską. Na Węgrzech przebywał w obozach internowanych cywilnych do początku stycznia 1940, następnie wyjechał do Francji, gdzie rozpoczął służbę wojskową w stopniu strzelca w III Batalionie 2  Pułku Grenadierów Wielkopolskich wchodzących w skład I Dywizji Grenadierów. W czerwcu 1940 r. brał udział w walkach tej dywizji na terenie  Lotaryngii i Wogezów. Po rozwiązaniu dywizji, dostaniu się i ucieczce z niewoli niemieckiej, w lipcu 1940 r. dotarł do Szwajcarii, gdzie  został, zgodnie z rozkazami  władz polskich  194 internowany, przebywając  częściowo w obozie  studenckim we Fryburgu, w obozach pracy. Po dotarciu wojsk amerykańskich  do granicy szwajcarskiej pod Genewą, uciekł ze Szwajcarii do Francji, gdzie znalazł się w polskim oddziale wchodzącym w skład I Batalionu Strzelców Alpejskich armii francuskiej, a następnie został skierowany przez władze polskie do obozu pod Avignon, do Polskich Sił Zbrojnych w Szkocji, dokąd dotarł w marcu 1945 r. Następnie otrzymał przydział do I Batalionu Grenadierów IV Dywizji Piechoty. W jednostce tej pozostał do sierpnia 1946 r., opuszczając ja w stopniu plutonowego podchorążego. Po powrocie do Polski we wrześniu 1946 ożenił się z Wandą Namysłowską, rozpoczął pracę w Państwowym Banku Rolnym w Poznaniu sekcji akredytyw wydziału bankowego. Zatrudniony był na kierowniczych stanowiskach w NBP, w Izbie Przemysłowo- Handlowej, Zakładach Gazownictwa  Okręgu Poznańskiego i innych.  Zmarł 20 czerwca 1999r. w Poznaniu . Małżeństwo bezdzietne.

Informacje od bratanka Piotra Michałowskiego z Poznania

Michałowski Edmund (1913 -1993 ), urodził się 26 sierpnia 1913 roku w Opolu z ojca Stefana i matki Stefanii  z d. Przepierzyńskiej. Rodzice Edmunda Michałowskiego byli farmaceutami. Mając sześć lat zaczął uczęszczać do niemieckiej szkoły powszechnej. Rodzice zatrudniali nauczycielkę, która pomagała w nauce.

W 1922 roku rodzina Edmunda Michałowskiego przeprowadziła się z Opola do Poznania, co spowodowane  było przegranym plebiscytem na Śląsku. W Poznaniu w roku 1924 Edmund Michałowski zaczął uczęszczać do Gimnazjum Marii Magdaleny, a następnie przeniósł się do Gostynia, gdzie zdał maturę w 1936 r. w  Gimnazjum w Gostyniu.

Po zdaniu matury rozpoczął studia na Akademii Handlowej w Poznaniu, z uwagi na wybuch wojny uczelni tej nie ukończył. We wrześniu 1939 r. został powołany do rezerwy bez odbycia służby wojskowej. Znalazł się w tym czasie na wschodzie, w Tarnowie, Krakowie, następnie wrócił do Poznania. Z Poznania, przed wysiedleniem do Generalnej Guberni, rodzina Michałowskich udała się do Warszawy. W czasie Powstania Warszawskiego został aresztowany i osadzony na Pawiaku. Po wojnie pracował jako handlowiec w Warszawie a następnie w Łodzi. Zmarł w 1993r. w Łodzi.

Informacje od krewnej Małgorzaty Niewrzędy z Gostynia

Mielcarek Antoni( 1908-  1996 ), urodził się 2 stycznia 1908r. w Garzynie, syn Jana i Józefiny z d. Musielak. W Gostyniu uczył się w latach 1919-1927, w 1927r. zdał maturę w Gimnazjum w Gostyniu. Następnie studiował na Uniwersytecie Poznańskim na Wydziale Rolniczo- Leśnym. W 1937r. uzyskał tytuł mgr inż. rolnik- specjalność przemysł mleczarski.

Antoni Mielcarek ukończył również Państwową Szkołę Mleczarską we Wrześni. Był rzeczoznawcą w zakresie przemysłu mleczarskiego z uprawnieniami działania na terenie województwa poznańskiego.

Przed wojną pełnił funkcję referenta w Wydziale Ekonomii Gospodarstw Wielkopolskiej Izby Rolniczej w Poznaniu i w Dyrekcji Lasów Państwowych. W czasie okupacji pracował jako kontroler mleka w Kaliszu. Po wojnie zatrudniony  w Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim w Poznaniu, Okręgowym Oddziale Związku Spółdzielni Mleczarskich. Był projektantem Archeologiem w Inżynierskiej Spółdzielni Pracy.

W siedemdziesiątych latach był starszym projektantem w Biurze Projektów Wodno- Melioracyjnych w Bydgoszczy.

W 1945r. zawarł związek małżeński z Sabiną Schulz, miał z nią trzech synów: Łucjana( ur. 1945r)- ukończył geografię na UAM w Poznaniu, Jarosława( ur.1947r.)- ukończył Akademię Ekonomiczną w Poznaniu., Jacka( ur.1950r.)- ukończył Technikum Samochodowe w Poznaniu.  Zmarł w listopadzie 1996r., pochowany na cmentarzu junikowskim w Poznaniu.

Informacje od syna Jacka Mielcarka z Poznania

Mrozek Bogdan (1910 – 1967), urodził się 28 lipca 1910 roku w Gostyniu, w rodzinie kupca Franciszka i Jadwigi z domu Gabryś. W Gostyniu kończy szkołę podstawową i w latach 1922-1932 uczęszcza do Gimnazjum w Gostyniu. Po zdaniu egzaminu maturalnego w 1932 roku rozpoczyna studia architektoniczne na Politechnice Lwowskiej, tam też otrzymuje absolutorium. Wybuch II wojny światowej uniemożliwia mu  uzyskanie dyplomu. Politechnika Lwowska zostaje spalona, giną wszelkie dokumenty. W czasie okupacji Bogdan Mrozek przebywa w Gostyniu. Pracuje w Powiatowym Urzędzie Budownictwa. W roku 1941 żeni się z koleżanką gimnazjalną Wandą Marią Włodarską.

Okupacja kończy się dla obojga przymusowymi robotami tzn. „Einsatzem”. Podczas wycofywania się wojsk hitlerowskich spłonął gmach gimnazjum gostyńskiego – wybudowany wielkim wysiłkiem społecznym i będący dumą gostynian. Natychmiast po wycofaniu się wojsk niemieckich utworzono Komitet Odbudowy Gimnazjum (24.03.1945 r.), Bogdan Mrozek wszedł w skład zarządu. Inicjatorem odbudowy był ks.. Franciszek Olejniczak,  ale entuzjazm był powszechny,   społeczeństwo przychodziło z pomocą w różny sposób. Bogdana Mrozka poproszono o sporządzenie projektu wraz z obliczeniami statystycznymi. Komitet Odbudowy Gimnazjum postanowił odbudować gmach wg pierwotnego założenia architekta Michałowskiego. Powstał projekt zgodny z pierwowzorem w każdym detalu, jedyna zmiana polegała na wprowadzeniu stropów żelbetonowych. Współpraca z ks.. Olejniczakiem zaowocowała również projektem kaplicy gimnazjalnej, która, niestety, nie została wybudowana. Ks. Franciszek Olejniczak organizuje Bank Ducha Świętego, który ma za zadanie przyjść z pomocą rodzinom wielodzietnym, a mianowicie postanowiono wybudować kilka domków jednorodzinnych. Niestety, zdołano wybudować tylko jeden w 1947 roku przy ul. Wrocławskiej. Projekt wykonał B. Mrozek, oczywiście bezinteresownie. Bezinteresownie zaprojektował i nadzorował również budowę kręgielni gostyńskiej przy Rynku.

W 1947 roku Bogdan Mrozek wyjeżdża do Krakowa, gdzie na Akademii Górniczej na Wydziale Architektury uzyskał dyplom inżyniera architekta. Po uzyskaniu dyplomu przenosi się do Poznania i pozostanie związany z tym miastem aż do śmierci. W Poznaniu powstały liczne jego projekty budowlane, m. in. plan zagospodarowania trasy komunikacyjnej Rataj i Śródmieścia. Poza Poznaniem powstają projekty szkół w Turku, Chodzieży, Wronkach, bursa uczniowska w Kole. Bogdan Mrozek projektuje również obiekt fabryczny w Nowej Soli, biurowiec „ RUCH-u” w Kaliszu, pawilon usługowo handlowy w Śremie, oraz bloki mieszkalne w tymże mieście. Autorstwa Bogdana Mrozka jest projekt szkoły wiejskiej zatwierdzony przez Ministerstwo Budownictwa jako obowiązujący na terenie całego kraju, oraz projekt typowego budynku mieszkalnego – bliźniaczego zatwierdzony przez’’Miastoprojekt’’ w Poznaniu. Z’’Miastoprojektem’’ Bogdan Mrozek związany jest od 1948 roku do końca. Bierze współudział w pracy konkursowej na opracowanie architektoniczno – urbanistyczne wewnętrznej zabudowy Starego Rynku w Poznaniu (1954 r.)

W  1956 r. otrzymuje Państwową Nagrodę II stopnia KBUA w dziale konserwacji zabytków. Wielką pasją Bogdana Mrozka była architektura drewniana. Coroczne urlopy wykorzystywał na poszukiwanie, opisywanie i fotografowanie kościołów drewnianych w Wielkopolsce i  w powiecie kluczborskim.

Zmarł nagle w pracy w 57 roku życia. Pochowany został w rodzinnym grobie na cmentarzu w Gostyniu.

Informacje od krewnej   M. Koniecznej z d. Mrozek z Gostynia

Mulczyński  Kazimierz (1915-1940), urodził się 15 lutego 1915r. w Gostyniu, syn Ludwika i Stanisławy z d. Leczykiewicz. W latach 1925- 1933 uczęszczał do  Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1933r. W tym samym czasie wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu. Święcenia otrzymał  3 czerwca 1939r. Mszę Prymicyjną odprawił 4 czerwca 1939r. w kościele farnym w Gostyniu.

Swą pierwszą posługę kapłańską jako wikariusz pełnił w Książu Wielkopolskim. Aresztowany w styczniu 1940r. i osadzony w obozach przejściowych w Miejskiej Górce, Lubiniu, Forcie VII w Poznaniu. Następnie przebywał  obozie koncentracyjnym w Dachau od 24.05.1940r., a od 02.08.1940r. w Gusen, potem ponownie  dostał się do obozu w Dachau. Posiadał numer obozowy 21993. Zmarł  9 stycznia 1941r.  Urna z prochami została złożona w grobie rodzinnym na gostyńskim cmentarzu.

Informacja przekazana przez Justynę. Golniewicz z Gostynia i z Archiwum Archidiecezji Poznańskiej

Musielak Henryk ( 1915-1996), urodził się 14 lipca 1915r. w Dusinie. Do Gimnazjum w Gostyniu  uczęszczał w latach 1926-1934, gdzie w 1934 zdał maturę.  W 1935 roku rozpoczyna studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Poznańskiego. We wrześniu 1939 roku opuszcza Polskę i pieszo dociera do Francji.

26 października 1939r. wstępuje do Polskich Sił Zbrojnych we Francji pod dowództwem generała Władysława Sikorskiego. Następnie jako oficer trafia do centrum szkolenia w Angers. Zdemobilizowany zostaje w sierpniu 1940r. i wysłany przymusowo do obozu pracy w Serries en Chautagne ( Savoir). Uwolniony został w marcu 1944r. Był agentem łączności w YMCA (w Związku Młodzieży Chrześcijańskiej)  Polskim we Francji. W latach 1943-1944 był aktywnym członkiem Polskiego Ruchu Oporu we Francji. W roku 1943 ożenił się z Uną Mc Dowell, Brytyjką urodzoną w Belfaście ( Irlandia), która przybyła do Francji jako pielęgniarka przydzielona do szpitala w Anders. W 1945 roku Henryk Musielak wstępuje do Sił Zbrojnych Armii Polskiej pod dowództwem brytyjskim. Zdemobilizowany został w maju 1947r. Odznaczony Medalem Wojennym brytyjskim The War Medal i Pamiątkowym Medalem Polskiego Ruchu Oporu we Francji.  Ukończył prawo i otrzymał dyplom Oxfordu. W 1950 roku otrzymał obywatelstwo francuskie. W tymże roku wyjeżdża do Kamerunu w Afryce, gdzie najpierw pracuje w branży zajmującej się handlem kakao, a następnie w Ministerstwie Finansów w Kamerunie. W 1971roku przechodzi na emeryturę, mieszka wtedy w Torremolinos w Hiszpanii. W grudniu 1995 r. powraca do Francji z powodów zdrowotnych, umiera tam 25 maja 1996 roku .W 1994r. z okazji 70-lecia Gimnazjum i Liceum nie przybył do Gostynia, ale podarował szkole siekierkę afrykańskich Pigmejów, czaszkę goryla oraz czaszkę małej małpy.

Informacje od syna zamieszkałego we Francji, tekst przetłumaczony przez romanistkę z Liceum Barbarę Cwojdzińską

Nagler Jerzy ( 1918-1973), urodził się 3 kwietnia 1918 roku w Gostyniu, syn Edmund lekarza weterynarii i Pelagii z domu Woziwodzkiej. W latach 1927-1936  uczęszczał do  Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1936 roku.

 W tymże roku rozpoczął studia na Wydziale Rolniczo – Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. Po roku przeniósł się na studia medyczne na Wydział Lekarski. Jako student działał w Korporacji Akademickiej „ Chrobria”.  Do wybuchu wojny ukończył dwa lata studiów.  Po wojnie dokończył studia medyczne, uzyskując dyplom Akademii Medycznej w Poznaniu w 1951 roku. Przez kilka lat pracował  we wrocławskim Szpitalu Kolejowym. Powołany do wojska pełnił obowiązki lekarza wojskowego we Wrocławiu a następnie szefa służby zdrowia Korpusu Wojskowego we Wrocławiu.

Następnie przeniósł się do Poznania, gdzie został ordynatorem oddziału chirurgii w szpitalu kolejowym. Ożenił się z Zofią Hejnowicz z Gostynia, małżeństwo było bezdzietne. Zmarł 1 listopada 1973 roku w Poznaniu. Został pochowany na cmentarzu w Gostyniu.

Informacje od żony Zofii Hejnowicz- Naglerowej

Namysł January ( 1915-1977), urodził się 30 czerwca 1915 roku w Gostyniu. W latach 1925-1934 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, egzamin dojrzałości zdał w 1934r. Studiował stomatologię w Akademii  Medycznej  w Poznaniu. Studia przerwała wojna, kontynuował je po wojnie. Pracował w Przychodni Stomatologicznej w Jeleniej Górze, tam założył rodzinę, miał dwoje dzieci. Zmarł w 1977r. w Jeleniej Górze.

Informacje od bratanicy Elżbiety Namysł z Zielonej Góry

Naskrent Ignacy ( 1914- ?), urodził się 21 grudnia 1914 roku w Gostyniu, syn Ignacego, emerytowanego rendanta Kasy Powiatowej w Gostyniu, zamieszkały na Placu Karola Marcinkowskiego 7. W latach 1925-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1936 roku. Dalsze losy nieznane.

Informacje: archiwum szkoły

Nather Władysław( 1917 – 2000), urodził się dnia 2 września 1917 roku w Domachowie. Po ukończeniu szkoły podstawowej  w roku 1930 rozpoczął naukę w gostyńskim Gimnazjum, gdzie zdał maturę w 1937r. W czasie nauki mieszkał w konwikcie Księży Filipinów na Świętej Górze w Gostyniu.

Dnia 21 czerwca 1937 roku wstąpił do Kongregacji Oratorium Św. Filipa Neri i rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie, gdzie dnia 14 czerwca 1942 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa Franciszka Lisowskiego.

Ksiądz Władysław Nater pełnił różne funkcje duszpasterskie w Bytowie na Pomorzu, w Studziannie, gdzie był przełożonym, proboszczem, katechetą, uzdolnionym kaznodzieją. Odznaczał się pogodą ducha, radością, dowcipem, uzdolniony zwłaszcza znajomością historii, języków klasycznych: łaciny i greki.  Kapłan był wielkim czcicielem Matki Bożej, której sławę głosił w częstych wystąpieniach kaznodziejskich, był również cenionym kierownikiem duchowym dla kapłanów, rekolekcjonistą i spowiednikiem sióstr zakonnych.

Odznaczał się również umiłowaniem Ojczyzny, wykorzystując w swoim duszpasterstwie każdą rocznicę, wydarzenie historyczne, uroczystości, akademie patriotyczno- religijne, których był organizatorem, twórcą. Po radościach jubileuszu 50-lecia kapłaństwa, który przeżywał w 1992 roku, zaczął dotkliwie odczuwać słabości i dolegliwości zdrowotne. Ostatnie lata swego życia przeżywał w samotności. 19 września 2000 roku w Tomaszowie Mazowieckim zmarł ks. Władysław Nater – Senior Kongregacji Studziańskiej – kronikarz, autor kilku pozycji książkowych.

Biogram  sporządzony na podstawie  wspomnień ks. Zbigniewa Starczewskiego COr.

Nowak Stefan ( 1918 – 1986), urodził się 15 października 1918 r. w Golinie Wielkiej w województwie  poznańskim. W latach 1929-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1938roku. Po  maturze  wstępuje do podchorążówki.

W 1939 roku jako podchorąży zostaje zmobilizowany i walczy na froncie. Dociera pod Warszawę, gdzie dostaje się do niewoli. Z obozu jenieckiego zostaje zesłany na ciężkie roboty do kopalni w okręgu Westfalii. Tam przebywa do chwili wyzwolenia przez wojska amerykańskie.

Po zakończeniu wojny pozostaje  na terenie Niemiec i kończy studia inżynierskie. Tam poznaje swoją żonę Helenę narodowości estońskiej. W roku 1950 emigruje do Kanady i osiada w prowincji Ontario. Podejmuje pracę w dozorze technicznym w kopalni. Stefan Nowak miał troje dzieci, które wychowywal sam po śmierci żony. W latach 1960-1980 dwa razy odwiedza rodzinę w Gostyniu. Po ciężkiej chorobie umiera w roku 1986 w Kanadzie.  

Informacje przekazane przez Stefana Turskiego, siostrzeńca z Krakowa

Oppitz Jerzy ( 1915- 1939/1945  ), urodził się 29 maja 1915r. w Reichandress w Niemczech., matka Cecylia, gospodyni domowa,  zamieszkała na ul. Leszczyńskiej 2. W latach 1926-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1936r. Zginął w czasie wojny.

Informacja: tablica przed szkołą i archiwum szkolne

Otto August  Jan  (1912 – 1940), urodził się 12 maja 1912 r. w Piaskach, syn Fryderyka i Stanisławy. W latach 1923-1931 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931roku. Wywieziony ze Starobielska 22 kwietnia 1940r. Podporucznik Jan Otto z 56 pp.  zginął w Charkowie w 1940 roku.

Informacje z Internetu i  książki: G. Skorupski.: „Gostyń znany i nieznany”

Paszkowiak  Maciej (1907-1941), urodził się 16 lutego 1907 roku w Żytowiecku jako piąte z siedmiorga dzieci Jana i Anny z d. Wujczak. W latach 1919-1927  uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie  zdał maturę w  1927 roku. Następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu.

W czerwcu 1932 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa Augusta Hlonda. Został skierowany do pracy duszpasterskiej  w Chodzieży, następnie pracował  jako wikariusz w Poznaniu. Od lipca 1937 r. został powołany na wikariat w Sierakowie, w dekanacie wronieckim, gdzie zastała go II wojna światowa.

Został aresztowany w marcu 1940r. przez gestapo i wywieziony do obozu przejściowego dla księży  w klasztorze w Lubiniu. Stamtąd przetransportowano go do obozu koncentracyjnego w Dachau, otrzymał nr obozowy  22019. Wyniszczająca praca i surowe warunki nie pozwoliły mu przeżyć.  Zmarł 9 stycznia 1941r. Rodzinę  powiadomiono o śmierci  i przesłano  prochy. Jeszcze w czasie II wojny światowej urna z prochami została pochowana przy kościele w Żytowiecku.

Informacje przekazane  przez krewną   Joannę Piotrowską  

Pawlaczyk Czesław ( 1910-1999), urodził się dnia 11 lipca 1910 roku w Jaraczewie, syn Ignacego i Katarzyny z d. Nowakowskiej. Był siódmym dzieckiem w rodzinie. W  1913 roku w Jaraczewie zmarła Katarzyna Pawlaczyk, matka ośmiorga dzieci, a wśród nich Czesława Pawlaczyka. Wówczas siostra zmarłej, Agnieszka Nowakowska, pracowała jako ochmistrzyni w Rodzinie Żychlińskich w Uzarzewie. Dzięki ich życzliwości Czesław, po ukończeniu trzeciego roku życia , zamieszkał w ich rodzinie. W Uzarzewie uczęszczał do Szkoły Powszechnej.

Następnie uczył się w Gimnazjum w Gostyniu w latach 1920-1928, gdzie 11 czerwca 1928 roku uzyskał świadectwo dojrzałości. W 1928 roku wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Gnieźnie.  W latach 1930- 1933 kontynuował naukę w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu. Dnia 9 października ksiądz Czesław Pawlaczyk wstąpił do Sekcji Misyjnej przy Sodalicji Mariańskiej. Alumn Czesław Pawlaczyk wykonywał m.in. winiety do czasopisma ,,Annales Missiologiae”

Diakon Czesław Pawlaczyk, dnia 10 czerwca 1933 roku, w Katedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu przyjął Sakrament Kapłaństwa. W latach 1933- 1936 był wikariuszem w Grabowie nad Prosną, następnie w latach 1936-1938 w Parafii św. Jana Vianneya w Poznaniu. Natomiast w 1938-1939 w Parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Katedrze Poznańskiej.

W czasie  II wojny światowej przebywał w Generalnej Guberni. Po odzyskaniu wolności, powrócił do parafii katedralnej w Poznaniu, gdzie w latach 1945- 1947 pełnił obowiązki administratora i proboszcza. 1 października został powołany do posługi Ojca Duchownego w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu.  Z dniem 15 września 1967 roku Czesław Pawlaczyk został powołany na Kapelana Domu Sióstr Elżbietanek w Poznaniu- Pokrzywnie. W 1970 roku został dyrektorem Papieskich Dzieł Misyjnych i Przewodniczącym Archidiecezjalnej Komisji Misyjnej.  W 1972 roku został również Moderatorem Duchowieństwa Archidiecezji Poznańskiej. Był  członkiem Komisji ds. Misji Konferencji Episkopatu Polski.

Dzięki zaangażowaniu Księdza Infułata Czesława Pawlaczyka, Ojciec Święty, Jan Paweł II w 1983 roku w Poznaniu, otrzymał m.in. różaniec misyjny jako dar Archidiecezjalnej Komisji Misyjnej.

Do roku 1991 pełnił posługę Dyrektora Papieskich Dzieł Misyjnych i Przewodniczącego Archidiecezjalnej Komisji Misyjnej. Otrzymał godność Prałata, Infułata i Kanonika Honorowego Kapituły Katedralnej w Poznaniu.

Dnia 2 marca 1999 roku zmarł w Domu Elżbietanek w Poznaniu- Pokrzywnie.

Informacje od ks. dr. Ambrożego Andrzejaka

Perczak Józef ( 1916-1981), urodził się 14 lutego 1916 roku w Mengling Hauzen w Niemczech.  W latach 1928-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu. Po zdaniu matury w 1936 roku pracował w Banku Spółdzielczym w Gostyniu . W lipcu 1939 roku powołany został do wojska. Następnie jako podporucznik brał udział w wojnie. Z całego pułku w którym służył ocalało 16 osób, m.in. Józef Perczak. Następnie jako jeniec wojenny pracował u gospodarza w Preclau, w okolicach Berlina.

 Józef Perczak wrócił z Niemiec w maju 1945r. Ponownie pracował w banku w Gostyniu. Następnie przeniósł się do Zielonej Góry i tam również podjął pracę w banku.

W Zielonej Górze poznał swoja żonę Stefanię Durską.  Następnie pracował w Urzędzie Skarbowym w Zielonej Górze. Żona Józefa Perczaka zginęła śmiercią tragiczną, nie mieli dzieci. Ostatnie dwa miesiące  życia spędził u swojej siostry Stanisławy Adamczak w Gostyniu. Zmarł 5 września 1981r. w Gostyniu i tu został pochowany.

Informacje od krewnej  Agaty Stefaniak z Gostynia

Piątkowski Grzegorz ( 1919-1990),  urodził się 18 maja 1919 r. w Gostyniu. W latach 1929-1937 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1937r. Po maturze  kontynuował naukę w szkole podchorążych. W roku akademickim 1938/39 rozpoczął studia na Wydziale Chemii Politechniki Poznańskiej.

W roku 1939 otrzymał kartę mobilizacyjną do Warszawy. Po kapitulacji stolicy trafił do niewoli do Szubina. Zwolniony wrócił do Gostynia. 21 października 1939 r. świadek rozstrzelania na gostyńskim rynku 30 mieszkańców, wśród  których był jego ojciec Maksymilian. Wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa, pracował w cukrowni Józefów. Po wojnie wrócił do Gostynia, potem wyjechał do Lublina, gdzie w 1955 r. ożenił się (żona Zofia – zm. 1986). Pracował jako księgowy w cukrowni Lublin do emerytury. Zmarł bezpotomnie 30 listopada 1990 r.

Informacje od krewnego  Macieja Kretkowskiego z Gostynia

Piątkowski Marian  ( 1915- 1939), urodził się 6 marca 1915 r. w Gostyniu.  W latach 1924-1934 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1934r. Następnie kontynuował naukę w szkole podchorążych. W latach 1936-39 student Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu. W dniu 22 września 1938 r. mianowany przez Prezydenta Ignacego Mościckiego podporucznikiem rezerwy w korpusie oficerów piechoty.

W roku 1939 otrzymał kartę mobilizacyjną do Kowla. We wrześniu 1939, gdy Rosjanie zajęli Kowel, trafił do niewoli. Znalazł się w obozie w Kozielsku, gdzie przebywał wraz z profesorem Adamczykiem z gostyńskiego Gimnazjum.

Zamordowany w Katyniu na początku roku 1940. Podczas ekshumacji przy zwłokach znaleziono legitymację odznaki pamiątkowej Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy, dowód osobisty, legitymację szkolną, wizytówki oraz list, z którego wynikało, że mieszkał w Poznaniu. W zachowanym liście do rodziców, datowanym 21 listopada 1939 r. w Kozielsku, czytamy: „Mam możność zawiadomić Was, że jestem w Rosji Sowieckiej zdrów fizycznie i cały. Samopoczucie dobre, gdyż mam kolegów – prof. Adamczyk i Jankowski z Piasków, oraz kilku z W.S.H. Jestem we wszystko zaopatrzony i często myślę co tam słychać u Was, czy wszyscy są zdrowi, czy macie co jeść i czy są wiadomości od Grzesia i Tadzia [braci]. Ze względów zrozumiałych nie rozpisuję się i proszę o napisanie mi b. krótko o Was Najdrożsi – bo mam możność otrzymywania raz w miesiącu korespondencji – Kończąc całuję Rodzicom rączki, a dla Rodzeństwa przesyłam moc uścisków. Do zobaczenia! Adres zwrotny: С.С.С.Р., Козельск, Смоленскаяобласть, Ящикпочтовый № 12, ПiонтковскiйМарiанМаксымильанович”. Gdy pisał te słowa, ojciec Maksymilian już nie żył – zginął rozstrzelany przez Niemców na gostyńskim rynku 21 października 1939 r.

Informacje od krewnego Macieja  Kretkowskiego

Piątkowski Tadeusz urodził się 16 września 1920 r. w Gostyniu. W latach 1930-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1938 roku. Po maturze  trafił do podchorążówki w Szczypiornie k. Kalisza. We wrześniu 1939 r. wraz z 56 p.p. przebył szlak z Krotoszyna do Warszawy, gdzie brał udział w obronie stolicy. Po kapitulacji stolicy trafił do niewoli do Szubina, spotykając po drodze brata Grzegorza.

 Zwolniony wrócił do Gostynia. W grudniu 1939 r. wysiedlony do Generalnej Guberni. Krótko po wojnie zawarł we Wrocławiu związek małżeński (1946). Po wojnie Pracował w cukrownictwie.

Po wyzwoleniu podjął studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie (dyplom 1956). W Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu ukończył kurs na dyplomowanego biegłego księgowego (1962). Pracował jako ekonomista w przemyśle cukrowniczym – w Zjednoczeniu Przemysłu Cukrowniczego w Poznaniu i w Warszawie, a także w przemyśle zielarskim w Poznaniu. Obecnie na emeryturze. Z żoną Heleną (zm. 2000) wychował córkę Annę.

Informacje od krewnego Macieja Kretkowskiego z Gostynia

Pietrowski  Mieczysław ( 1911-1975, urodził się 21 listopada 1911r. w Drużyniu, syn Michała i Jadwigi z d. Feifer W latach 1924-1932 uczęszcza do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdaje maturę w 1932r. Ojciec uważał, że do pracy w gospodarstwie wystarczy wykształcenie podstawowe, syn jednak chciał się uczyć. Studiuje na Uniwersytecie Poznańskim na Wydziale Rolnym. Po ukończeniu studiów wrócił do Drużynia i do wybuchu wojny pracował w rodzinnym gospodarstwie.

W 1937r. ożenił się z Ludmiłą Konieczną, w  1938r. urodził się ich syn.  Gdy wybuchła wojna, usiłował dotrzeć do punktu mobilizacyjnego w Kutnie, dotarł tam jednak za późno. Wysiedlony został z rodziną na Lubelszczyznę do miasteczka Wawolnica, gdzie działał w ruchu oporu w Batalionach Chłopskich pod pseudonimem’’ Ryś.’’ Po zakończeniu działań wojennych wrócił z rodziną do Środy Wielkopolskiej. W Środzie pełnił funkcję komisarza rolnego. Później został przeniesiony do Poznania, gdzie został kierownikiem Wojewódzkiego Wydziału Rolnictwa, a następnie dyrektorem Związku Spółdzielni Mleczarskich. Zmienił nazwisko na Piotrowski.  Zmarł 2 marca 1975r. w Poznaniu, pochowany na cmentarzu w Miłostowie.  Do końca życia pozostał prostym, skromnym i uczciwym człowiekiem szanowanym wśród ludzi. Największą przyjemność sprawiała mu praca w ulubionym ogrodzie, wędkowanie i śpiew. Dzieci: Ryszard ( 1938-1944), Elżbieta ( ur. 1942), Wiesław (ur. 1945), Michał  (ur. 1949), Maria ( ur. 1952). Elżbieta i Wiesław absolwenci WSR w Poznaniu, Michał filozofii UAM, Maria filologii polskiej UAM, mieszka w Budapeszcie.

Informacje od córki Elżbiety Piotrowskiej – Mieloch z Poznania

Piotrowiak Józef (1912 – 1990), urodził się 10 marca  1912 r. w wielodzietnej rodzinie w Ziemlinie koło Gostynia. Był jednym z najstarszych dzieci Feliksa i Marianny z d. Glura. Nauki początkowe pobierał w szkółce parafialnej. Następnie uczęszczał w latach 1924-1934 do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1934roku. We wrześniu 1934 rozpoczyna służbę wojskową w 29 Pułku Piechoty w Kaliszu. W 1938r. otrzymuje patent oficerski z rąk ówczesnego Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego.

Jako podporucznik służy w rezerwie 14 Dywizji Piechoty. W 1936r.zdaje na Uniwersytet Poznański na Wydział Prawno- Ekonomiczny.  Naukę i życie studenckie przerwała wojna. Szlak bojowy w kampanii wrześniowej rozpoczyna w Trójkach, gdzie znajdował się ośrodek zapasowy oficerów 14 dywizji piechoty. Dalej został skierowany na wschód, przez Warszawę, Garwolin dotarł do Chełmna. Zostaje mianowany dowódcą plutonu w nowo sformowanym batalionie „Wilk”. Kampanię zakończył w bitwie pod Kockiem. Nie wybrał losu jeńca wojennego i zgodnie ze swoim sumieniem podjął  walkę konspiracyjną. Był oficerem operacyjnym Armii Krajowej, wcześniej Związku Walki Zbrojnej w Suchedniowie. W tym mieście rozpoczął organizowanie placówki partyzanckiej „Tartak” z zadaniem szkolenia ludzi do walki z okupantem. Na rozkaz przełożonych organizuje Samodzielny Oddział Partyzancki w Puszczy Świętokrzyskiej. Brał czynny udział w bitwach pod Antonowcem, w Smochowicach Lasach, pod Radkowem. Jego działalność opisana została w książkach : Sołtysiaka ‘’Chłopcy Barabasza’’ i Chlebowskiego:’’ Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie’’. Po wojnie zostaje skierowany do pracy w małej wsi Siciny pod Wschową na Ziemiach Odzyskanych. Tam poznaje Aleksandrę Hordyczak, z  którą się ożenił. W latach 50-tych ujawniona została jego działalność w AK ,zostaje aresztowany przez Bezpiekę i odbywa karę więzienia we Wrocławiu. Po odwilży październikowej odzyskuje wolność i razem z Aleksandrą Piotrowiak osiedla się we Wschowie. We Wschowie rodzi się w 1958r. córka Magdalena. Mieszkając we Wschowie był oddelegowany do pracy w Poznaniu  w Centrali Materiałów Budowlanych.  Pracuje też w Warszawie w Zjednoczeniu Przemysłu Ceramiki Budowlanej.Umarł w 1990r., jest pochowany obok żony na cmentarzu komunalnym we Wschowie.   

Informacje od córki Magdaleny Jędrzejczak ze Wschowy

Ponikiewski Andrzej ( 1920 -2006), urodził się 2 marca 1920r. w Brylewie, syn Hipolita Ponikiewskiego h. Trzaska i Elżbiety Kęszyckiej. Uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu w latach 1929-1938, gdzie zdał egzamin dojrzałości zdał w   1938 roku.

W lipcu 1938r. wstąpił do Szkoły Podoficerskiej Marynarki Wojennej w Bydgoszczy. Wyszedł na pokładzie ORP ‘’ Iskra’’ 9 lipca 1939 z Gdyni. Trafił potem do obozu w Landernau. Pod  koniec 1940 zwolniony z SPMW z powodów zdrowotnych.

Był urzędnikiem cywilnym Marynarki Wojennej.  W 1946 mianowany do stopnia podporucznika marynarki bez ukończenia SPMW. Służył jako adiutant morski generała Władysława Andersa. Podczas różnych uroczystości Stowarzyszenia Marynarki Wojennej występował w mundurze brata  ( Józefa, zginął z gen. Władysławem Sikorskim pod Gibraltarem) ze sznurem adiutanckim oraz jego odznaczeniami.

Zmarł w Londynie w 2006r.

Informacja z internetu

Ponikiewski Józef – (1916 – 1943) urodził się 30 listopada1916 r. w Brylewie, jako syn Hipolita Ponikiewskiego h. Trzaska i Elizy z Kęszyckich. Pierwsze nauki pobierał w domu. W latach 1926 – 1934 uczył się w Gimnazjum w Gostyniu, tam też zdał maturę.

Przez rok studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu, a w 1936 roku zdawał egzamin do Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni z trzecią lokatą na stu kandydatów. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej pozostał w marynarce wojennej, służąc na ORP „Grom”, który po wybuchy II wojny światowej zdołał się przedrzeć do Anglii wraz z całą załogą.

W Wielkiej Brytanii został adiutantem (w stopniu porucznika marynarki) generała Władysława Sikorskiego,  premiera Rządu Polskiego na Emigracji. Pochowany w lipcu 1943 na cmentarzu Newark w Londynie. Pośmiertnie został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Informacje z internetu

Ponikiewski Stanisław  (1918 – 1945), urodził się 21 marca 1918 w Brylewie, syn Hipolita Ponikiewskiego h. Trzaska i Elizy Kęszyckiej.  Naukę w zakresie szkoły powszechnej pobierał w domu w Brylewie, w którym też uczył się mówić  biegle po angielsku i francusku. W latach 1930 – 1937 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu. Tamże zdał maturę w 1937 roku.

Służbę wojskową odbywał w Grudziądzu. W czerwcu 1938 roku uzyskał tytuł podchorążego z przydziałem do 3 Batalionu Saperów stacjonującego w Poznaniu. W tej samej formacji służył we wrześniu 1939 roku w armii gen. Kolberga. Wzięty do niewoli sowieckiej, został przekazany Niemcom. Wpierw osadzono go w VII Stalagu w Keisersteinbruch koło Wiednia, następnie przeniesiono go jako jeńca wojennego ( nr 37865 ) do oflagu VIIA w Murnau w Bawarii. O dalszych losach Stanisława Ponikiewskiego pisze Mirosław Zawodny, jego kolega z obozu w Murnau. Zawodny z dużą dociekliwością odszukał wielu świadków z różnych okresów niewoli, nawiązał też kontakt z Internationeler Suchdienst w Arolsen w Niemczech, aby odtworzyć tragiczne losy wielu jeńców – podchorążych, którym armia niemiecka nie chciała przyznać statusu oficerskiego. Od 06.06.1940 r. Wehrmacht rozpoczął koncentrację podchorążych, wyławianych z różnych stalagów umieszczając ich w dwóch obozach : w lagrze Oberlangen ( powiat Mappen ) i lagrze 10 w Fuller . Obozy te znajdowały się w niezdrowych, bagiennych okolicach koło Emerslandau, niedaleko granicy holenderskiej. W obu obozach – nie licząc się z Konwencją Genewską o jeńcach wojennych – zmuszano podchorążych do prac fizycznych, jak budowa dróg, kanałów i rowów, robót melioracyjnych przy osuszaniu bagien i innych. Powoływanie się na Konwencję Genewską z 1929 roku i bunty nie dawały rezultatu, raczej pogarszały sytuację. Po udanej ucieczce jednego z więźniów i powiadomieniu przez niego Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o nie zgłoszonych oficjalnie obozach jenieckich, nastąpiła interwencja tej organizacji, w wyniku której w kwietniu 1941 roku przeniesiono około 400 podchorążych do stalagu VI H w Arnoldsweiler ( Arbeitskomanndo nr 767 w Elsenborn, okręg Eupen  – Malmedy), gdzie zmuszano jeńców do prac związanych z demontażem linii Zygfryda.

10.10.1942 przeniesiono Stanisława Ponikiewskiego, w grupie 66 podchorążych i 4 podoficerów, do Arbeitskommando nr 27 w Klettenbergu – lewobrzeżnej dzielnicy Kolonii. Tutaj z kolei rozdzielono podchorążych do małych prywatnych firm, gdzie zmuszeni byli rozwozić opał, ziemniaki. Dlatego też zostali w środowisku jenieckim ochrzczeni „węglarzami z Kolonii”. Aczkolwiek praca ich nie była lekka (polegała głównie na noszeniu 50 – kilogramowych ciężarów po piwnicach i piętrach) wiązała się z realnymi korzyściami. Manipulacje wagowe pozwalały bowiem na wygospodarowanie pewnych oszczędności towarowych, którymi handlowano następnie na własny rachunek. Dzięki temu podchorążowie dysponowali gotówką. Nawiązali również kontakty z polskimi robotnikami wywiezionymi do Niemiec na przymusowe roboty i zaczęli prowadzić „wolną” korespondencję – poza wojskową kontrolą i specjalnymi blankietami. Dobre stosunki z „Wachmanami” umożliwiły nawet potajemne słuchanie komunikatów radiowych. Poprzez środowisko polskich robotników „węglarze z Kolonii” nawiązali kontakt z emisariuszem Rządu Polskiego, Edmundem Ulińskim (występującym w Niemczech pod nazwiskiem Konrada Baumgarta) i założyli tajną komórkę AK. Niestety, 20.04.1944 roku gestapo aresztowało Ulińskiego, obserwowanego wcześniej przez niemieckich agentów. Pierwsze aresztowania węglarzy nastąpiły już na początku maja, natomiast 29.06.1944 roku wywieziono całą pozostałą grupę podchorążych i paru oficerów ( w tym także Stanisława Ponikiewskiego) do więzienia w Brauweiler. Tam specjalna ekipa, pod kierunkiem doktora Beltzke prowadziła bez przerwy przesłuchania i konfrontacje z zastosowaniem znanych gestapowskich metod.

12.08.1944 roku grupa podchorążych ze Stanisławem Ponikiewskim przekracza bramę obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Tutaj zdarto z nich mundury i zastąpiono je pasiekami z czerwonym trójkątem. Nazwiska przestały się liczyć. Stanisław otrzymał numer 27037. 06.09.1944roku, całą grupę podchorążych przewieziono do filii Buchenwaldu – obozu Mittelbau – Dora. W październiku obóz się usamodzielnił i uniezależnił od Buchenwaldu. Mittelbau – Dora miał dwa komanda – jedno oznaczone kryptonimem „Erich” w Ellrich, drugie oznaczone kryptonimem „Hans” w Harzungen, gdzie więźniowie poszerzali tunel pod górą Himmelberg. Obóz i komanda były hermetycznie zamknięte. Więźniowie pracowali na zmiany, po 12 godzin każda. Tych, którzy pracowali dla przemysłu zbrojeniowego III Rzeszy, dowództwo SS uznało za „świadomych tajemnicy” (Geheimnistrager), co oznaczało, że żaden z nich nie może wyjść na wolność. Jedynym wyjściem był komin krematoryjny. Więźniowie ginęli masowo z głodu i wycieńczenia, od pracy ponad siły przy załadunku urobku skalnego, od okaleczeń i nieuleczalnych chorób, od ciosów zadanych przez kapów, którymi byli więźniowie kryminalni, albo przez vorabeiterów, posiadających nieograniczoną władzę nad więźniami, bez żadnej odpowiedzialności.

Według danych niemieckich, egzekucję Stanisława Ponikiewskiego wykonano 20.03.1945 roku w miejscowości Salca (Kreis Nordhausen Am Hartz); według danych Mirosława Zawodnego miała ona miejsce 21.03.1945 roku. W obecności tłumu więźniów, spędzonych na plac apelowy, powieszono 20 wynędzniałych i wygłodniałych więźniów, znajdujących się w opłakanym stanie fizycznym, gwałcąc wszelkie prawa krajowe i międzynarodowe. Ciała wisiały przez kilka dni na szubienicach placu apelowego. Ich dalszy los nie jest znany. 

Informacja z internetu, historia gminy Krzemieniewo

Portalski  Józef ( 1917- 1967), urodził się 15 marca 1918r. w Jutrosinie. W latach 1928-1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu . Po zdaniu matury w 1936 roku, odbył służbę wojskową. Rozpoczął studia na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Poznańskiego. W 1939 roku został zmobilizowany do 70 Pułku Piechoty w Pleszewie, z którym brał udział w walkach Armii Poznań aż do kapitulacji w Modlinie. Był w niewoli niemieckiej i stamtąd przedostał się do ruchu oporu we Francji, następnie przez Hiszpanię do Afryki Północnej do wojsk alianckich. Po wojnie wrócił do Anglii, gdzie ukończył studia farmaceutyczne i wyjechał do pracy w Australii. Później wrócił do Londynu, gdzie prowadził aptekę. Był żonaty, dzieci nie pozostawił. Zmarł w 1967 roku w Londynie.

Informacje od brata Romana Portalskiego z Warszawy

Portalski Marian ( 1916- 1991), urodzony 26 marca 1916 r. w Jutrosinie. Do Gimnazjum w Gostyniu uczęszczał w latach 1926-1935, gdzie zdał maturę w 1935r. Po maturze  odbył służbę wojskową. Następnie był studentem Akademii Handlowej w Poznaniu. Został zmobilizowany w 1939 roku do batalionu pancernego w Poznaniu, w którym walczył w czasie wojny we wrześniu. Następnie przedostał się na Węgry i stamtąd do wojska polskiego do Francji .Został ranny w walkach z Niemcami .Wyjechał do  Anglii i pozostał na emigracji. Pracował jako fotografik. Ożenił się ponownie  z Zofią Nagler z domu Hejnowicz. Pozostawił dwóch synów Feliksa i Szymona. Zmarł w Londynie.

Informacje od  brata Romana Portalskiego z Warszawy

Potworowski  Franciszek 1914-1983), urodził się 29 marca 1914r. w Zbrudzewie, syn Edwarda Potworowskiego h. Dębno i Tekli Morawskiej. Klasy szkoły powszechnej zaliczył w domu, uczyły go prywatne nauczycielki, a później studenci lub maturzyści.

Franciszek Potworowski w latach 1925-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1932r.  Po maturze był przez rok we Fryburgu,  w szkole dla cudzoziemców w Szwajcarii, gdzie zgłębiał język francuski. Następnie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie.

Ukończył również Wyższe Kursy Ziemiańskie Turnaua, były to trwające dwa lata cykle wykładów rolniczych na poziomie uniwersyteckim.  Odbył obowiązkową służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu.  W latach 1938-1939 był na praktyce rolnej w Karwinie u Edwarda Morawskiego. W lipcu 1939r. poślubił Krystynę Szeptycką. Po ślubie wyjechali do Londynu, gdzie Franciszek Potworowski rozpoczął pracę w londyńskim oddziale polskiej organizacji handlowej.

W ostatnich dniach przed wojną wrócił do Polski i dotarł do swego pułku, był adiutantem dowódcy brygady poznańskiej gen. Romana Abrahama. Poznańska Brygada Kawalerii dotarła do Warszawy i broniła miasta aż do kapitulacji.  F. Potworowski znalazł się w niewoli w mieście Brunszwik, a następnie w Woldenbergu. W tym czasie żona przebywała w okupowanej Francji.

Franciszek Potworowski był podporucznikiem w Wielkopolskiej Brygadzie Kawalerii.  Za  zasługi w czasie wojny odznaczony został srebrnym Krzyżem Virtuti Militari, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Po wojnie dotarł do Krakowa, do komisji  wojskowej byłych jeńców. Stamtąd   z Grupą Operacyjną wyjechał w maju 1945r. do Wrocławia, gdzie był pracownikiem Wydziału Ochrony Zabytków Zarządu Miejskiego.

W lipcu 1945r. F. Potworowski wyjechał przy pomocy oficerów francuskich do Francji, tam spotkał się z żoną. We Francji przebywali 10 lat, tam urodzili się ich trzej synowie : Edward (profesor biologii), Andrzej ( dr krystalografii), Krzysztof ( profesor teologii).Później Potworowscy przenieśli się do Kanady, zamieszkali w Montrealu.

Franciszek Potworowski zmarł 24 lutego 1983r. w Montrealu, pochowany został na cmentarzu polskim w Saint Sauveur des  Mont.

Informacje: D. Chłapowski, Potworowscy, Kronika rodzinna.

Potworowski Gustaw  ( 1912-1970), urodził się 6 grudnia 1912r. w Zbrudzewie, syn Edwarda Potworowskiego h. Dębno i Tekli Morawskiej. Klasy szkoły powszechnej zaliczał w domu, uczyły go prywatne nauczycielki, a później głównie studenci lub maturzyści, którzy w ten sposób zarabiali na swoje utrzymanie. W Gimnazjum i Liceum w Gostyniu uczył się w latach 1924-1930, gdzie zdał  egzamin dojrzałości w 1930r.

 Gustaw Potworowski po maturze rozpoczął roczną praktykę rolną  w majątku Drzewce, dzierżawionym przez dra Felicjana Dembińskiego. Następnie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie. Ukończył również Wyższe Kursy Ziemiańskie Turnaua, były to trwające dwa lata cykle wykładów rolniczych na poziomie uniwersyteckim. Następnie odbył obowiązkową służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Gustaw Potworowski był prymusem szkoły we Włodzimierzu, odznaczony został złotą szablą Prezydenta RP. W 1936 r. spędził kilka miesięcy w Londynie, uczęszczając do „Sir Isac Pittmans Commercial College Foreigen Brand” na naukę języka angielskiego. 

W 1937r. Gustaw Potworowski poślubił w Poznaniu Annę Szuyską,. Zamieszkali w Katowicach,  gdzie Gustaw Potworowski rozpoczał pracę w największym w Polsce przedsiębiorstwie handlu węglem’’ Robur’’.  W lipcu 1939r urodził mu się  syn Andrzej. Parę dni potem Gustaw Potworowski otrzymał kartę mobilizacyjną.  Krakowska Brygada Kawalerii, do której należał Dywizjon Artylerii Konnej Gustawa Potworowskiego, po krótkotrwałych walkach w Małopolsce została rozbita nad Sanem, a żołnierze wzięci do niewoli .Niemcy wziętych do niewoli oficerów przewieźli w głąb Niemiec, wyładowano ich w miasteczku Osterode  i pieszo prowadzono parę kilometrów w okolice Gór Harzu. Gustaw Potworowski będąc w oflagu dowiedział się o tym, że 6.IX. 1944r.jego żona  zginęła w Powstaniu Warszawskim.

Gustaw Potworowski wrócił z niewoli wiosną 1945r. z postrzeloną nogą i poważną kontuzją. Jesienią 1945r. wrócił do swego przedwojennego zajęcia, handlu zagranicznego węglem na Zachód i do Ameryki Łacińskiej. W 1948r. w Katowicach ożenił się z Zofią Krystyną Nowicką. Jesienią 1948r. odbył trzymiesięczną podróż służbową do Argentyny, skąd po spotkaniu z rodziną przywiózł sto dolarów, uzyskując zezwolenie na ich przywóz od szefa delegacji. Wiosną 1950r. został usunięty z Centrali Zbytu Węgla i skierowany do pracy w Przedsiębiorstwie Materiałów Budowlanych Przemysłu Węglowego. 20.10. 1950r. został aresztowany i po sześciu miesiącach brutalnego śledztwa skazany przez ‘’ komisję socjalną’’na  sześć miesięcy więzienia za nielegalne przewiezienie stu dolarów. Na wolność wyszedł  20.04.1951r.  Mimo wysokich kwalifikacji i znajomości języków, nie mógł znaleźć pracy. Aż w końcu przyjęto go do ‘’Miastoprojektu’’ Katowice, gdzie zorganizował  bibliotekę Gabinetu Projektów, której był kierownikiem. Od 1963r. pracował w Zespołach Gospodarczych Inco joko terenowy inspektor techniczny, a od 1970r. ponownie w „Miastoprojekcie” Katowice. Zmarł nagle w Łodzi  01.07. 1970r.i tam został pochowany.

Andrzej Potworowski , jedyny syn ukończył Politechnikę Łódzką, był w latach 1992-1995 ambasadorem w Finlandii.   

Informacje na podstawie:  Dezydery Chłapowski, Potworowscy, Kronika rodzinna

Urodziłem się 29 maja 1923 roku w Goli. Moi rodzice Tekla z Morawskich i Edward Potworowski byli ziemianami, głęboko zaangażowanymi w sprawy społeczne kościoła. Prymas Polski kardynał August Hlond bywał częstym gościem w naszym domu, gdzie osobiście prowadził rekolekcje dla inteligencji.

Przed wojną uczęszczałem do gimnazjum gostyńskiego. Mój ojciec stał na czele komitetu budowy gimnazjum, które oddane zostało do użytku w 1924 roku na pamiątkę odzyskania przez Polskę niepodległości: BOGU i OJCZYŹNIE ODRODZONEJ, głosi napis na frontonie budynku.

W pierwszych dniach wojny ojciec mój został rozstrzelany na rynku w Gostyniu wraz z grupą trzydziestu osób. W tej dziesiątce, w której zginął mój ojciec, zginęli także razem dyrektor gimnazjum, mój wychowawca klasy Leon Kapcia, Roman Weiss- polonista i Kazimierz Peisert, który był budowniczym gimnazjum.

Podczas II wojny światowej byłem żołnierzem Armii Krajowej. Po wojnie Gola została upaństwowiona, a ja ukończyłem studia na Politechnice Gdańskiej.

W roku 1953 wstąpiłem do zakonu dominikanów. W dniu16 października 1954 roku złożyłem pierwsze śluby zakonne, a trzy lata później śluby wieczyste. W dniu 29 czerwca 1959 roku w Krakowie z rąk biskupa pomocniczego Karola Wojtyły przyjąłem święcenia kapłańskie.

Przez wiele lat pełniłem obowiązki przełożeńskie, byłem m.in. przeorem w klasztorze dominikanów w Warszawie na Służewie, w Krakowie i w Poznaniu, w latach 1982-1985 byłem prowincjałem Polskiej  Prowincji Dominikanów. Od  wielu lat jestem desygnowany do klasztoru dominikanów w Poznaniu. Aktualnie, w ramach drogi neokatechumalnej, pracuję na Ukrainie, gdzie pełnię posługę ojca duchownego w diecezjalnym seminarium misyjnym „Redemptoris Mater” w Kijowie. W czasie moich pobytów w Poznaniu chętnie odwiedzam duszpasterstwo  akademickie, z ojcem Janem Górą OP jeżdżę nad Jamnę i na Lednicę.

Informacje: O. Walenty Potworowski: 50 lat kapłaństwa Włodzimierz Braniecki: Męczennicy gostyńscy. Rozmowa z ojcem Walentym Potworowskim

7 października 2011 roku w klasztorze dominikanów zmarł o. Walenty  Potworowski OP,  lat 88, życia zakonnego 58, kapłaństwa  52.

Półtoraczyk Edmund (1916 – 1993) urodzony26.10.1916 r. w Holthausen (Niemcy) jako jeden z trojga rodzeństwa (Anna 08.07.1915 r. i Stanisław 08.07.1921 r.). Do Polski wrócił z rodzicami w grudniu w 1919 roku. Szkołę Podstawową rozpoczął w Piaskach, a w latach  1928-1937. uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę  w 1937 roku.

Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Prawa na Uniwersytecie w Poznaniu. Po wybuchu wojny wraz z siostrą uciekł w głąb Polski, a po wkroczeniu wojsk sowieckich w końcu października ,wrócił do domu, do Goli. W połowie 1940 r., po różnych interwencjach znalazł zatrudnienie majątku w Kosowie koło Gostynia i tam pracował do końca wojny. W marcu 1946 r. został zatrudniony w Polskich Kolejach Państwowych w dziale szkolenia pracowników na stacji Gostyń. W marcu 1946r. w ramach czołówki PKP został skierowany do Wrocławia i pracował w Dyrekcji PKP. We Wrocławiu ukończył Wyższą Szkołę Ekonomiczną na Wydziale Ekonomiki Przedsiębiorstwa. Ożenił się w 1949 roku. We wrześniu 1952 roku zwolnił się z PKP i przeniósł do Warszawy, gdzie został zatrudniony w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu. W 1970 roku awansowany został do stanowiska Dyrektora Departamentu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu. Na emeryturę przeszedł w grudniu 1979 roku. Zmarł 10.10.1993 roku, pozostawiając żonę Teresę, byli bezdzietnym małżeństwem.

Informacje przekazane przez brata  Stanisława Półtoraczyka z Wrocławia.

Przybylska – Wołek Leokadia ( 1914-2007) urodziła się  26  listopada 1914 roku  w Pogorzeli w powiecie krotoszyńskim, w kupieckiej rodzinie Aleksandra Przybylskiego (1890-1971) i Marii z Roszczaków, znanych działaczy niepodległościowych w okresie powstania wielkopolskiego. 

W rodzinnym mieście ukończyła Szkołę Powszechną (1921-1925). W latach 1925-1933 uczęszczała  do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała maturę w 1933 roku. Podjęła studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego; tam 15 IV 1939 otrzymała dyplom lekarza medycyny, a także odbyła staż podyplomowy w Klinice Położniczo-Ginekologicznej (1 VIII-15 XI 1939) oraz kurs ratownictwa sanitarnego w obronie przeciwlotniczej i przeciwgazowej dla lekarzy med. (12-17 VI 1939).

 Wybuch II wojny światowej zastał ją w Poznaniu, gdzie przeżyła bombardowanie miasta 1 IX 1939. Po zwolnieniu przez władze okupacyjne pracowników polskich tamtejszej Kliniki, udała się na krótko do Pogorzeli, stamtąd wysiedlona została z rodziną do Łaskarzewa. Tam wykonywała praktykę lekarską na podstawie zezwolenia Izby Lekarskie w Krakowie (15 II 1940) i Izby Lekarskiej Warszawsko-Białostockiej w Warszawie (21V 1940). Na początku 1940 została  wraz z ojcem zaprzysiężona w Izdebnie przez komendanta ZWZ rejonu Łaskarzew-Wieś ppor. rez. Stefana Łuczyńskiego do pracy konspiracyjnej i otrzymała  pseud. „Gilza”. Włączyła do niej także przybyłego do Łaskarzewa w kwietniu 1941 męża Józefa oraz swoje rodzeństwo: Ignacego i Helenkę. W czasie epidemii duru plamistego (1942- 1943) kierowała tamtejszym  szpitalem epidemicznym.

Po wyparciu okupantów niemieckich w lipcu 1944 i znalezieniu się Łaskarzewa w strefie przyfrontowej, pozostała tam do końca wojny, praktykując następnie jako lekarz rejonowy i kierownik Ośrodka Zdrowia (do 1 IX 1946). Wraz z przeniesieniem męża na Kociewie, do Świecia n./W., znalazła zatrudnienie jako kontraktowy lekarz ogólny w Domu Małych Dzieci p.w. św. Jana (1 XI 1946-31 VII 1952), Państwowym Domu Dziecka ( 1 XII 1946-31 VIII 1948 ), Państwowym Domu Młodzieży ( 1 III-31  VIII 1948) , jako nauczyciel higieny i lekarz szkolny w Państwowej Średniej Szkole Zawodowej Rolniczej ( 20 XI 1947-30 iv 1948) oraz jako lekarz psychiatra – asystent w Szpitalu Psychiatrycznym ( 1 V 1948-31 VIII 1952). Uchwałą Rady Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku, na podstawie pracy Leczenie alkoholizmu nałogowego antabusem, otrzymała 14 VI 1951 tytuł dra. med.  (promocja 23 Vi 1951). Wraz z mężem przeniosła się 1 IX 1952 do Państwowego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Kocborowie k. Starogardu Gdańskiego na stanowisko ordynatora. Uprawnienia emerytalne uzyskała 1 IV 1975, pracując nadal na pełnym etacie do 31 XII 1977, a następnie w niepełnym wymiarze godzin (1978-1989). Na podstawie własnych spostrzeżeń i badań naukowych towarzyszących jej praktyce psychiatrycznej opracowała referat naukowy: Rozwój życia kulturalnego wśród pacjentów Szpitala w Kocborowie, wygłoszony na posiedzeniu Oddziału Gdańsko- Bydgoskiego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego ( Kocborowo 22-23 IV 1967). Prócz obowiązków zawodowych angażowała się społ.: m.in. od 1954 w zarządzie Ligi Kobiet ( przew. Koła w Kocborowie); od 10 X1974 jako członek zwycz.. ZBoWid  (nr leg. 14412); przew. Rejonowej Komisji Zdrowia ZBoWid (1977-1988); przew. Komisji Rewizyjnej NSZZ Solidarność Państwowego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych (1980). Była członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia ( od 1 XI 1947), PCK . W ramach pomocniczej służby wojskowej awansowana została na stopień ppor. WP (2001). Odbyła podróże (m.in. Algieria 1980, Francja 1976, Włochy 1984, ZSRR 1979.)

Zmarła 31 V 2007 w Gdyni i została pochowana 5 VI 2007 w grobie rodzinnym na przyszpitalnym cmentarzu w Koczorowie.

Posiadała odznaczenia: Krzyż Kawalerskiej Orderu Odrodzenia Polski (1977), Krzyż Partyzancki (1985), Krzyż Armii Krajowej (1996), Medal X-lecia PL (1955), Medal 30-lecia PL (1974 ), Medal 40-lecia PL (1984), Odznakę Tysiąclecia, odznaki honorowe: Zasłużonym Ziemi Gdańskiej (1972), Ligi Kobiet (1973), „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1975), „Weterana walk o niepodległość „ (1995), medal „Za zasługi dla Starogardu Gdańskiego” (1981). Upamiętniona też została wpisem do „Księgi honorowej zasłużonych dla Starogardu Gdańskiego” (5 III 1981).

Od 1940 była zamężna za dr. med. Józefem Wołkiem (z o b.), z którym miała dwoje dzieci : Jacka (1945) i Aleksandrę (1946).

Biogram przygotowany przez córkę  Aleksandrę Wołek z Gdyni

Przybylski Ignacy ( 1921- 1993), urodził się 15 listopada 1921r. w Pogorzeli. W 1939r. ukończył  Gimnazjum w  Gostyniu. Po wojnie do  1953r. przebywał  na Ziemiach Odzyskanych , gdzie pracował w Zarządzie Miejskim w Bielawie. Następnie podejmuje pracę w służbie finansowo- księgowej na terenie Otwocka i Warszawy.  W  1960r. ukończył Studium Rachunkowości i Ekonomiki Handlu PTE. W 1962 Ignacy Przybylski uzyskał tytuł zawodowy Dyplomowanego Księgowego.

Był założycielem Otwockiej Spółdzielni Mieszkaniowej, a ponadto był inicjatorem wznowienia działalności ZBOWID w Otwocku, gdzie pełni funkcję członka Prezydium Zarządu. W latach 1967-1980 pracował w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki  PAN w Warszawie na stanowisku zastępcy dyrektora ds. ekonomicznych. Za pracę zawodową i społeczną otrzymał wiele odznaczeń. Zmarł 1listopada 1993r. w Otwocku. Żona Danuta Przybylska, dzieci Krystyna, Jadwiga i Maria. 

Informacje z IPPT PAN w Warszawie

Płończak Jan (1915- 1939), urodził się 9 stycznia 1915r. w Gostyniu. Rodzicami byli Jan Płończak i Antonina z domu Wichłacz. Miał pięcioro rodzeństwa: dwie siostry ( Marię i Helenę) raz trzech braci ( Czesława, Tadeusza i Stefana). W latach 1925-1934 uczęszczał do Gimnazjum  w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1934 r. Następnie studiował architekturę na Politechnice Lwowskiej. W czasie studiów należał do „Bratniaka’’ ( samopomoc studencka) oraz był członkiem  korporacji „Scythia”. Po 17 września 1939r. zaczęły się represje okupantów na wyższych uczelniach, między innymi  także na Politechnice Lwowskiej. Komisarzem  Politechniki został mianowany ppłk. Jusimow, z zarządu politycznego Armii Czerwonej.

Jan Płończak zginął tragicznie na terenie Politechniki, prawdopodobnie między 15 a 20 października  1939r. wraz z kolegami  z Wielkopolski: Ludwikiem Płaczkiem, Henrykiem Różakolskim i Józefem Obrockim.

Wyciągnięci przemocą z miejsc i bici, doprowadzeni zostali  do mównicy, aby się tłumaczyli. Tam znowu zostali pobici i skopani, wreszcie wywleczeni przez członków orkiestry w mundurach na korytarz. W czasie gdy orkiestra znów grała usłyszałem wyraźnie strzały na korytarzu. Po zebraniu otworzono drzwi sali, wszyscy musieli przechodzić przez korytarz, a tam za ławkami w kałuży krwi leżeli nieruchomo wyprowadzeni uprzednio studenci. Oto nazwiska ofiar, które udało się ustalić: Jan Płończak, student III roku . członek wydziału „Bratniaka”, również należący do korporacji „Scythia” (Z. Popławski, „Represje na Politechnice Lwowskiej’’).

Rodzina nie otrzymała żadnego zawiadomienia o śmierci, nie wiadomo, gdzie został pochowany.  Wiadomości wyszukane zostały w internecie. 

Informacje od rodziny Magdaleny Marczyńskiej Czarneckiej i z Internetu

Ratajczak Franciszek( 1916- 1951), urodził się 17 listopada 1916r. w Gostyniu.

W  latach 1927-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1938 roku zdał maturę. Następnie przeszedł szkolenie wojskowe, po którym poszedł na wojnę w 1939r. Przebywał w obozie.( brak danych gdzie, córka miała 1,5 roku, gdy ojciec zmarł). Następnie z obozu został wywieziony do majątku w Gostomii, gdzie był zarządcą. Po wojnie skończył szkołę  inżynierską w Poznaniu.

 W 1947 roku wyjechał do Szczecina i pracował w kuratorium, gdzie miał dozór nad szkołami technicznymi. W 1948r. Franciszek Ratajczak ożenił się z Danutą Sochacką i zamieszkali w Szczecinie. W październiku 1950r. urodziła się córka Daria. Franciszek Ratajczak chorował na płuca, problemy zdrowotne spowodowane były złymi warunkach w niewoli, w czasie wojny. Zmarł 2 lutego 1951 roku. 

Informacje od córki Darii Szatkowskiej z Warszawy, żona F. Ratajczaka mieszka w Australii.

Relewicz Jarogniew urodził się 1 maja 1919r. w Gostyniu Syn Czesława i Pelagii z d. Sawarzyńska. W latach 1929-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1938 roku zdał maturę.

Po maturze został powołany na miesięczny obóz pracy do sypania wałów przeciwpowodziowych nad Wartą. Od 1 października 1938r. odbywał służbę wojskową w Szczypiornie w podchorążówce 39 Pułku Strzelców.

Po ukończeniu służby wojskowej dostał przydział do 56 Pułku Piechoty w Krotoszynie, z którą to jednostką brał udział w kampanii wrześniowej, walczył nad Bzurą. 18.09.1939r. ranny dostał się do niewoli niemieckiej. Po kilku przemarszach ranna noga musiała być operowana. W pierwszy dzień Bożego Narodzenia w 1939r. został wywieziony do Niemiec. Jarogniew Relewicz  , kiedy znalazł się w obozie w Strasburgu, postanowił uciec do Szwajcarii, stało to się w sierpniu 1943r. Po rocznym pobycie w Neuschabel uciekł do Francji. Stamtąd w 1944r. konwojem z Ostendy  dotarł do Wielkiej Brytanii. Cały transport  przewieziono do Szkocji, gdzie utworzono I Brygadę Grenadierów. Po wojnie w listopadzie 1946r. w stopniu podporucznika wrócił do Polski. Po jakimś czasie zaczęły się przesłuchania i różne szykany ze strony UB, łącznie z degradacją. W końcu jednak przywrócono Jarogniewowi Relewiczowi stopień oficerski z awansem na podporucznika. W  listopadzie 1946 powrócił z Anglii do Polski, był represjonowany i szykanowany. W 1952r. został zatrudniony w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie jako technik chirurgii szczękowej, gdzie pracował do 1986r. do przejścia na emeryturę. 

Informacje od samego absolwenta, zamieszkałego w Warszawie,  z dnia 27 marca 2010r.

Relewiczówna – Gelner  Bożena( 1915-2006), urodziła się 8 maja 1915r. w Gostyniu. Córka Czesława i Pelagii z d. Sawarzyńskiej.

W latach 1925- 1933r. uczęszczała do Gimnazjum  w Gostyniu, gdzie zdała maturę w 1933r. Następnie rozpoczyna studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego. W 1937r. wychodzi za mąż. W 1938r. rodzina przenosi się do Warszawy. W czasie okupacji niemieckiej uczęszcza na zajęcia zakonspirowanego wydziału  lekarskiego uniwersytetu, do  Prywatnej Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego prof. Jana Zaorskiego. Studia na Akademii Medycznej wznawia po wojnie i kończy Wydział Stomatologii w 1951r. Pracowała  zawodowo do emerytury w 1975r. Miała dwie córki, jedna została stomatologiem a druga ukończyła Politechnikę Warszawską. Zmarła we wrześniu 2006r. w Warszawie.

Informacje od córki Małgorzaty Gelmer z Warszawy

Rogalka Stanisław– (1919-1994) urodził się 15 listopada 1919 roku w Gostyniu. Syn Jana Konstancji z domu Działoszyńska. W latach 1930-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1938 roku.  We wrześniu tegoż roku powołany został na kurs podchorążych rezerwy 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie.

Po jego ukończeniu 20 lipca 1939 roku plutonowy podchorąży Rogalka otrzymał przydział na stanowisko zastępcy dowódcy 2 plutonu 2 kompanii I batalionu 70 Pułku Piechoty. Z uwagi na oddelegowanie dowódcy plutonu do sztabu pułku pełnił faktycznie obowiązki dowódcy plutonu. Jednocześnie 18 lutego 1939 roku w Poznaniu ukończył kurs spadochronowy, a w maju sztabowcowi I stopnia w Żydowie.

Z 70 Pułkiem Piechoty brał udział w wojnie obronnej w 1939 roku. Już 23 sierpnia jego batalion wyruszył z Żerkowa do Pleszewa, gdzie po reorganizacji, uzupełnieniu stanu osobowego i wyposażeniu zajął linię obronną Prosna – okolice Chocza. W dniach 1 – 2 września 2 pluton i inne oddziały pułku odpierały ataki samolotów niemieckich, nękających w marszu oddziały wojskowe i uciekającą bezbronną ludność cywilną na drogach Kalisz – Stawiszyn – Rychwał. W dniach 10  13 września brał udział w forsowaniu Bzury i ataku na niemieckie oddziały na kierunku Piątek – Zgierz. Od 14 do 17 września 1939 roku uczestniczył w walkach  z czołgami niemieckimi w obronie sztabu dywizji pod Rybnem. W dniach 18 – 20 września pluton forsował pod ogniem artylerii niemieckiej Bzurę i prowadził walki w Puszczy Kampinoskiej, gdzie we wsi Górki 27 września plutonowy podchorąży Stanisław Rogalka dostał się do niewoli. Przebywał w obozach przejściowych w Żyrardowie, Skierniewicach i Kaliszu ( do 7 października 1939 roku), skąd zbiegł i powrócił do Gostynia. Od 15 października 1939 roku do 7 marca 1940 roku działał w konspiracji. Związany był z organizacją mjr Marcina Talarczaka z Piasków. Zajmował się kolportowaniem prasy, nasłuchem radiowym, wyrabianiem dokumentów, ukrywaniem osób poszukiwanych przez Gestapo w szpitalu w Marysinie przy współudziale dr Luttelmanna. Z obawy przed aresztowaniem 7 marca 1940 r. zbiegł z Gostynia do Generalnej Guberni w rejon Tomaszowa Mazowieckiego. Pod zmienionym nazwiskiem Maksymiliana Stanisława Recha żył i ukrywał się od sierpnia 1944 roku. W grudniu 1940 roku przeniósł się do Niska do siostry Heleny Jędrzejczak, przebywającej tam na wysiedleniu. Pracował w Hucie w Stalowej Woli. mieszkał na zmianę w Nisku nad sanem lub Rozwadowie. Tam też prowadził tajne nauczanie, przygotowując młodzież do egzaminów z zakresu programu szkoły średniej. Jednym z jego uczniów był znany aktor Leszek Herdegen. Wśród pedagogów tajnego nauczania był Antoni Szymański, w latach 1948 – 1954 dyrektor Państwowej Jedenastoletniej Szkoły Ogólnokształcącej Stopnia Podstawowego i Licealnego w Gostyniu. Od sierpnia 1944 roku Stanisław Rogalka w wyzwolonym Rozwadowie organizował liceum i gimnazjum kupieckie, w którym był wykładowcą do 14 listopada 1944 roku. W dniu tym został zmobilizowany jako podporucznik do Sudeckiej 10 Dywizji Piechoty w Rzeszowie na stanowisko dowódcy plutonu zaopatrzenia I batalionu 29 Pułku Piechoty. Brał udział w pracach organizacyjnych i szkoleniowych jednostki. W dniach 22 – 27 stycznia 1945 roku jego dywizja wkroczyła do miast: Tarnów, Dębno, Bochnia, Wieliczka i Kraków, jako pierwszy oddział Wojska Polskiego posuwającego się za jednostkami frontowymi Armii Radzieckiej. od 4 lutego do 4 marca 1940 r. jednostka Stanisława Rogalki stacjonowała w Katowicach, organizując władze. 5 marca z transportem kolejowym przez Ostrów, Poznań oddział przerzucony został w rejon Krzyża, Gorzowa, Barlinka. Później jednostkę przeniesiono na linię Żmigród – Trzebnica. Rogalka brał udział w umacnianiu nowej władzy na terenach wyzwolonych oraz w likwidacji rozbitych niemieckich oddziałów. 7 kwietnia 1945 roku ppor Rogalka skierowany został do sztabu II Armii Wojska Polskiego, zlokalizowanego w Trzebnicy. Otrzymał tam stanowisko oficera ewidencji oficerskiej. Brał udział w operacji łużyckiej. 7 maja 1945 roku skierowany został na kurs dowódców kompanii do Wyższej Szkoły Oficerskiej w Rembertowie, którą ukończył z wynikiem celującym w dniu 8 września 1945 roku. Miesiąc wcześniej, w sierpniu, awansowany został na stopień porucznika. Od 20 września 1945 roku pełnił funkcję pomocnika, a następnie starszego pomocnika kierownika II sekcji Wydziału Personalnego Dowództwa Okręgu Wojskowego Kraków. 20 czerwca 1946 roku został zdemobilizowany i przeniesiony do rezerwy, celem ukończenia rozpoczętych w 1945 roku studiów w Wyższej Szkole Handlowej w Krakowie. W 1946 roku przeniósł się do uczelni poznańskiej, którą ukończył w 1951 roku. W 1948 roku w Książu Wielkopolskim zawarł związek  małżeński z Mirosławą Cyplik. Jako rezerwista dwukrotnie odbył ćwiczenia wojskowe. Od 9 lutego do 30 kwietnia 1952 roku w jednostce wojskowej w Śremie, a w dniach 20 sierpnia  – 4 października 1955 roku na stanowisku dowódcy kompanii w jednostce , którą organizował w Rzeszowie w 1944 roku. 24 czerwca 1970 roku ukończył dwuletnie Studium Nauk Politycznych. 25 września 1973 roku został awansowany na stopień kapitana rezerwy. Po II wojnie światowej pracował na stanowisku naczelnika Wydziału Kredytowego Narodowego Banku Polskiego w Gostyniu. Po siedemnastu latach pracy w Przedsiębiorstwie Budownictwa Rolniczego w Gostyniu na stanowisku dyrektora, 15 listopada 1979 roku ze względu na zły stan zdrowia, przeszedł na emeryturę. Od 4 kwietnia 1969 roku był członkiem gostyńskiego koła ZBoWiD, a przez kilka kadencji także członkiem Zarządu. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych był przez trzy kadencje radnym Miejskiej Rady Narodowej. Pełnił funkcje przewodniczącego lub członkiem komisji MRN i PRN (budżetu, rolnictwa, budownictwa). Był aktywnym działaczem Gostyńskiego Towarzystwa Kulturalnego. Przez kilka lat sprawował funkcję członka Zarządu. Od 1960 roku przez jedną kadencję był przewodniczącym Powiatowej Rady Przyjaciół Harcerstwa. Zmarł 3 lutego 1994 roku. Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Gostyniu.

Oprac.: Roman Tomaszewski Nowa Gazeta Gostyńska

Rogoyski Henryk h. Brochwicz ( 1915 – 1994), urodził się 26 lutego 1915 roku w Eggenberg powiat Graz w Austrii, syn Stanisława, inżyniera rolnego i Wandy ze Strawińskich. Do Gimnazjum w Gostyniu uczęszczał w latach 1927-1935, gdzie zdał maturę w 1935r.

Mieszkał u inżyniera Jerzego Krzętowskiego, wicedyrektora cukrowni w Gostyniu. Rozpoczął studia w Akademii Handlowej w Warszawie, ale jej nie ukończył. Był urzędnikiem w Warszawie. Ożenił się z Haliną Bieniaszewską, z którą miał  córkę Ewę, zamieszkał obecnie w Kanadzie. Zmarł 19 lutego 1994 roku w Warszawie.

Informacje od znajomej p. Rogoyskich Hanny Kłaczyńskiej z Krakowa.

Rogoyski Jan h. Brochwicz ( 1913 – 2003), urodził się 12 grudnia 1913 roku w Szydłowcach w dawnym woj. Tarnopolskim, syn Stanisława inżyniera rolnego i Wandy ze Strawińskich. Po ukończeniu szkoły powszechnej przybył w 1927 roku do Gostynia, gdzie rozpoczął naukę w gostyńskim Gimnazjum. Maturę zdał w 1934 roku. Mieszkał u inżyniera Jerzego Krzętowskiego, wicedyrektora cukrowni w Gostyniu.

Krótko przed wojną mieszkał w Solcu nad Wisłą  gdzie pracował jako instruktor rolny, ten zawód  wykonywał  również w czasie wojny. Był uczestnikiem wojny obronnej w 1939, oficerem AK pod pseudonimem „Kazimierz”. Po demobilizacji w Solcu nad Wisłą ożenił się 3sierpnia 1944 roku z Krystyną Ahrends, doktorem farmacji , pracownikiem Akademii Medycznej w Krakowie. Zaraz po wojnie wyjechali do Krakowa. W Krakowie Jan Rogowski ukończył Akademię Ekonomiczną, uzyskując tytuł magistra ekonomii, kilkakrotnie zmieniał pracę, był  księgowym i głównym księgowym, m.in. w Spółdzielni Inwalidów w Nowej Hucie oraz w Sułkowicach koło Myślenic w Przedsiębiorstwie Wyrobów Metalowych. Pod koniec lat 60- tych XX wieku przeszedł na rentę, a następnie na emeryturę. Zmarł w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowieckim w grobowcu rodzinnym. Małżeństwo bezdzietne. 

Informacje od znajomej p. Rogoyskich Hanny Kłaczyńskiej z Krakowa.

Rzadkiewicz Marian ( 1914-1987), urodził się 16 lipca 1914roku w Godurowie, syn  Józefa zarządcy dóbr godurowskich h. Żółtowskich i matki Julianny z d. Żukowskiej W latach 1925-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1932 roku. Związek małżeński zawarł 8 marca 1949r. w Bydgoszczy z Wandą z. d. Tarkowską ( 1909-1989), syn Wojciech ( ur. 1949), zamieszkały w Bydgoszczy.

Informacje od syna Wojciecha Rzadkiewicza z Bydgoszczy

Rzepa Tomasz  (1910 – 1976), urodził się 11 kwietnia 1910 r. w Nowej Wsi Zbąskiej. W czasie nauki w Gimnazjum w Gostyniu w latach 1928-1933 mieszkał w konwikcie OO. Filipinów na Świętej Górze. Maturę zdał w 1933r. Następnie uczył się w szkole chorążych w Warszawie. W czasie wojny był czynnym wojskowym. Po wojnie w 1946 przeniósł się do straży pożarnej, pracował w  stopniu kapitana w Gnieźnie i Poznaniu. Zmarł w 1976r. w Gnieźnie.  Pochowany został  w swojej rodzinne Nowej Wsi Zbąskiej. Miał  jednego syna Tomasza Wincentego ( ur. 1948r.), poetę, literata, członka ZLP, obecnie zamieszkałego w Gnieźnie.

Informacje od syna Tomasza  Wincentego Rzepy z Gniezna

Skałecki Jan( 1913- 1991), urodzony 8 czerwca 1913r. w Herne ( Niemcy). W  latach 1925-1934 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1934r. zdał maturę. Po maturze i szkoleniu w Podchorążówce odbył  w Belgii studia w Wyższej Szkole Handlu Morskiego. Po odbytym stażu w Anglii wrócił 1937r. do kraju i pracował w Gdyni jako makler portowy. 

Brał udział w wojnie obronnej w 1939r. i ,,cudem” uniknął aresztowania  i wywózki do Katynia. Ukrywając się na terenie Generalnej Guberni, działał w konspiracyjnych organizacjach podziemnych.

W 1945r. po wojnie wrócił do Gdyni i rozpoczął pracę w rybołówstwie morskim- był jednym z założycieli pierwszej w Polsce Spółdzielni Rybackiej. Cieszył się opinią wybitnego fachowca oddanego sprawom rozwoju tej branży. Za całokształt pracy został odznaczony srebrną i złotą odznaką ,, Zasłużony Pracownik Morza” oraz ,, Zasłużony Pracownik Dalmoru”, z którego w 1978r. odszedł na emeryturę. Zmarł 21 grudnia 1991r. w Gdyni. 

Informacje od żony Wandy Skałeckiej z Gdyni.

Skrzynecki Edward ( 1907-?), urodził się 14 sierpnia 1907 w Ostrowie Wielkopolskim. W latach 1921-1929 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1929r. Uczestniczył w zjazdach powojennych. Dalsze losy nieznane.

Skrzynecki Józef  (1909 -?), urodził się 11 marca 1909 roku w Oberhausen w Niemczech. W latach 1921-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1932roku. Dalsze losy nieznane.

Śląski Wojciech (1915- 1995), urodził się 9 marca 1915r. w Gostyniu. W latach1925-1935 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał  maturę  w 1935r.   Następnie studiował w Akademii Handlowej w Poznaniu, którą  skończył w 1939 r. 

W 1942r. został osadzony w Forcie w Poznaniu, przebywał tam dziewięć miesięcy. W 1949 roku ożenił się z Łucją Sypień. Po wojnie do 1961r. pracował w NBP w Gostyniu. W latach 1961-1964 zatrudniony był  jako księgowy w Deksolicie w Gostyniu. W 1964r. wyprowadził się do Poznania, gdzie podjął pracę w NBP. W latach 1972-1973 pracował w WZGS w Poznaniu.  Zmarł 17 marca 1995r. w Poznaniu.

Informacje od  bratanicy Elżbiety Śląskiej z Gostynia

Ślusarek Marian (1911-?), urodził się 16 września 1911r. w Krzywiniu. W latach 1922-1931 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931 roku. W 1937 r. ukończył podstawowy kurs oficerski w Łodzi.

Przebieg służby pożarniczej: w latach 1937-1939 był powiatowym inspektorem pożarniczym w Środzie Wlkp. a w 1945r. komendantem Straży Pożarnej w Środzie, od 1945 do 1946 dowódcą oddziału Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Poznaniu, w latach 1946-1948 referentem technicznym w Wojewódzkim Inspektoracie Pożarniczym w Poznaniu,

1948-1950 komendantem Ochrony Przeciwpożarowej w Poznańskich Zakładach Przemysłu Fosforowego w Luboniu, 1950-1954 inspektorem Ochrony Przeciwpożarowej w Centralnym Zarządzie Przemysłu Kolejowego w Poznaniu, 1954-1957 starszy oficer szkoleniowy w Oficerskim Technikum Pożarnictwa w Poznaniu, 1957-1960 starszy oficer Wojewódzkiej Komendy Straży Pożarnych w Poznaniu, 1960-1962 zastępca komendanta wojewódzkiego w Poznaniu, od 10.06. 1962 – 31.08.1966 komendant wojewódzki w Poznaniu.

Informacje sporządzone na podstawie kopii dokumentów związanych z przebiegiem pracy ppłk. Mariana Ślusarka odnalezionych w teczce osobowej w Archiwum Zakładowym Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu

Ślusarek Remigiusz (1913 -1967   ), urodził się 21 sierpnia 1913roku w Gostyniu. W latach 1923-1931 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę 1931roku. Następnie studiował filologię klasyczną na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Poznańskiego.

W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą plutonu 60 pułku piechoty wchodzącego w skład Armii Poznań. Został wzięty do niewoli i przebywał w obozach jenieckich: Oflag II A Prenzlau, Oflag II E Neubrandenburg (nr jeniecki 345/Ofl.IIA). W niewoli był jednym z twórców, a zarazem aktorem jenieckiej sceny teatralnej, oflagowego teatru.

Szczegóły opisane zostały w książce pt. „Jeniecka Melpomena” autorstwa Wiesława Mareckiego, który tak charakteryzuje osobę Remigiusza Ślusarka: ,,… podporucznik rezerwy, dziennikarz Remigiusz Ślusarek należał do najpopularniejszych kolegów .Jego drobne rysy prawie zawsze rozjaśniał uśmiech. Miał poczucie humoru, ostry i cięty dowcip, znakomity w estradowych programach, rewietkach i muzycznej komedii. Często korzystaliśmy w teatrze z jego współpracy , ale jeszcze częściej cieszyliśmy się prywatnie , na co dzień, z jego umiejętności patrzenia na otoczenie okiem satyryka.”.

Z obozu jenieckiego uwolniony został przez I Armię WP, potem jako porucznik pełnił.   funkcje w sztabie I Armii WP. Od maja  1946 roku pracował w Warszawie, w redakcji ,,Robotnika’’, po 1948r. w redakcjach ,,Kuriera Polskiego’’,, Expresu Wieczornego’’ i do końca życia  w redakcji ,,Trybuny Ludu’’. Był dziennikarzem warszawskim, publicystą zajmującym się problemami codziennego życia  mieszkańców  Warszawy. W każdej z wymienionych warszawskich gazet codziennych pracował w tak zwanym dziale społecznym. Zmarł nagle na zawał serca, prawie przy biurku, szykując kolejny materiał do warszawskiej gazety. Miał dwoje dzieci; Jacka i Danutę. Żyje również żona Helena, 22 maja 2010 ukończyła 95 lat. Remigiusz Ślusarek Zmarł1 grudnia 1967r. w Warszawie.

Informacje od córki Danuty Ślusarek z Warszawy

Ślusarek Stanisław ( 1917-1940), urodził się 18 grudnia 1917 r. w Gostyniu.  W latach 1928- 1936 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1936  roku zdał maturę. Naukę kontynuował w szkole podchorążych, skończył ja w 1939r. W  sierpniu 1939r. przyjechał do Gostynia. We wrześniu wyszedł z domu i  nie wrócił. Do domu dotarły listy z Ostaszkowa. Podporucznik Stanisław Ślusarek  zginął w Katyniu w 1940 roku.

Informacje: Lista katyńska, rodzina.

Sodolski Franciszek ( 1913- 1940), urodził się  7 października  1913 r. w Gostyniu, syn Wojciecha i Marii z d. Poprawa, miał brata Leonarda, Edwarda i siostrę Jadwigę. W latach 1923-1932 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1932r. Następnie studiował  na Wydziale Ogrodniczym w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Był asystentem Fundacji Kórnickiej. W 1939r. jako żołnierz  wybrał obronę kresów wschodnich i tam tez został jak wielu innych aresztowany przez żołnierzy Armii Czerwonej. Ostatni list ze Starobielska przysłał na początku 1940 roku.Podporucznik Franciszek Sodolski, dowódca plutonu,zamordowany został w Starobielsku, pogrzebany został w Charkowie.

Informacje z Internetu i G. Skorupskiego „Gostyń znany i nieznany” oraz od krewnej Marii Palacz z Gostynia

Sura Roman Franciszek, Surzyński po 1948r. (1907-1979), urodził się 28  listopada 1907 r. w Gostyniu w rodzinie mieszczańskiej, jako syn Franciszka Ksawerego Sury-Surzyńskiego i Anny zd. Schmidt. Miał rodzeństwo: Jadwigę (1899-1942), Marię (1905-1988). Ukończył szkołę powszechną w Gostyniu i uczęszczał tam w latach 1917-1928 do Gimnazjum staroklasycznego, gdzie w 1928 zdał maturę.

Przeniesiony do rezerwy w poborze wojskowym w tymże roku, rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Poznańskim na Wydziale Lekarskim. Dyplom lekarski uzyskał w 1935. Specjalizację I stopnia z chirurgii zdobył w 1949. Od 1935 do 1939 był lekarzem asystentem w Szpitalu oo. Bonifratów w Marysinie k. Piasków, w którym pracował podczas wojny. 1 II 1945 został lekarzem szpitala przyfrontowego w Śremie, a od 15 II 1945 do 20 VI 1945 pełnił funkcję dyr. Szpitala Powiatowego w Śremie. Przez następne lata był nadal lekarzem chirurgiem w tymże szpitalu. Zaangażował się w organizację miejskich placówek służby zdrowia i pełnił funkcję: kier. Wydz.Zdrowia i Opieki Społecznej PPRN ( 1II 1959 – 30 IV 1959).Był współzałożycielem i kierownikiem pogotowia ratunkowego, dyrektorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Pracował od 1965 jako lekarz i kierownik Przychodni Przyzakładowej w OŻ HCP. Od 1966 kierownikPrzychodni Przyzakładowej ZLZ w Śremie i od 1971 lekarz dyżurny pogotowia ratunkowego. Od 1970 ustępował z kolejnych stanowisk. Do 1971 prowadził prywatną praktykę. Był od 1954 radnym PRN w Śremie przez dwie kadencje. Bezpartyjny. Należał do koła PTL w Śremie (leg. czł. nr. 1 z 4 V 1964), PCK (1950), ŚKS (1959), TPPR (1947), Tow. Przyjaciół Żołnierza (i LPŻ) (1948), PTTK (1961) i TUMŚ. Przez kilkanaście lat, społecznie był lekarzem sportowym Śremskiego Klubu Motorowego i sekcji żużlowych „Sparty” Śrem. Został odznaczony: KK OOP (1969), ZKZ (1956), Odznak Honorową za Zasługi dla Woj. Poznańskiego (1965 i 1967), Odzn. Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia (1967), Odzn. Pamiątkową XV-lecia PCK (1959). Zmarł 11 I 1979 w Śremie i pochowany został na cmentarzu farnym. Ożenił się 24 IV 1943 w Piaskach z Marią Heleną Rybicką (1917-1999), z którą miał dzieci: Jerzego Wojciecha(ur. 1944), prawnik i Annę Marię (ur. 1947), etnograf, muzealnik.

 Informacje pochodzą ze Słownika biograficznego Śremu, przygotowane przez Annę Surzyńską – Błaszak

Szwedek Edward (1916 – 1995?), urodził się 25 czerwca 1916 r. w Gostyniu, ojciec Wincenty, mistrz krawiecki w Gostyniu przy ul. Zielonej, matka Stanisława.  W latach 1927-1935 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1935roku. Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim. Uzyskał doktorat z prawa międzynarodowego. Znany adwokat  w Poznaniu. Żonaty, córka Barbara. Zmarł w 1995roku?( brak dokładnej daty śmierci)

Informacje od  krewnego Waldemara Szwedka z Gostynia

Szyszczyński  Jan (1908- ?), urodził się 12 maja 1908 r. w Siedlcu koło Pępowa. W latach 1920-1928 uczęszczał do  Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w roku 1928.  Studiował na Uniwersytecie Poznańskim. Był członkiem korporacji studentów uczelni poznańskich Baltia. Oficer rezerwy Wojska Polskiego w 1934r. Jeden z przywódców RM OWP ( Ruch Młodych Obozu Wielkiej Polski) w Poznaniu. Wydawca i redaktor czasopisma ‘’Czuwamy’’ w latach 1933-1936. pracował w kancelarii Rady Ministrów w Warszawie. Dalsze losy nieznane.

Informacje z Internetu

Talarczak Kazimierz (1920 – 1997), urodził się 2 marca 1920 r. w Piaskach, syn Feliksa Talarczaka emerytowanego majora wojsk polskich. W  latach 1930-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1938 roku zdałmaturę. Był uczestnikiem  Kampanii Wrześniowej, żołnierzem AK, rannym  pod Kutnem. Kazimierz Talarczak był ichtiologiem,  współzałożycielem Szkoły Morskiej w Szczecinie, zastępcą dyrektora do spraw administracyjnych w latach 1962 -1964.  Kazimierz Talarczak był pracownikiem Ambasady Polskiej w Lagos i w FAO w Dakarze.

Za zasługi w dziedzinie  rybołówstwa Pomorza Zachodniego odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz wieloma odznaczeniami resortowymi. Zmarł 30 września 1997r. w Szczecinie.

Informacja sporządzona na podstawie nekrologów przekazanych przez p. Naskrenta z Piasków

Trafas Aleksander ( 1910-1961), urodził się  16 lipca 1910r. w Miejskiej Górce (pow. rawicki). W okresie nauki szkolnej mieszkał z matką w Krobi. 1 września 1922r. przyjęty został do Gimnazjum  w Gostyniu i mieszkał w Konwikcie O.O. Filipinow na Świętej Górze. Maturę zdaje w 1930r. W latach 1930-1932 studiuje na Wydziale Hutnictwa Akademii Górniczej w Krakowie.

W latach 1933-1934  na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego kończy Wyższy Kurs Spółdzielczy. W kwietniu 1935r. bierze ślub z koleżanką z gimnazjum Jadwigą Karłowską. Po ślubie  Jadwiga i Aleksander Trafasowie przeprowadzili się do Lwowa. Aleksander Trafas kontynuował pracę w Lwowskiej Izbie Rolniczej, rozpoczętą w Krakowie w tejże instytucji jako referent do spraw spółdzielczości rolniczej. W roku 1936 urodziła się córka Róża, w 1939 syn Kazimierz. Wybuch wojny zastał rodzinę we Lwowie, skąd w listopadzie 1939r. ratowała się ucieczką do Krakowa. Okres okupacji rodzina spędziła w Krakowie ( 1939-1944) i w Brwinowie pod Warszawą (1944-1945). Aleksander Trafas  pracował w Sandomiersko- Wielkopolskiej Hodowli Nasion jako inspektor hodowli. Po wojnie rodzina przeprowadziła się do Leszna, gdzie Aleksander Trafas kontynuował pracę w SWHN w majątku Antoniny na stanowisku dyrektora. W Lesznie urodził się w 1950r. syn Tomasz. Do 1953r. rodzina przebywała w Lesznie, a następnie przeniosła się do Krakowa. Aleksander Trafas pracował w Krakowie w Biurze Wojewódzkim Centrali Nasiennej do ostatniej chwili. Zmarł nagle 19 kwietnia 1961r.

Informacje od córki  Róży Kubiak z Krakowa

Wachowiak Kazimierz ( 1921-2002), urodził się 3 lutego 1921r. w Gostyniu jako syn kupca Stanisława. W 1939 r. ukończył Gimnazjum w Gostyniu. W czasie wojny pracował przymusowo jako robotnik kolejowy. Zaraz po wojnie w 1945r. rozpoczyna studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Poznaniu, gdzie w 1950r. otrzymuje tytuł lekarza.

Zgodnie z tokiem kształcenia odbywa staże w Kościanie i Gostyniu. W kwietniu 1951r. zostaje wcielony do wojska w którym pozostaje 7 lat, przechodząc wszystkie stopnie medycznej służby wojskowej aż do stanowiska Szefa Służby Zdrowia Pułku. Jednocześnie od 1955 zaczyna specjalizację z okulistyki w Szpitalu Garnizonowym w Koszalinie, a po przejęciu szpitala przez władze cywilne pracuje jako asystent oddziału Szpitala Miejskiego. I stopień specjalizacji otrzymuje w 1958r. a II w 1964, staje się specjalistą w zakresie chorób oczu. W latach  1957-1980 pełnił funkcje zastępcy ordynatora. Ciężka choroba serca i szereg chorób i operacji ortopedycznych spowodowały przejście na rentę w 1981r. Zasługi  Kazimierza Wachowiaka w zakresie okulistyki uhonorował Zarząd Główny i Zarząd Regionalny Polskiego Towarzystwa Okulistycznego. W pracy zawodowej najważniejsze dla Kazimierza Wachowiaka było dobro pacjenta.  Interesował się filatelistyką, numizmatyką, malarstwem i muzyką. Zmarł 2 sierpnia 2002r. w Koszalinie. 

Informacje od  bratanka Mariana Wachowiaka z Zabrza  na podstawie przemówienia nad grobem

Walkowiak Wacław ( 1909- 1987), urodzony 26 sierpnia 1909w Słomowie w powiecie obornickim, syn Kazimierza i Agnieszki z Czarneckich. W latach 1923-1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu. Przez okres nauki mieszkał w konwikcie  Księży Filipinów na Świętej Górze. W 1930r. zdał maturę .Następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w  Poznaniu. Świecenia kapłańskie otrzymał w  Poznaniu 15 czerwca 1935r. Posługę duszpasterską pełnił jako wikariusz w : Wysoko Wielkie , dekanat ostrowski ( 1935-1938), w Poznaniu w parafii św. Apostoła Piotra i Pawła  ( 1938-1945), jako administrator w Obornikach i Kiszczewie w latach 1945-1947, w Koszutach  w latach 1947- 1949. Administratorem a później proboszczem był w Cielczy koło Jarocina od 1949-1985. Zmarł w 1987r. 

Informacje od ks. Romana Dworackiego  dyrektora Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu

Wichłacz Edward Wilanowski ( 1910- 1957), urodził się 23 września 1910r. w Gostyniu. Szkołę powszechną ukończył w Gostyniu. W latach 1923-1931 uczęszczał do  Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931roku.   Zmienił nazwisko na Wilanowski. W czasie wojny był w oflagu. Skazany na śmierć, wyjechał do Anglii a stamtąd do Kanady. Miał czworo dzieci, które mieszkają w Kanadzie. Zmarł na zawał serca w 1957r.

Informacje od siostrzenicy Krystyny Eitner z Rzeszowa.

Wichłacz Józef (1917 -1985), ur. 22.02.1917 w Oberhausen, w Niemczech. W latach 1928-1937 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1937 roku.Po maturze pracował na poczcie. W czasie II wojny światowej dostał się do niewoli sowieckiej, a następnie po wymianie jeńców do niewoli niemieckiej, gdzie pracował w gospodarstwie rolnym. Po wojnie pracował w bazie wojsk amerykańskich. Ożenił się z Niemką, z którą miał  dwie córki, Barbarę i Irenę. Zmarł w 1985roku.

Informacje od  krewnej Izabeli Nowak z d. Kręgielczak z Gostynia

Wichłacz Marceli  ( 1919- 1999), urodził się 14.10.1919r. w Gostyniu, syn Józefa listonosza. W latach 1930-1938 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1938 roku.  Po  maturze wstąpił do wojska. W czasie II wojny światowej dostał się do niewoli, gdzie pracował w fabryce ołowiu. Po wojnie studiował w Bonn na wydziale chemii. Następnie wyjechał do Kanady, mieszkał w Montrealu. Pracował tam jako chemik w fabryce kosmetyków Avon. Tam założył rodzinę i miał troje dzieci – Barbarę, Krzysztofa i Ryszarda. Zmarł w 1999roku.

Informacje od  krewnej Izabeli Nowak z d. Kręgielczak z Gostynia

Wieloch Stefan ( 1909-?), urodził się 25 sierpnia 1909r. w Gostyniu. W latach 1917-1928 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1928r. Przed wojną ukończył najprawdopodobniej studia politechniczne w Poznaniu, był inżynierem, uczestniczył w zjazdach gimnazjalnych również po wojnie. Dalsze losy nieznane.

Wiewiórowski Jan ( 1921- 1993), urodził się 6 stycznia 1921r. w Poznaniu, z ojca Stanisława, kupca z Poznania. Maturę zdał w 1939r. w Gimnazjum w Gostyniu. Mieszkał w konwikcie o.o Filipinów na Świętej Górze w Gostyniu. W latach 1944- 1945 przebywał na robotach w  Niemczech. W latach 1945- 1947r. był dziennikarzem w prasie lokalnej w Poznaniu, od 1954- 1956r pełnił funkcję. sekretarza redakcji czasopisma ,,Nowe Drogi”. Był przewodniczącym Wojewódzkiego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w Koszalinie. Pracował również jako redaktor w Wydawnictwach Artystyczno- Graficznych, Redakcji Polskiej Agencji Krajowej PAP.

Dwukrotnie żonaty, czworo dzieci Michał(ur. 1944r), Krzysztof( ur. 1946r.), Katarzyna( ur. 1948r.), Marek (ur. 1968r.). Zmarł w 1993r., pochowany na Cmentarzu Północnym (Wólka Węglowa )w Warszawie.

Informacje od rodziny z Warszawy

Winkler Adelin (1910-2002 ) urodził 28 sierpnia 1910r. w Gostyniu, syn Jana i Marii z d. Czabajskiej. Ojciec był kierownikiem miejscowej szkoły. W latach 1917-1930 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie w 1930 r. zdał maturę. Następnie studiował w Oficerskiej Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowie Mazowieckim.

W 1934 uzyskał stopień podporucznika i do 1939r. jako oficer zawodowy był dowódcą plutonu , następnie dowódcą kompanii i plutonu strzelców wyborowych w stopniu porucznika w  55 Poznańskim Pułku Piechoty w Lesznie.

Bierze udział w wojnie obronnej 1939 jako adiutant I Baonu Zapasowego 14 Dywizji Piechoty ‘’ Armii Poznań’, walcząc nad Bzurą   w obronie Warszawy. Następnie pod Hrubieszowem, Zamościem  już w składzie 39 gen. Olbrychta w II bitwie tomaszowskiej. Po kapitulacji dostaje się do niewoli w Lasach Janowskich. W październiku 1939 ucieka z kolumny polskich oficerów eskortowanej przez żołnierzy Wermachtu  w rejonie Ostrowca Świętokrzyskiego.  Od października 1939 do stycznia 1945 pracuje fizycznie w Firmie Wyroby Cementowe jako magazynier. W styczniu 1940r. spotyka się w Warszawie z płk.dypl. Stefanem Roweckim ps. ‘’GROT’’ i wstępuje do konspiracji, kolejno do SZB, ZWZ, i AK . Na terenie Kielecczyzny pod pseudonimem „WILK” i „DŁUHOMIL” pracuje  jako oficer d.s. szkoleniowych , dca kompanii i baonu przynależnego do 2 ppleg. AK. Po wojnie pracuje do 1950r. w Ludowym Wojsku Polskim jako oficer Komisji Poborowo- Rejestracyjnej – Wojskowej w Lesznie.  W  stopniu kapitana obejmuje stanowisko Komendanta Powiatowego WFI PW w Kościanie. Prowadzi w 1948r. w stopniu majora pierwsze po wojnie kursy narciarskie dla oficerów i studentów AWF w Karpaczu. Jest również  starszym wykładowcą szefem szkolenia w Centrum Wyszkolenia Powszechnej Organizacji ‘’ Służba Polsce’’ w Lublińcu. Przeniesiony został do rezerwy w 1950r.W okresie od 1950 do 1976 pracował w Przedsiębiorstwie Robót Elektrycznych  „Elektromontaż” nr 1 w Katowicach na różnych stanowiskach. Od dnia 1 kwietnia 1976 roku  przebywał na emeryturze. 9 maja 1985r. jako członek Związku Uczestników Walk Zbrojnych o Wolność i Demokrację został mianowany na podpułkownika. Zmarł 4 kwietnia 2002r. w Katowicach.

Informacje od córki  Urszuli Hankus z Sosnowca

Winkler Alfons Edmund ( 1907 – 1986 ), urodził się w Gostyniu dnia 30.X.1907 r. z rodziców Jana Winklera i Marii Czabajskiej. Ojciec był długoletnim kierownikiem szkoły powszechnej w Gostyniu. W gimnazjum uczył się w latach 1926-1927. Edmund Winkler zdał maturę  w gostyńskim Gimnazjum w 1927 roku. 

W 1927 r. wstąpił do Seminarium Duchownego połączonych Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Poznańskiej. Studia filozoficzne i teologiczne trwały pięć lat. Prymas Polski Kardynał August Hlond udzielił alumnowi Edmundowi Winklerowi święceń kapłańskich 12 czerwca 1932r.

Młody kapłan pracował duszpastersko jako wikariusz w parafiach Biezdrowo, Lwówek, Murowana Goślina i Rogoźno. W momencie wybuchu II Wojny Światowej w 1939 r. ks. Winkler był kapłanem Sióstr Zmartwychwstanek i wikariuszem w parafii Św. Krzyża w Poznaniu. Dnia 15 sierpnia 1940 r. został aresztowany przez Gestapo i razem z 700 rodakami wywieziony w 12 bydlęcych wagonach do obozu koncentracyjnego w Buchenwald, a dnia 7 grudnia 1940 r. przeniesiony do Dachau. Tam aż do końca wojny z innymi kapłanami polskimi przeżył straszne męki i nieludzkie traktowanie. Z 1846 kapłanów polskich zostało żywych zaledwie 900. Zwycięska armia amerykańska uwolniła wszystkich więźniów w dniu 29 kwietnia 1945 r. Ks. E. Winkler, z mocno nadwyrężonym zdrowiem, nie wrócił do Ojczyzny, ale osiadł w Rzymie, gdzie klimat jest łagodny i są możliwości leczenia. Znając kilka języków obcych, został bibliotekarzem i sekretarzem Polskiej Akademii Umiejętności w Rzymie, której siedziba znajdowała się w Krakowie. Potem została przemianowana na Polską Akademią Nauk. Pracując intensywnie pięć lat zdołał szczęśliwie uporządkować zbiory biblioteczne, przechowywane w czasie wojny w Watykanie. Przygotował katalog rzeczowy biblioteki. Dnia 31 grudnia 1950 r. pożegnał Akademię i postanowił specjalizować się w studiach bibliotecznych, paleograficzno archiwistycznych i historii. Sterany obozowymi cierpieniami, ks. E. Winkler po pięciu latach pracy bibliotekarskiej zapalił się do studiów, z młodzieńczym entuzjazmem ukończył trzy najwyższe studia specjalistyczne i otrzymał doktorat historii. Oto wykaz studiów i dyplomów zdobytych przez ks. Winklera:

1.      Dyplom Bibliotekonomii Biblioteki Watykańskiej otrzymał dnia 12 lipca 1950 r.

2.      Dyplom studiów Paleografii, Dyplom matematyki i Archiwistyki w Archiwum Watykańskim uzyskał dnia 28 czerwca 1952 r.

3.      Dyplom doktorski z Historii Średniowiecznej na Uniwersytecie Rzymskim „Sapienza” zdobył 27 czerwca 1958 r. 

Przygotowany w ten sposób do prac historycznych i archiwalnych ks. E. Winkler rozpoczął swoje prace badawcze i wydawnicze i na tym polu osiągnął zdumiewające rezultaty. Na Uniwersytecie „ Sapienza ” przygotował pracę doktorską na temat życia i działalności polskiego księcia Aleksandra Mazowieckiego, który w latach 1424 – 1444 był księciem – biskupem Trydentu. Długoletnie poszukiwania historyczne dały nadzwyczajne osiągnięcia. Ks. E. Winkler znalazł w Archiwum Kapituły Trydenckiej bardzo cenny kodeks z roku 1424, który przywiózł ze sobą do Trydentu książę Aleksander, siostrzeniec króla Władysława Jagiełły. Kodeks zawierał 100 listów króla Władysława Jagiełły, które przywiózł ze sobą książę – biskup , aby mu służyły jako wzór pisania listów do papieży, biskupów, królów, krzyżaków i innych wysokich osobistości. Na końcu kodeksu znajduje się słownik łacińsko – polski zawierający zaledwie 529 słów, bardzo rzadkich, pisanych formą pierwotną, prostą, bez zmiękczeń i bez głosek nosowych. Przez szczęśliwe odkrycie ks. E. Winkler wszedł do historii literatury polskiej. Jedną z najciekawszych prac ks. Winklera jest projekt stałego, wieczystego i uniwersalnego kalendarza. Projekt ten zrodził się jeszcze w okresie Soboru Watykańskiego II i jednym z jego promotorów i entuzjastów był abp Antoni Baraniak. Praca ks. dr. Winklera została oddana do druku w Polsce. Projekt jest jak najbardziej aktualny, ponieważ od lat Narody Zjednoczone pracują nad ujednoliconym kalendarzem powszechnym, czego wymaga dobro łączności narodów. Mimo studiów specjalistycznych i prac naukowych ks. E. Winkler rozwijał także w Rzymie działalność duszpasterską, a od wielu lat w okresie wakacyjnym pracował jako rektor kościoła OO. Bonifratów w Wiedniu. Znany był w Wiedniu ze swoich pięknych kazań w języku niemieckim. Przełożeni w uznaniu jego zasług dnia 12 listopada 1979 r. przyznali mu tytuł Honorowego Konfratra swego zakonu.

Jednym z największych osiągnięć Edmunda Winklera na polu eklezjalnym jest umieszczenie na posadzce Bazyliki św. Piotra w Rzymie napisu największego kościoła w Polsce, jakim jest bazylika NMP w Gdańsku. Jest to wielki zaszczyt dla polskiej świątyni i całej Polski , ponieważ w Bazylice Watykańskiej znajduje się niewiele napisów tego rodzaju.Ks. kan. prał. dr Edmund Winkler miał zaszczyt reprezentować Abpa Antoniego Baraniaka na licznych kongresach międzynarodowych jak. n.p. archeologii chrześcijańskiej w Rawennie, Brukseli i Barcelonie; archiwistyki w Bari i Madrycie; genealogii w Stanach Zjednoczonych. Dnia 8 listopada 1963 r. ks. dr E. Winkler został mianowany Kapłanem Jego Świętobliwości, a dnia 29 listopada 1972 r. Prałatem Honorowym Jego Świętobliwości. Ks dr. Edmund Winkler był nie tylko Kanonikiem Honorowym Bazyliki Santa Maria Maggiore, lecz również Protonotariuszem  Apostolskim, czyli stał się członkiem słynnego Kolegium Protonotariuszów Apostolskich. Ks. prał. E. Winkler został takim Protonotariuszem Apostolskim dożywotnim, po złożeniu przysięgi w dniu 18 listopada 1983 r. Na końcu został Kanonikiem Honorowym Bazyliki Maryjnej w Rzymie. Zmarł w 1986 r. w Rzymie.

Informacje wybrane z opracowania O. Michała Machejka OCD

Wlekliński Walenty ( 1914-?) , urodził się 7 lutego 1914r. w Krobi, syn Józefy – wdowy z d. Chudej  W latach 1926- 1935 uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1935roku. W czasie nauki szkolnej mieszkał w konwikcie na Świętej Górze. Zameldowany przed wojną w Krobi na u. Zajazdowej 7. Dalsze losy nieznane.

Wodziński  Mieczysław Sebastian ( 1912- 1942), urodził się 26 grudnia 1912 r. w Gostyniu. W latach 1923-1931 uczęszczał do gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę w 1931 roku.

W 1932r. został pierwszym zwycięzcą na kortach tenisowych  w Gostyniu ( przy ul. Szerokiej). Przybył do Anglii w 1940 roku, został przydzielony do 304 Dywizjonu Bombowego Ziemi Śląskiej im. ks. Józefa Poniatowskiego w Docking. Został porucznikiem strzelcem.

Informacje z Gazety Gostyńskiej

Woziwodzki  Józef( 1906-1975), urodził się 22.02.1906r. w Gostyniu , z ojca Kazimierza Woziwodzkiego i matki Heleny z domu Wilińskiej. Mieszkał w Gostyniu przy ul. Polnej 14. W latach 1915-1927 uczył się w Gostyniu, maturę   zdał  w Gimnazjum w Gostyniu w 1927 roku. Studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu w latach 1928-1931, studiów nie ukończył. Zawarł małżeństwo z Zofią Kujawską w 1935 roku. Zamieszkał z żoną w Poznaniu przy ul. Kochanowskiego 3, zajmował się kupiectwem.

W 1938 roku rodzina zamieszkała w Warszawie na Pradze, przy ul. Szerokiej 14, gdzie mieszkała w czasie wojny do 1944 roku. Józef Woziwodzki jako podporucznik 56. Pułku Piechoty został zmobilizowany we wrześniu 1939 roku. Po dostaniu się do niewoli na froncie wschodnim, uciekł z niej. Przed wybuchem powstania w Warszawie Józef Woziwodzki z żoną i trojgiem dzieci zamieszkiwał w rodzinnym domu żony przy ul. 1 Maja 36. Po wojnie zaczął pracę jako rolnik we własnym gospodarstwie rolnym (na ojcowiźnie) i kontynuował ją do końca życia. Zmarł 11.08.1975 roku. Czworo dzieci Józefa Woziwodzkiego uczyło się i zdało maturę w Liceum Ogólnokształcącym w Gostyniu – Michał ur. 1936 r., Jerzy ur. 1939 r., Maria ur. 1941r., Jan Krzysztof ur. 1946r

Informacje od syna Jana Krzysztofa Woziwodzkiego  z Leszna

Włodarczyk Feliks (1913-1970), urodził się 15 listopada 1913r. w Bochum (Westfalia, Niemcy). Był synem Antoniego i Marianny z Zarembów, miał czworo rodzeństwa. Do Polski powrócił z rodziną 1 grudnia 1919r. i zamieszkał w Strzelcach Wielkich koło Piasków, gdzie ojciec pełnił obowiązki listonosza, a cała rodzina cieszyła się uznaniem jako pobożna i bardzo wartościowa.

Feliks uczęszczał w Piaskach do szkoły powszechnej w latach 1920- 1926. Po złożeniu egzaminu wstępnego stał się 1 września 1926r. uczniem Miejskiego Gimnazjum w Gostyniu, skąd w 1933r. przeszedł do Prywatnego Koedukacyjnego Gimnazjum Ziemi Gostyńskiej, zorganizowanego przez Księży Filipinów.

Egzamin dojrzałości złożył jako absolwent tego gimnazjum 27 czerwca 1934r. przed Państwową Komisją Egzaminacyjną, co zapewniło mu dostęp do studiów wyższych. Na świadectwie maturalnym miał same bardzo dobre stopnie. O Stanisław Szczerbiński, znający go jako ucznia gimnazjalnego, wydał niezmiernie pochlebną opinię: ,,Jest to młodzieniec wybitnie zdolny, sumienny, pracowity, przy tym uczciwy, skromny i prawy. Pracował ofiarnie i pożytecznie w kółkach samokształceniowych, a w ostatnim roku kierował organizacją szkolną ,, Łanem”. Pobożny i poważny, myślał od dawna o kapłaństwie i okazywał powołanie. Miarą obowiązkowości i sumienności i wytrwałości był fakt, iż dochodząc przez 8 lat do szkoły 5 km w jedną stronę, nie opuszczał niemal ani jednego dnia’’.

Po złożeniu matury zgłosił się do Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Jako kleryk, już po I roku w czasie wakacji, angażował się w pracę parafialną i wygłosił trzy referaty w organizacjach kościelnych. Egzamin rygorozalny złożył z dobrymi ocenami, 3 czerwca 1939r. otrzymał święcenia diakonatu. Wybuch drugiej wojny światowej uniemożliwił mu kontynuowanie nauki w Seminarium Duchowny,, zajmował się nią w swoim domu rodzinnym i 9 kwietnia 1940r. otrzymał święcenia kapłańskie od ks. bpa W. Dymka. Biskup skierował go na wikariat w Pogorzeli. Jak wielu kapłanów, aresztowany 6 października 1941r., chwilowo przebywał w poznańskim Forcie VII, osadzony 30 października 1941r. w obozie koncentracyjny w Dachau( numer obozowy 28095). Doczekał się wyzwolenia 29 kwietnia 1945r.

Wyczerpany fizycznie i nerwowo, podjął wszakże pracę duszpasterską w obozach polskich przesiedleńców w Hanower- Kleefeld.

Do kraju powrócił w lipcu 1947r. i objął parafię Olszowa pod Kępnem. Z Olszowej przeszedł 1 sierpnia 1959r. do Chwaliszewa pod Krotoszynem. W 1970r. odbył zbiorową pielgrzymkę kapłanów obozowiczów do Dachau i Rzymu. Stan zdrowia nie pozwolił mu na objęcie kolejnego probostwa.

Zamieszkał u rodziny w Piaskach widząc, że jego,, siły fizyczne na skutek rozmaitych schorzeń wewnętrznych są już mocno nadwątlone”. W czerwcu 1971r. podjął starania o mieszkanie w Domu Księży Emerytów w Wągrowcu. Brak  miejsca przekreślił te starania, został wszakże przyjęty przez proboszcza parafii farnej w Gostyniu. Mieszkał na wikariacie, stołował się na probostwie, codziennie odprawiał Mszę św. w kościele farnym.

W początkach października 1979r. przeżył zawał serca,  musiał leczyć się w gostyńskim szpitalu. Tam doznał powtórnego zawału, który zakończył jego życie 26 listopada 1970r. Pochowany został w Strzelcach Wielkich. Emerytowany proboszcz chwaliszewski, zmarł w 40 roku kapłaństwa i po ukończeniu 66 roku życia.

Informacje z ,,Miesięcznika Kościelnego Archidiecezji Poznańskiej”- Nr 1-3/ 1981. Oprac. ks. Marcin Banaszak

Włodarczykówna  Franciszka (1915 – 1987), urodziła się 21 września 1915 w Bochum (Niemcy). W latach 1928-1935 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała maturę w 1935r. Codziennie chodziła pieszo do szkoły ze Strzelec Wielkich. Wracała późno, gdyż udzielała lekcji dzieciom z bogatych rodzin. Wieczorem, przy lampie naftowej odrabiała lekcje.

Rozpoczęła studia na Uniwersytecie Poznańskim na Wydziale Filozoficznym, studiując język łaciński i grecki, jednak sytuacja finansowa rodziny spowodowała, że musiała z nich zrezygnować.

Franciszka Włodarczykówna nauczała religii w Podrzeczu, Strzelcach Wielkich i Drzęczewie. Znała bardzo dobrze francuski i łaciński. Uczyła również języka rosyjskiego.

Zmarła 27 sierpnia 1987r. Została pochowana na cmentarzu w Piaskach.

Informacje od rodziny z Piasków

Włodarska Maria ( 1913-1973), urodziła się 1 lutego 1913r. w Gostyniu. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczała w latach 1923-1932 do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała maturę w 1932r. Następnie pracowała w sklepie rodziców usytuowanym przy ul. Św. Ducha w Gostyniu. W czasie okupacji pracuje w „Magistracie”, a w 1941 r. wychodzi za mąż za Bogdana Mrozka, kolegę z klasy. Pod koniec wojny znalazła się na przymusowych robotach tzw. „einstatzu”.

Po wojnie nie podjęła już pracy zawodowej, wiernie towarzysząc mężowi. W 1947r. wyjeżdżają oboje do Krakowa, gdzie Bogdan Mrozek kończy studia i uzyskuje dyplom inżyniera architekta. Małżeństwo Mrozków przenosi się do Poznania i losy swoje wiąże z tym miastem na zawsze.

Maria Włodarska – Mrozkowa  przejęła wszelkie obowiązki na siebie, aby mąż mógł bez reszty oddać się pracy zawodowej. Podzielała zainteresowania męża tak dalece, że zaczęła studia na Wydziale Historii Sztuki  Uniwersytetu Poznańskiego. Towarzyszy mężowi, wędrując po Wielkopolsce i ziemi kluczborskiej w poszukiwaniu drewnianych kościołów.

Maria Włodarska zmarła w 1973r, została pochowana na cmentarzu w Gostyniu.

Informacje od  Marii Koniecznej z d. Mrozek z Gostynia

Zimny Marian ( 1915-1951), urodził się 1 marca 1915r. w  Gostyniu,  syn Ignacego i Marii z d.  Pewińskiej. W latach  1926-1935  uczęszczał do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdał maturę 5 czerwca 1935 r. Studiował w Wyższej Szkole Handlowej we Wrocławiu.

W latach 1936-1937 został sekretarzem w Urzędzie Skarbowym w Gostyniu, na przełomie 1937/1938 pełnił funkcję sekretarza  skarbowego w Kaliszu, w latach 1938-1939 zatrudniony został na stanowisku podkomisarza skarbowego w Urzędzie Skarbowym Akcyz i Monopolów Państwowych w Lesznie.

W czasie okupacji wywieziony został do Niemiec, gdzie pracował jako robotnik w firmie budowlanej  aż do wyzwolenia. Po powrocie do Gostynia  w latach 1944-1946 pracował na stanowisku sekretarza Oddziału Powiatowego Informacji i Propagandy w Gostyniu, a następnie w Komitecie Powiatowym Stronnictwa Demokratycznego w Gostyniu. Od 1948r. był księgowym bilansistą w Państwowym Prezydium Rady Ministrów w Kosowie. Zmarł nagle 28 września 1951 r. w Poznaniu. Żona Felicja z d. Kowalska była korespondentem z terenów Gostynia  dla ‘’Kuriera Wielkopolskiego’’ i ‘’ Głosu Wielkopolskiego’’. Synowie: Krzysztof ( ur. 1949), zamieszkały w Poznaniu , Cezary ( ur. 1950). Zmarł w 2005r

Informacje od syna Krzysztofa Zimnego z Poznania

Żychlewiczówna Gertruda ( 1915-2008), urodziła się 14 stycznia 1915r. w Pijanowicach, córka  Małgorzaty. W latach 1928-1934 uczęszczała do Gimnazjum w Gostyniu, gdzie zdała maturę  w 1934r. Po maturze skończyła tzw. pedagogium przygotowujące do pracy nauczycielskiej.  W czasie okupacji wyszła za mąż za Stanisława Chudego z Bukownicy koło Krobi. Po wybuchu wojny została wysiedlona z mężem i rodziną do Generalnej Guberni, mieszkała w Tarnowie i okolicach. 

Po wojnie pracowała jako nauczycielka w szkole w Sikorzynie do 1952r., potem była nauczycielką w Korytnicy koło Pleszewa. Prowadziła nauczanie podstawowe na terenach wiejskich, rozwijając  z pasją zamiłowania do sztuki i piękna swoich uczniów. Następnie przeniosła się z  rodziną do nowo  wybudowanego domu w Ostrowie Wlkp. Tam do emerytury pracowała w szkole. W Ostrowie realizowała swoje zainteresowania architekturą dawną, malarstwem i przyrodą. Rozwijała wrodzony talent malarski, uczestnicząc z pasją w plenerach i zajęciach z malarstwa organizowanych dla emerytów przez Związek Nauczycielstwa Polskiego. Malowała najczęściej portrety, kwiaty, elementy przyrody.  Mąż , Stanisław Chudy, zmarł na początku lat 80-tych XX wieku. Jako wdowa przeniosła się do Tarnowa Podgórnego do córki. Zmarła 26 sierpnia 2008r., pochowana została na cmentarzu w Ostrowie. Miała trójkę dzieci: córkę Marię (1944), synów: Jarosława (1947) i Andrzeja (1949)- mieszkają w USA.

Informacje od krewnej Grażyny Łoniewskiej z Warszawy